ਸਰ੍ਵਮਿਤਿ ਯਾਵਤ੍ . ਤਤੋ ਨਿਃਸ਼ੇਸ਼ਾਵਰਣਕ੍ਸ਼ਯਕ੍ਸ਼ਣ ਏਵ ਲੋਕਾਲੋਕਵਿਭਾਗਵਿਭਕ੍ਤਸਮਸ੍ਤਵਸ੍ਤ੍ਵਾਕਾਰ- ਪਾਰਮੁਪਗਮ੍ਯ ਤਥੈਵਾਪ੍ਰਚ੍ਯੁਤਤ੍ਵੇਨ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਤ੍ਵਾਤ੍ ਜ੍ਞਾਨਂ ਸਰ੍ਵਗਤਮ੍ ..੨੩..
ਲੋਕਂ ਭਵਤਿ . ਸ਼ੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧੈਕਸ੍ਵਭਾਵਸਰ੍ਵਪ੍ਰਕਾਰੋਪਾਦੇਯਭੂਤਪਰਮਾਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਾਦਿਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਤ੍ਮਕੋ ਲੋਕਃ, ਲੋਕਾਦ੍ਬਹਿ- ਰ੍ਭਾਗੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਕਾਸ਼ਮਲੋਕਃ, ਤਚ੍ਚ ਲੋਕਾਲੋਕਦ੍ਵਯਂ ਸ੍ਵਕੀਯਸ੍ਵਕੀਯਾਨਨ੍ਤਪਰ੍ਯਾਯਪਰਿਣਤਿਰੂਪੇਣਾਨਿਤ੍ਯਮਪਿ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਿਕਨਯੇਨ ਨਿਤ੍ਯਮ੍ . ਤਮ੍ਹਾ ਣਾਣਂ ਤੁ ਸਵ੍ਵਗਯਂ ਯਸ੍ਮਾਨ੍ਨਿਸ਼੍ਚਯਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਾਤ੍ਮਕਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗਭਾਵਨਾਬਲੇਨੋਤ੍ਪਨ੍ਨਂ ਯਤ੍ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਂ ਤਟ੍ਟਙ੍ਕੋਤ੍ਕੀਰ੍ਣਾਕਾਰਨ੍ਯਾਯੇਨ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਜ੍ਞੇਯਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਵਯਵਹਾਰੇਣ ਤੁ ਜ੍ਞਾਨਂ ਸਰ੍ਵਗਤਂ ਭਣ੍ਯਤੇ . ਤਤਃ ਸ੍ਥਿਤਮੇਤਦਾਤ੍ਮਾ ਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਮਾਣਂ ਜ੍ਞਾਨਂ ਸਰ੍ਵਗਤਮਿਤਿ ..੨੩.. ਅਥਾਤ੍ਮਾਨਂ ਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਮਾਣਂ ਯੇ ਨ ਮਨ੍ਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰ ਹੀਨਾਧਿਕਤ੍ਵੇ ਦੂਸ਼ਣਂ ਦਦਾਤਿ — ਣਾਣਪ੍ਪਮਾਣਮਾਦਾ ਣ ਹਵਦਿ ਜਸ੍ਸੇਹ ਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਮਾਣਮਾਤ੍ਮਾ ਨ ਭਵਤਿ (ਜ੍ਞੇਯ ਛਹੋਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕਾ ਸਮੂਹ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸਬ ਕੁਛ ਹੈ) ਇਸਲਿਯੇ ਨਿਃਸ਼ੇਸ਼ ਆਵਰਣਕੇ ਕ੍ਸ਼ਯਕੇ ਸਮਯ ਹੀ ਲੋਕ ਔਰ ਅਲੋਕਕੇ ਵਿਭਾਗਸੇ ਵਿਭਕ੍ਤ ਸਮਸ੍ਤ ਵਸ੍ਤੁਓਂਕੇ ਆਕਾਰੋਂਕੇ ਪਾਰਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਕੇ ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਅਚ੍ਯੁਤਰੂਪ ਰਹਨੇ ਸੇ ਜ੍ਞਾਨ ਸਰ੍ਵਗਤ ਹੈ .
ਭਾਵਾਰ੍ਥ : — ਗੁਣ -ਪਰ੍ਯਾਯਸੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਅਨਨ੍ਯ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ਆਤ੍ਮਾ ਜ੍ਞਾਨਸੇ ਹੀਨਾਧਿਕ ਨ ਹੋਨੇਸੇ ਜ੍ਞਾਨ ਜਿਤਨਾ ਹੀ ਹੈ; ਔਰ ਜੈਸੇ ਦਾਹ੍ਯ (ਜਲਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਪਦਾਰ੍ਥ) ਕਾ ਅਵਲਮ੍ਬਨ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਦਹਨ ਦਾਹ੍ਯਕੇ ਬਰਾਬਰ ਹੀ ਹੈ ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜ੍ਞੇਯਕਾ ਅਵਲਮ੍ਬਨ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਜ੍ਞਾਨ ਜ੍ਞੇਯਕੇ ਬਰਾਬਰ ਹੀ ਹੈ . ਜ੍ਞੇਯ ਤੋ ਸਮਸ੍ਤ ਲੋਕਾਲੋਕ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸਬ ਹੀ ਹੈ . ਇਸਲਿਯੇ, ਸਰ੍ਵ ਆਵਰਣਕਾ ਕ੍ਸ਼ਯ ਹੋਤੇ ਹੀ (ਜ੍ਞਾਨ) ਸਬਕੋ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਔਰ ਫਿ ਰ ਕਭੀ ਭੀ ਸਬਕੇ ਜਾਨਨੇਸੇ ਚ੍ਯੁਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਇਸਲਿਯੇ ਜ੍ਞਾਨ ਸਰ੍ਵਵ੍ਯਾਪਕ ਹੈ ..੨੩..
ਅਬ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਜ੍ਞਾਨ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨ ਮਾਨਨੇਮੇਂ ਦੋ ਪਕ੍ਸ਼ ਉਪਸ੍ਥਿਤ ਕਰਕੇ ਦੋਸ਼ ਬਤਲਾਤੇ ਹੈਂ : — ਜੀਵਦ੍ਰਵ੍ਯ ਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹਿ — ਏ ਮਾਨ੍ਯਤਾ ਛੇ ਜੇਹਨੇ, ਤੇਨਾ ਮਤੇ ਜੀਵ ਜ੍ਞਾਨਥੀ ਹੀਨ ਕੇ ਅਧਿਕ ਅਵਸ਼੍ਯ ਛੇ.੨੪. ਜੋ ਹੀਨ ਆਤ੍ਮਾ ਹੋਯ, ਨਵ ਜਾਣੇ ਅਚੇਤਨ ਜ੍ਞਾਨ ਏ, ਨੇ ਅਧਿਕ ਜ੍ਞਾਨਥੀ ਹੋਯ ਤੋ ਵਣ ਜ੍ਞਾਨ ਕ੍ਯਮ ਜਾਣੇ ਅਰੇ ?੨੫.