ਅਥ ਪੁਨਰਪ੍ਯਾਤ੍ਮਨੋਤ੍ਯਨ੍ਤਵਿਭਕ੍ਤਤ੍ਵਸਿਦ੍ਧਯੇ ਗਤਿਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਵ੍ਯਵਹਾਰਜੀਵਤ੍ਵਹੇਤੁਪਰ੍ਯਾਯਸ੍ਵਰੂਪ- ਮੁਪਵਰ੍ਣਯਤਿ — ਅਤ੍ਥਿਤ੍ਤਣਿਚ੍ਛਿਦਸ੍ਸ ਹਿ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸਤ੍ਥਂਤਰਮ੍ਹਿ ਸਂਭੂਦੋ .
ਪ੍ਰਾਣਾਃ ਕਰ੍ਤਾਰਃ ਕਥਮਨੁਚਰਨ੍ਤਿ ਕਥਮਾਸ਼੍ਰਯਨ੍ਤਿ . ਨ ਕਥਮਪੀਤਿ . ਤਤੋ ਜ੍ਞਾਯਤੇ ਕਸ਼ਾਯੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਿਜਯ ਏਵ ਪਞ੍ਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿਪ੍ਰਾਣਾਨਾਂ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰਣਮਿਤਿ ..੧੫੧.. ਏਵਂ ‘ਸਪਦੇਸੇਹਿਂ ਸਮਗ੍ਗੋ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਗਾਥਾਸ਼੍ਟਕੇਨ ਸਾਮਾਨ੍ਯਭੇਦਭਾਵਨਾਧਿਕਾਰਃ ਸਮਾਪ੍ਤਃ . ਅਥਾਨਨ੍ਤਰਮੇਕਪਞ੍ਚਾਸ਼ਦ੍ਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਭੇਦਭਾਵਨਾਧਿਕਾਰਃ ਕਥ੍ਯਤੇ . ਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਚਤੁਸ਼੍ਟਯਂ ਭਵਤਿ . ਤੇਸ਼ੁ ਚਤੁਰ੍ਸ਼ੁ ਮਧ੍ਯੇ ਸ਼ੁਭਾਦ੍ਯੁਪਯੋਗਤ੍ਰਯਮੁਖ੍ਯਤ੍ਵੇ- ਨੈਕਾਦਸ਼ਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਪ੍ਰਥਮਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਃ ਪ੍ਰਾਰਭ੍ਯਤੇ . ਤਤ੍ਰ ਚਤ੍ਵਾਰਿ ਸ੍ਥਲਾਨਿ ਭਵਨ੍ਤਿ . ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਨਾਦੌ ਨਰਾਦਿਪਰ੍ਯਾਯੈਃ ਸਹ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪਸ੍ਯ ਪ੍ਰੁਥਕ੍ਤ੍ਵਪਰਿਜ੍ਞਾਨਾਰ੍ਥਂ ‘ਅਤ੍ਥਿਤ੍ਤਣਿਚ੍ਛਿਦਸ੍ਸ ਹਿ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਯਥਾਕ੍ਰਮੇਣ ਗਾਥਾਤ੍ਰਯਮ੍ . ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਤੇਸ਼ਾਂ ਸਂਯੋਗਕਾਰਣਂ ‘ਅਪ੍ਪਾ ਉਵਓਗਪ੍ਪਾ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਮ੍ . ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗਤ੍ਰਯਸੂਚਨਮੁਖ੍ਯਤ੍ਵੇਨ ‘ਜੋ ਜਾਣਾਦਿ ਜਿਣਿਂਦੇ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਗਾਥਾਤ੍ਰਯਮ੍ . ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਕਾਯਵਾਙ੍ਮਨਸਾਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਨਾ ਸਹ ਭੇਦਕਥਨਰੂਪੇਣ ‘ਣਾਹਂ ਦੇਹੋ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਗਾਥਾਤ੍ਰਯਮ੍ . ਏਵਮੇਕਾਦਸ਼ਗਾਥਾਭਿਃ ਆਤ੍ਮਾਮੇਂ ਸੁਨਿਸ਼੍ਚਲਤਯਾ ਬਸਤਾ ਹੈ ਉਸਕੇ-) ਉਪਰਕ੍ਤਪਨੇਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਉਸ ਅਭਾਵਸੇ ਪੌਦ੍ਗਲਿਕ ਪ੍ਰਾਣੋਂਕੀ ਪਰਮ੍ਪਰਾ ਅਟਕ ਜਾਤੀ ਹੈ .
ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਪੌਦ੍ਗਲਿਕ ਪ੍ਰਾਣੋਂਕਾ ਉਚ੍ਛੇਦ ਕਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੈ ..੧੫੧..
ਅਬ ਫਿ ਰ ਭੀ, ਆਤ੍ਮਾਕੀ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਵਿਭਕ੍ਤਤਾ ਸਿਦ੍ਧ ਕਰਨੇਕੇ ਲਿਯੇ, ਵ੍ਯਵਹਾਰ ਜੀਵਤ੍ਵਕੇ ਹੇਤੁ ਐਸੀ ਜੋ ਗਤਿਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ (ਦੇਵ – ਮਨੁਸ਼੍ਯਾਦਿ) ਪਰ੍ਯਾਯੋਂਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ ਕਹਤੇ ਹੈਂ : —
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਨਿਸ਼੍ਚਿਤਸ੍ਯ ਅਰ੍ਥਸ੍ਯ ਹਿ ] ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸੇ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਅਰ੍ਥਕਾ (ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਾ) [ਅਰ੍ਥਾਨ੍ਤਰੇ ਸਂਭੂਤਃ ] ਅਨ੍ਯ ਅਰ੍ਥਮੇਂ (ਦ੍ਰਵ੍ਯਮੇਂ) ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ [ਅਰ੍ਥਃ ] ਜੋ ਅਰ੍ਥ (-ਭਾਵ) [ਸ ਪਰ੍ਯਾਯਃ ] ਵਹ ਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ — [ਸਂਸ੍ਥਾਨਾਦਿਪ੍ਰਭੇਦੈਃ ] ਕਿ ਜੋ ਸਂਸ੍ਥਾਨਾਦਿ ਭੇਦੋਂ ਸਹਿਤ ਹੋਤੀ ਹੈ ..੧੫੨..
ਜੇ ਅਰ੍ਥ ਤੇ ਪਰ੍ਯਾਯ ਛੇ, ਜ੍ਯਾਂ ਭੇਦ ਸਂਸ੍ਥਾਨਾਦਿਨੋ. ੧੫੨.