ਅਯਮਾਤ੍ਮਾ ਯਦੈਵ ਸਹਜਸੌਖ੍ਯਜ੍ਞਾਨਬਾਧਾਯਤਨਾਨਾਮਸਾਰ੍ਵਦਿਕ੍ਕਾਸਕਲਪੁਰੁਸ਼ਸੌਖ੍ਯਜ੍ਞਾਨਾ- ਸਰ੍ਵਜ੍ਞਃ ਝਾਦਿ ਕਮਟ੍ਠਂ ਧ੍ਯਾਯਤਿ ਕਮਰ੍ਥਮਿਤਿ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਃ . ਅਥਵਾ ਕਮਰ੍ਥਂ ਧ੍ਯਾਯਤਿ, ਨ ਕਮਪੀਤ੍ਯਾਕ੍ਸ਼ੇਪਃ . ਕਥਂਭੂਤਃ ਸਨ੍ . ਅਸਂਦੇਹੋ ਅਸਨ੍ਦੇਹਃ ਸਂਸ਼ਯਾਦਿਰਹਿਤ ਇਤਿ . ਅਯਮਤ੍ਰਾਰ੍ਥਃ – ਯਥਾ ਕੋਪਿ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਵਿਸ਼ਯਸੁਖਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਵਿਦ੍ਯਾਰਾਧਨਾਧ੍ਯਾਨਂ ਕਰੋਤਿ, ਯਦਾ ਵਿਦ੍ਯਾ ਸਿਦ੍ਧਾ ਭਵਤਿ ਤਤ੍ਫਲਭੂਤਂ ਵਿਸ਼ਯਸੁਖਂ ਚ ਸਿਦ੍ਧਂ ਭਵਤਿ ਤਦਾਰਾਧਨਾਧ੍ਯਾਨਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਤਥਾਯਂ ਭਗਵਾਨਪਿ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਵਿਦ੍ਯਾਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਤਤ੍ਫਲਭੂਤਾਨਨ੍ਤਸੁਖਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਚ ਪੂਰ੍ਵਂ ਛਦ੍ਮਸ੍ਥਾਵਸ੍ਥਾਯਾਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਭਾਵਨਾਰੂਪਂ ਧ੍ਯਾਨਂ ਕ੍ਰੁਤਵਾਨ੍, ਇਦਾਨੀਂ ਤਦ੍ਧਯਾਨੇਨ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਵਿਦ੍ਯਾ ਸਿਦ੍ਧਾ ਤਤ੍ਫਲਭੂਤਮਨਨ੍ਤਸੁਖਂ ਚ ਸਿਦ੍ਧਮ੍; ਕਿਮਰ੍ਥਂ ਧ੍ਯਾਨਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਃ ਆਕ੍ਸ਼ੇਪੋ ਵਾ; ਦ੍ਵਿਤੀਯਂ ਚ ਕਾਰਣਂ – ਪਰੋਕ੍ਸ਼ੇਰ੍ਥੇ ਧ੍ਯਾਨਂ ਭਵਤਿ, ਭਗਵਤਃ ਸਰ੍ਵਂ ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼ਂ, ਕਥਂ ਧ੍ਯਾਨਮਿਤਿ ਪੂਰ੍ਵਪਕ੍ਸ਼ਦ੍ਵਾਰੇਣ ਗਾਥਾ ਗਤਾ ..੧੯੭.. ਅਥਾਤ੍ਰ ਪੂਰ੍ਵਪਕ੍ਸ਼ੇ ਪਰਿਹਾਰਂ ਦਦਾਤਿ — ਝਾਦਿ ਧ੍ਯਾਯਤਿ ਏਕਾਕਾਰਸਮਰਸੀਭਾਵੇਨ ਪਰਿਣਮਤ੍ਯਨੁਭਵਤਿ . ਸ ਕਃ
