ਯਥਾ ਕਿਲੇਨ੍ਦ੍ਰਨੀਲਰਤ੍ਨਂ ਦੁਗ੍ਧਮਧਿਵਸਤ੍ਸ੍ਵਪ੍ਰਭਾਭਾਰੇਣ ਤਦਭਿਭੂਯ ਵਰ੍ਤਮਾਨਂ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਂ, ਤਥਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ੋਪਿ ਘਟਤ ਇਤਿ ..੨੯.. ਅਥ ਤਮੇਵਾਰ੍ਥਂ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਾਨ੍ਤਦ੍ਵਾਰੇਣ ਦ੍ਰੁਢਯਤਿ --ਰਯਣਂ ਰਤ੍ਨਂ ਇਹ ਜਗਤਿ . ਕਿਂਨਾਮ . ਇਂਦਣੀਲਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਨੀਲਸਂਜ੍ਞਮ੍ . ਕਿਂਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਮ੍ . ਦੁਦ੍ਧਜ੍ਝਸਿਯਂ ਦੁਗ੍ਧੇ ਨਿਕ੍ਸ਼ਿਪ੍ਤਂ ਜਹਾ ਯਥਾ ਸਭਾਸਾਏ ਸ੍ਵਕੀਯਪ੍ਰਭਯਾ ਅਭਿਭੂਯ ਤਿਰਸ੍ਕ੍ਰੁਤ੍ਯ . ਕਿਮ੍ . ਤਂ ਪਿ ਦੁਦ੍ਧਂ ਤਤ੍ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਂ ਦੁਗ੍ਧਮਪਿ ਵਟ੍ਟਦਿ ਵਰ੍ਤਤੇ . ਇਤਿ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਾਨ੍ਤੋ ਗਤਃ . ਤਹ ਣਾਣਮਟ੍ਠੇਸੁ ਤਥਾ ਜ੍ਞਾਨਮਰ੍ਥੇਸ਼ੁ ਵਰ੍ਤਤ ਇਤਿ . ਤਦ੍ਯਥਾ ---ਯਥੇਨ੍ਦ੍ਰਨੀਲਰਤ੍ਨਂ ਕਰ੍ਤ੍ਰੁ ਸ੍ਵਕੀਯਨੀਲਪ੍ਰਭਯਾ ਕਰਣਭੂਤਯਾ ਦੁਗ੍ਧਂ ਨੀਲਂ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਰ੍ਤਤੇ, ਤਥਾ ਨਿਸ਼੍ਚਯਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਾਤ੍ਮਕਪਰਮਸਾਮਾਯਿਕ- ਸਂਯਮੇਨ ਯਦੁਤ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਂ ਤਤ੍ ਸ੍ਵਪਰਪਰਿਚ੍ਛਿਤ੍ਤਿਸਾਮਰ੍ਥ੍ਯੇਨ ਸਮਸ੍ਤਾਜ੍ਞਾਨਾਨ੍ਧਕਾਰਂ ਤਿਰਸ੍ਕ੍ਰੁਤ੍ਯ ਯਹ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਕਿ ‘ਮੇਰੀ ਆਁਖ ਬਹੁਤਸੇ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁਁਚਤੀ ਹੈ .’ ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਯਦ੍ਯਪਿ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਆਤ੍ਮਾ ਅਪਨੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜ੍ਞੇਯ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੋ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ਇਸਲਿਯੇ ਵਹ ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਤੋ ਜ੍ਞੇਯੋਂਮੇਂ ਅਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਟ ਹੈ ਤਥਾਪਿ ਜ੍ਞਾਯਕ -ਦਰ੍ਸ਼ਕ ਸ਼ਕ੍ਤਿਕੀ ਕਿਸੀ ਪਰਮ ਅਦ੍ਭੁਤ ਵਿਚਿਤ੍ਰਤਾਕੇ ਕਾਰਣ (ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ ਦੂਰ ਰਹਕਰ ਭੀ) ਵਹ ਸਮਸ੍ਤ ਜ੍ਞੇਯਾਕਾਰੋਂਕੋ ਜਾਨਤਾ -ਦੇਖਤਾ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਵ੍ਯਵਹਾਰਸੇ ਯਹ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਕਿ ‘ਆਤ੍ਮਾ ਸਰ੍ਵਦ੍ਰਵ੍ਯ -ਪਰ੍ਯਾਯੋਂਮੇਂ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਟ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ .’ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਵ੍ਯਵਹਾਰਸੇ ਜ੍ਞੇਯ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਮੇਂ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਸਿਦ੍ਧ ਹੋਤਾ ਹੈ ..੨੯..
ਅਬ, ਯਹਾਁ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ (ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਾਨ੍ਤਪੂਰ੍ਵਕ) ਯਹ ਸ੍ਪਸ਼੍ਟ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਜ੍ਞਾਨ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਮੇਂ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ : —
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਯਥਾ ] ਜੈਸੇ [ਇਹ ] ਇਸ ਜਗਤਮੇਂ [ਦੁਗ੍ਧਾਧ੍ਯੁਸ਼ਿਤਂ ] ਦੂਧਮੇਂ ਪੜਾ ਹੁਆ [ਇਨ੍ਦ੍ਰਨੀਲਂ ਰਤ੍ਨਂ ] ਇਨ੍ਦ੍ਰਨੀਲ ਰਤ੍ਨ [ਸ੍ਵਭਾਸਾ ] ਅਪਨੀ ਪ੍ਰਭਾਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ [ਤਦ੍ ਅਪਿ ਦੁਗ੍ਧਂ ] ਉਸ ਦੂਧਮੇਂ [ਅਭਿਭੂਯ ] ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਹੋਕਰ [ਵਰ੍ਤਤੇ ] ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ, [ਤਥਾ ] ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ [ਜ੍ਞਾਨਂ ] ਜ੍ਞਾਨ (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਜ੍ਞਾਤ੍ਰੁਦ੍ਰਵ੍ਯ) [ਅਰ੍ਥੇਸ਼ੁ ] ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਮੇਂ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਹੋਕਰ ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ ..੩੦..
ਟੀਕਾ : — ਜੈਸੇ ਦੂਧਮੇਂ ਪੜਾ ਹੁਆ ਇਨ੍ਦ੍ਰਨੀਲ ਰਤ੍ਨ ਅਪਨੇ ਪ੍ਰਭਾਸਮੂਹਸੇ ਦੂਧਮੇਂ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਹੋਕਰ
ਜ੍ਯਮ ਦੂਧਮਾਂ ਸ੍ਥਿਤ ਇਨ੍ਦ੍ਰਨੀਲਮਣਿ ਸ੍ਵਕੀਯ ਪ੍ਰਭਾ ਵੜੇ ਦੂਧਨੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵ੍ਯਾਪੀ ਰਹੇ, ਤ੍ਯਮ ਜ੍ਞਾਨ ਪਣ ਅਰ੍ਥੋ ਵਿਸ਼ੇ.੩੦.
੫੦ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-