ਉਪਯੋਗੋ ਹਿ ਜੀਵਸ੍ਯ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸਂਯੋਗਕਾਰਣਮਸ਼ੁਦ੍ਧਃ . ਸ ਤੁ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਿਸਂਕ੍ਲੇਸ਼ਰੂਪੋਪਰਾਗਵਸ਼ਾਤ੍ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਤ੍ਵੇਨੋਪਾਤ੍ਤਦ੍ਵੈਵਿਧ੍ਯਃ, ਪੁਣ੍ਯਪਾਪਤ੍ਵੇਨੋਪਾਤ੍ਤਦ੍ਵੈਵਿਧ੍ਯਸ੍ਯ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸ੍ਯ ਸਂਯੋਗਕਾਰਣਤ੍ਵੇਨ ਨਿਰ੍ਵਰ੍ਤ- ਯਤਿ . ਯਦਾ ਤੁ ਦ੍ਵਿਵਿਧਸ੍ਯਾਪ੍ਯਸ੍ਯਾਸ਼ੁਦ੍ਧਸ੍ਯਾਭਾਵਃ ਕ੍ਰਿਯਤੇ ਤਦਾ ਖਲੂਪਯੋਗਃ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਏਵਾਵਤਿਸ਼੍ਠਤੇ . ਸ ਪੁਨਰਕਾਰਣਮੇਵ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸਂਯੋਗਸ੍ਯ ..੧੫੬..
ਅਥ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਸ੍ਵਰੂਪਂ ਪ੍ਰਰੂਪਯਤਿ — ਭਵਤੀਤਿ ਵਿਚਾਰਯਤਿ — ਉਵਓਗੋ ਜਦਿ ਹਿ ਸੁਹੋ ਉਪਯੋਗੋ ਯਦਿ ਚੇਤ੍ ਹਿ ਸ੍ਫੁ ਟਂ ਸ਼ੁਭੋ ਭਵਤਿ . ਪੁਣ੍ਣਂ ਜੀਵਸ੍ਸ ਸਂਚਯਂ ਜਾਦਿ ਤਦਾ ਕਾਲੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪੁਣ੍ਯਂ ਕਰ੍ਤ੍ਰੁ ਜੀਵਸ੍ਯ ਸਂਚਯਮੁਪਚਯਂ ਵ੍ਰੁਦ੍ਧਿਂ ਯਾਤਿ ਬਧ੍ਯਤ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ . ਅਸੁਹੋ ਵਾ ਤਹ ਪਾਵਂ ਅਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗੋ ਵਾ ਤਥਾ ਤੇਨੈਵ ਪ੍ਰਕਾਰੇਣ ਪੁਣ੍ਯਵਦ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਾਪਂ ਸਂਚਯਂ ਯਾਤਿ . ਤੇਸਿਮਭਾਵੇ ਣ ਚਯਮਤ੍ਥਿ ਤਯੋਰਭਾਵੇ ਨ ਚਯੋਸ੍ਤਿ . ਨਿਰ੍ਦੋਸ਼ਿਨਿਜਪਰਮਾਤ੍ਮਭਾਵਨਾਰੂਪੇਣ ਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗਬਲੇਨ ਯਦਾ ਤਯੋਰ੍ਦ੍ਵਯੋਃ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭੋ- ਪਯੋਗਯੋਰਭਾਵਃ ਕ੍ਰਿਯਤੇ ਤਦੋਭਯਃ ਸਂਚਯਃ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧੋ ਨਾਸ੍ਤੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ..੧੫੬.. ਏਵਂ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗ- ਤ੍ਰਯਸ੍ਯ ਸਾਮਾਨ੍ਯਕਥਨਰੂਪੇਣ ਦ੍ਵਿਤੀਯਸ੍ਥਲੇ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਂ ਗਤਮ੍ . ਅਥ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ੇਣ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਸ੍ਵਰੂਪਂ
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਉਪਯੋਗਃ ] ਉਪਯੋਗ [ਯਦਿ ਹਿ ] ਯਦਿ [ਸ਼ੁਭਃ ] ਸ਼ੁਭ ਹੋ [ਜੀਵਸ੍ਯ ] ਤੋ ਜੀਵਕੇ [ਪੁਣ੍ਯਂ ] ਪੁਣ੍ਯ [ਸਂਚਯਂ ਯਾਤਿ ] ਸਂਚਯਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ [ਤਥਾ ਵਾ ਅਸ਼ੁਭਃ ] ਔਰ ਯਦਿ ਅਸ਼ੁਭ ਹੋ [ਪਾਪਂ ] ਤੋ ਪਾਪ ਸਂਚਯ ਹੋਤਾ ਹੈ . [ਤਯੋਃ ਅਭਾਵੇ ] ਉਨਕੇ (ਦੋਨੋਂਕੇ) ਅਭਾਵਮੇਂ [ਚਯਃ ਨਾਸ੍ਤਿ ] ਸਂਚਯ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ..੧੫੬..
ਟੀਕਾ : — ਜੀਵਕੋ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਸਂਯੋਗਕਾ ਕਾਰਣ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਉਪਯੋਗ ਹੈ . ਔਰ ਵਹ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਿ ਤਥਾ ਸਂਕ੍ਲੇਸ਼ਰੂਪ ਉਪਰਾਗਕੇ ਕਾਰਣ ਸ਼ੁਭ ਔਰ ਅਸ਼ੁਭਰੂਪਸੇ ਦ੍ਵਿਵਿਧਤਾਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੁਆ, ਜੋ ਪੁਣ੍ਯ ਔਰ ਪਾਪਰੂਪਸੇ ਦ੍ਵਿਵਿਧਤਾਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਐਸਾ ਜੋ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯ ਉਸਕੇ ਸਂਯੋਗਕੇ ਕਾਰਣਰੂਪਸੇ ਕਾਮ ਕਰਤਾ ਹੈ . (ਉਪਰਾਗ ਮਨ੍ਦਕਸ਼ਾਯਰੂਪ ਔਰ ਤੀਵ੍ਰਕਸ਼ਾਯਰੂਪਸੇ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰਕਾ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਉਪਯੋਗ ਭੀ ਸ਼ੁਭ – ਅਸ਼ੁਭਕੇ ਭੇਦਸੇ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰਕਾ ਹੈ; ਉਸਮੇਂਸੇ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗ ਪੁਣ੍ਯਰੂਪ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਸਂਯੋਗਕਾ ਕਾਰਣ ਹੋਤਾ ਹੈ ਔਰ ਅਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗ ਪਾਪਰੂਪ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਸਂਯੋਗਕਾ ਕਾਰਣ ਹੋਤਾ ਹੈ .) ਕਿਨ੍ਤੁ ਜਬ ਦੋਨੋਂ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗਕਾ ਅਭਾਵ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਤਬ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਉਪਯੋਗ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਹੀ ਰਹਤਾ ਹੈ; ਔਰ ਵਹ ਤੋ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਸਂਯੋਗਕਾ ਅਕਾਰਣ ਹੀ ਹੈ . (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਸਂਯੋਗਕਾ ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਹੈ ) ..੧੫੬..
ਅਬ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ ਕਹਤੇ ਹੈਂ : —
੩੦੪ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-