ਆਕਾਸ਼ਂ ਹਿ ਤਾਵਤ੍ ਲੋਕਾਲੋਕਯੋਰਪਿ, ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯਸਮਵਾਯਾਸਮਵਾਯਯੋਰਵਿਭਾਗੇਨ ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਤ੍ਵਾਤ੍ . ਧਰ੍ਮਾਧਰ੍ਮੌ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਲੋਕੇ, ਤਨ੍ਨਿਮਿਤ੍ਤਗਮਨਸ੍ਥਾਨਾਨਾਂ ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲਾਨਾਂ ਲੋਕਾਦ੍ਬਹਿਸ੍ਤਦੇਕਦੇਸ਼ੇ ਚ ਗਮਨਸ੍ਥਾਨਾਸਂਭਵਾਤ੍ . ਕਾਲੋਪਿ ਲੋਕੇ, ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਵ੍ਯਜ੍ਯਮਾਨਸਮਯਾਦਿਪਰ੍ਯਾਯਤ੍ਵਾਤ੍; ਸ ਤੁ ਲੋਕੈਕਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਏਵਾਪ੍ਰਦੇਸ਼ਤ੍ਵਾਤ੍ . ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲੌ ਤੁ ਯੁਕ੍ਤਿਤ ਏਵ ਲੋਕੇ, ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯਸਮਵਾਯਾਤ੍ਮਕ- ਤ੍ਵਾਲ੍ਲੋਕਸ੍ਯ . ਕਿਂਤੁ ਜੀਵਸ੍ਯ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਸਂਵਰ੍ਤਵਿਸ੍ਤਾਰਧਰ੍ਮਤ੍ਵਾਤ੍, ਪੁਦ੍ਗਲਸ੍ਯ ਬਨ੍ਧਹੇਤੁਭੂਤਸ੍ਨਿਗ੍ਧਰੂਕ੍ਸ਼ਗੁਣ-
ਏਦਾਣਿ ਪਂਚਦਵ੍ਵਾਣਿ ਏਤਾਨਿ ਪੂਰ੍ਵਸੂਤ੍ਰੋਕ੍ਤਾਨਿ ਜੀਵਾਦਿਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣ੍ਯੇਵ ਉਜ੍ਝਿਯ ਕਾਲਂ ਤੁ ਕਾਲਦ੍ਰਵ੍ਯਂ ਵਿਹਾਯ ਅਤ੍ਥਿਕਾਯ ਤ੍ਤਿ ਭਣ੍ਣਂਤੇ ਅਸ੍ਤਿਕਾਯਾਃ ਪਞ੍ਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਾ ਇਤਿ ਭਣ੍ਯਨ੍ਤੇ . ਕਾਯਾ ਪੁਣ ਕਾਯਾਃ ਕਾਯਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਪੁਨਃ . ਕਿਂ ਭਣ੍ਯਤੇ . ਬਹੁਪ੍ਪਦੇਸਾਣ ਪਚਯਤ੍ਤਂ ਬਹੁਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਨਾਂ ਸਂਬਨ੍ਧਿ ਪ੍ਰਚਯਤ੍ਵਂ ਸਮੂਹ ਇਤਿ . ਅਤ੍ਰ ਪਞ੍ਚਾਸ੍ਤਿ- ਕਾਯਮਧ੍ਯੇ ਜੀਵਾਸ੍ਤਿਕਾਯ ਉਪਾਦੇਯਸ੍ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਪਞ੍ਚਪਰਮੇਸ਼੍ਠਿਪਰ੍ਯਾਯਾਵਸ੍ਥਾ, ਤਸ੍ਯਾਮਪ੍ਯਰ੍ਹਤ੍ਸਿਦ੍ਧਾਵਸ੍ਥਾ, ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਸਿਦ੍ਧਾਵਸ੍ਥਾ . ਵਸ੍ਤੁਤਸ੍ਤੁ ਰਾਗਾਦਿਸਮਸ੍ਤਵਿਕਲ੍ਪਜਾਲਪਰਿਹਾਰਕਾਲੇ ਸਿਦ੍ਧਜੀਵਸਦ੍ਰੁਸ਼ਾ ਸ੍ਵਕੀਯਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਵਸ੍ਥੇਤਿ ਭਾਵਾਰ੍ਥਃ ..✽੧੧.. ਏਵਂ ਪਞ੍ਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਸਂਕ੍ਸ਼ੇਪਸੂਚਨਰੂਪੇਣ ਚਤੁਰ੍ਥਸ੍ਥਲੇ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਂ ਗਤਮ੍ . ਅਥ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਾਂ ਲੋਕਾਕਾਸ਼ੇਵਸ੍ਥਾਨਮਾਖ੍ਯਾਤਿ — ਲੋਗਾਲੋਗੇਸੁ ਣਭੋ ਲੋਕਾਲੋਕਯੋਰਧਿਕਰਣਭੂਤਯੋਰ੍ਣਭ ਆਕਾਸ਼ਂ ਤਿਸ਼੍ਠਤਿ . ਧਮ੍ਮਾਧਮ੍ਮੇਹਿਂ ਆਦਦੋ ਲੋਗੋ ਧਰ੍ਮਾਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯਾਭ੍ਯਾਮਾਤਤੋ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤੋ ਭ੍ਰੁਤੋ ਲੋਕਃ . ਕਿਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ . ਸੇਸੇ ਪਡੁਚ੍ਚ ਸ਼ੇਸ਼ੌ ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲੌ ਪ੍ਰਤੀਤ੍ਯਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ . ਅਯਮਤ੍ਰਾਰ੍ਥਃ — ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲੌ ਤਾਵਲ੍ਲੋਕੇ ਤਿਸ਼੍ਠਤਸ੍ਤਯੋਰ੍ਗਤਿਸ੍ਥਿਤ੍ਯੋਃ ਕਾਰਣਭੂਤੌ ਧਰ੍ਮਾਧਰ੍ਮਾਵਪਿ ਲੋਕੇ . ਕਾਲੋ ਕਾਲੋਪਿ ਸ਼ੇਸ਼ੌ ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲੌ ਪ੍ਰਤੀਤ੍ਯ ਲੋਕੇ . ਕ ਸ੍ਮਾਦਿਤਿ ਚੇਤ੍ . ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲਾਭ੍ਯਾਂ ਨਵਜੀਰ੍ਣਪਰਿਣਤ੍ਯਾ ਵ੍ਯਜ੍ਯਮਾਨਸਮਯਘਟਿਕਾਦਿਪਰ੍ਯਾਯਤ੍ਵਾਤ੍ . ਸ਼ੇਸ਼ਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਕਿਂ ਭਣ੍ਯਤੇ . ਜੀਵਾ ਪੁਣ ਪੋਗ੍ਗਲਾ ਸੇਸਾ ਜੀਵਾਃ ਪੁਦ੍ਗਲਾਸ਼੍ਚ ਪੁਨਃ ਸ਼ੇਸ਼ਾ ਭਣ੍ਯਨ੍ਤ ਇਤਿ . ਅਯਮਤ੍ਰ ਭਾਵਃ — ਯਥਾ ਸਿਦ੍ਧਾ ਭਗਵਨ੍ਤੋ ਯਦ੍ਯਪਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਲੋਕਾਕਾਸ਼ਪ੍ਰਮਿਤਸ਼ੁਦ੍ਧਾਸਂਖ੍ਯੇਯਪ੍ਰਦੇਸ਼ੇ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਾਦਿਗੁਣਾਧਾਰਭੂਤੇ ਸ੍ਵਕੀਯਸ੍ਵਕੀਯਭਾਵੇ ਤਿਸ਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਤਥਾਪਿ ਵ੍ਯਵਹਾਰੇਣ ਮੋਕ੍ਸ਼ਸ਼ਿਲਾਯਾਂ ਤਿਸ਼੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਭਣ੍ਯਨ੍ਤੇ . ਤਥਾ ਸਰ੍ਵੇ ਪਦਾਰ੍ਥਾ ਯਦ੍ਯਪਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ
ਟੀਕਾ : — ਪ੍ਰਥਮ ਤੋ ਆਕਾਸ਼ ਲੋਕ ਤਥਾ ਅਲੋਕਮੇਂ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਛਹ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੇ ਸਮਵਾਯ ਔਰ ਅਸਮਵਾਯਮੇਂ ਬਿਨਾ ਵਿਭਾਗਕੇ ਰਹਤਾ ਹੈ . ਧਰ੍ਮ ਔਰ ਅਧਰ੍ਮ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਲੋਕਮੇਂ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਉਨਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਜਿਨਕੀ ਗਤਿ ਔਰ ਸ੍ਥਿਤਿ ਹੋਤੀ ਹੈ ਐਸੇ ਜੀਵ ਔਰ ਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕੀ ਗਤਿ ਯਾ ਸ੍ਥਿਤਿ ਲੋਕਸੇ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ, ਔਰ ਨ ਲੋਕਕੇ ਏਕ ਦੇਸ਼ਮੇਂ ਹੋਤੀ ਹੈ, (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਲੋਕਮੇਂ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਹੋਤੀ ਹੈ ) . ਕਾਲ ਭੀ ਲੋਕਮੇਂ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਜੀਵ ਔਰ ਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕੇ ਪਰਿਣਾਮੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ (ਕਾਲਕੀ) ਸਮਯਾਦਿ ਪਰ੍ਯਾਯੇਂ ਵ੍ਯਕ੍ਤ ਹੋਤੀ ਹੈਂ; ਔਰ ਵਹ ਕਾਲ ਲੋਕਕੇ ਏਕ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਮੇਂ ਹੀ ਹੈ ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਵਹ ਅਪ੍ਰਦੇਸ਼ੀ ਹੈ . ਜੀਵ ਔਰ ਪੁਦ੍ਗਲ ਤੋ ਯੁਕ੍ਤਿਸੇ ਹੀ ਲੋਕਮੇਂ ਹੈਂ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਲੋਕ ਛਹ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕਾ ਸਮਵਾਯਸ੍ਵਰੂਪ ਹੈ .
ਔਰ ਇਸਕੇ ਅਤਿਰਿਕ੍ਤ (ਇਤਨਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਨਨਾ ਚਾਹਿਯੇ ਕਿ), ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਕਾ ਸਂਕੋਚ- ਵਿਸ੍ਤਾਰ ਹੋਨਾ ਵਹ ਜੀਵਕਾ ਧਰ੍ਮ ਹੈ, ਔਰ ਬਂਧਕੇ ਹੇਤੁਭੂਤ ਸ੍ਨਿਗ੍ਧ -ਰੁਕ੍ਸ਼ ( – ਚਿਕਨੇ -ਰੂਖੇ) ਗੁਣ ਪੁਦ੍ਗਲਕਾ ਧਰ੍ਮ ਹੋਨੇਸੇ ਜੀਵ ਔਰ ਪੁਦ੍ਗਲਕਾ ਸਮਸ੍ਤ ਲੋਕਮੇਂ ਯਾ ਉਸਕੇ ਏਕਦੇਸ਼ਮੇਂ ਰਹਨੇਕਾ