ਅਬ, ਸੂਤ੍ਰ ਦ੍ਵਾਰਾ (ਉਪਰੋਕ੍ਤ ਗਾਥਾਕੇ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਕਾ) ਉਤ੍ਤਰ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਕਿ — ਜਿਸਨੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕੋ ਉਪਲਬ੍ਧ ਕਿਯਾ ਹੈ ਵਹ ਸਕਲਜ੍ਞਾਨੀ (ਸਰ੍ਵਜ੍ਞ ਆਤ੍ਮਾ) ਇਸ (ਪਰਮ ਸੌਖ੍ਯ) ਕਾ ਧ੍ਯਾਨ ਕਰਤਾ ਹੈ : —
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਅਨਕ੍ਸ਼ਃ ] ਅਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਔਰ [ਅਕ੍ਸ਼ਾਤੀਤਃ ਭੂਤਃ ] ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਤੀਤ ਹੁਆ ਆਤ੍ਮਾ [ਸਰ੍ਵਾਬਾਧਵਿਯੁਕ੍ਤਃ ] ਸਰ੍ਵ ਬਾਧਾ ਰਹਿਤ ਔਰ [ਸਮਂਤਸਰ੍ਵਾਕ੍ਸ਼ਸੌਖ੍ਯਜ੍ਞਾਨਾਢਯਃ ] ਸਮ੍ਪੂਰ੍ਣ ਆਤ੍ਮਾਮੇਂ ਸਮਂਤ (ਸਰ੍ਵਪ੍ਰਕਾਰਕੇ, ਪਰਿਪੂਰ੍ਣ) ਸੌਖ੍ਯ ਤਥਾ ਜ੍ਞਾਨਸੇ ਸਮ੍ਰੁਦ੍ਧ ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੁਆ [ਪਰਂ ਸੌਖ੍ਯਂ ] ਪਰਮ ਸੌਖ੍ਯਕਾ [ਧ੍ਯਾਯਤਿ ] ਧ੍ਯਾਨ ਕਰਤਾ ਹੈ ..੧੯੮..
ਟੀਕਾ : — ਜਬ ਯਹ ਆਤ੍ਮਾ, ਜੋ ਸਹਜ ਸੁਖ ਔਰ ਜ੍ਞਾਨਕੀ ਬਾਧਾਕੇ ੧ਆਯਤਨ ਹੈਂ (ਐਸੀ) ਤਥਾ ਜੋ ੨ਅਸਕਲ ਆਤ੍ਮਾਮੇਂ ੩ਅਸਰ੍ਵਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਸੁਖ ਔਰ ਜ੍ਞਾਨਕੇ ਆਯਤਨ ਹੈਂ ਐਸੀ
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ – ਅਤੀਤ ਅਨਿਂਦ੍ਰਿ ਤੇ ਧ੍ਯਾਵੇ ਪਰਮ ਆਨਂਦਨੇ. ੧੯੮.
੩੬੪ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-
੧ ਆਯਤਨ = ਨਿਵਾਸ; ਸ੍ਥਾਨ .
੨ ਅਸਕਲ ਆਤ੍ਮਾਮੇਂ = ਆਤ੍ਮਾਕੇ ਸਰ੍ਵ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਮੇਂ ਨਹੀਂ ਕਿਨ੍ਤੁ ਥੋੜੇ ਹੀ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਮੇਂ .
੩ ਅਸਰ੍ਵਪ੍ਰਕਾਰਕੇ = ਸਭੀ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਨਹੀਂ ਕਿ ਨ੍ਤੁ ਅਮੁਕ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ; ਅਪੂਰ੍ਣ [ਯਹ ਅਪੂਰ੍ਣ ਸੁਖ ਪਰਮਾਰ੍ਥਤਃ ਸੁਖਾਭਾਸ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ, ਉਸੇ ‘ਸੁਖ’ ਕਹਨੇਕੀ ਅਪਾਰਮਾਰ੍ਥਿਕ ਰੂਢਿ ਹੈ .]]