அஸ்த்யமூர்தஂ மூர்தமதீந்த்ரியமைந்த்ரியஂ சார்தேஷு .
ஜ்ஞாநஂ ச ததா ஸௌக்யஂ யத்தேஷு பரஂ ச தத் ஜ்ஞேயம் ..௫௩..
அத்ர ஜ்ஞாநஂ ஸௌக்யஂ ச மூர்தமிந்த்ரியஜஂ சைகமஸ்தி . இதரதமூர்தமதீந்த்ரியஂ சாஸ்தி . தத்ர
யதமூர்தமதீந்த்ரியஂ ச தத்ப்ரதாநத்வாதுபாதேயத்வேந ஜ்ஞாதவ்யம் . தத்ராத்யஂ மூர்தாபிஃ க்ஷாயோபஶமிகீபிருப-
யோகஶக்திபிஸ்ததாவிதேப்ய இந்த்ரியேப்யஃ ஸமுத்பத்யமாநஂ பராயத்தத்வாத் காதாசித்கஂ க்ரமக்ருதப்ரவ்ருத்தி
அத ஜ்ஞாநப்ரபஞ்சவ்யாக்யாநாநந்தரஂ ஜ்ஞாநாதாரஸர்வஜ்ஞஂ நமஸ்கரோதி ---
தஸ்ஸ ணமாஇஂ லோகோ தேவாஸுரமணுஅராயஸஂபஂதோ .
பத்தோ கரேதி ணிச்சஂ உவஜுத்தோ தஂ தஹா வி அஹஂ ..“௨..
கரேதி கரோதி . ஸ கஃ . லோகோ லோகஃ . கதஂபூதஃ . தேவாஸுரமணுஅராயஸஂபஂதோ தேவாஸுரமநுஷ்ய-
ராஜஸஂபந்தஃ . புநரபி கதஂபூதஃ . பத்தோ பக்தஃ . ணிச்சஂ நித்யஂ ஸர்வகாலம் . புநரபி கிஂவிஶிஷ்டஃ . உவஜுத்தோ
உபயுக்த உத்யதஃ . இத்தஂபூதோ லோகஃ காஂ கரோதி . ணமாஇஂ நமஸ்யாஂ நமஸ்க்ரியாம் . கஸ்ய . தஸ்ஸ தஸ்ய
பூர்வோக்தஸர்வஜ்ஞஸ்ய . தஂ தஹா வி அஹஂ தஂ ஸர்வஜ்ஞஂ ததா தேநைவ ப்ரகாரேணாஹமபி க்ரந்தகர்தா நமஸ்கரோமீதி .
அயமத்ரார்தஃ ---யதா தேவேந்த்ரசக்ரவர்த்யாதயோநந்தாக்ஷயஸுகாதிகுணாஸ்பதஂ ஸர்வஜ்ஞஸ்வரூபஂ நமஸ்குர்வந்தி, ததைவாஹ-
மபி தத்பதாபிலாஷீ பரமபக்த்யா ப்ரணமாமி ..★௨.. ஏவமஷ்டாபிஃ ஸ்தலைர்த்வாத்ரிஂஶத்காதாஸ்ததநந்தரஂ நமஸ்கார-
காதா சேதி ஸமுதாயேந த்ரயஸ்த்ரிஂஶத்ஸூத்ரைர்ஜ்ஞாநப்ரபஞ்சநாமா த்ருதீயோந்தராதிகாரஃ ஸமாப்தஃ . அத ஸுக-
ப்ரபஞ்சாபிதாநாந்தராதிகாரேஷ்டாதஶ காதா பவந்தி . அத்ர பஞ்சஸ்தலாநி, தேஷு ப்ரதமஸ்தலே ‘அத்தி அமுத்தஂ’
௧. இந்த்ரியஜ = இந்த்ரியோஂ த்வாரா உத்பந்ந ஹோநேவாலா; ஐந்த்ரிய .
௨. காதாசித்க = கதாசித் – கபீ கபீ ஹோநேவாலா; அநித்ய ..
கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா ]
ஜ்ஞாநதத்த்வ -ப்ரஜ்ஞாபந
௯௧
அந்வயார்த : — [அர்தேஷு ஜ்ஞாநஂ ] பதார்த ஸம்பந்தீ ஜ்ஞாந [அமூர்தஂ மூர்தஂ ] அமூர்த யா மூர்த,
[அதீந்த்ரியஂ ஐந்த்ரியஂ ச அஸ்தி ] அதீந்த்ரிய யா ஐந்த்ரிய ஹோதா ஹை; [ச ததா ஸௌக்யஂ ] ஔர இஸீப்ரகார
(அமூர்த யா மூர்த, அதீந்த்ரிய யா ஐந்த்ரிய) ஸுக ஹோதா ஹை . [தேஷு ச யத் பரஂ ] உஸமேஂ ஜோ ப்ரதாந –
உத்க்ருஷ்ட ஹை [தத் ஜ்ஞேயஂ ] வஹ உபாதேயரூப ஜாநநா ..௫௩..
டீகா : — யஹா, (ஜ்ஞாந ததா ஸுக தோ ப்ரகாரகா ஹை – ) ஏக ஜ்ஞாந ததா ஸுக மூர்த ஔர
௧இந்த்ரியஜ ஹை; ஔர தூஸரா (ஜ்ஞாந ததா ஸுக) அமூர்த ஔர அதீந்த்ரிய ஹை . உஸமேஂ ஜோ அமூர்த ஔர
அதீந்த்ரிய ஹை வஹ ப்ரதாந ஹோநேஸே உபாதேயரூப ஜாநநா .
வஹா, பஹலா ஜ்ஞாந ததா ஸுக மூர்தரூப ஐஸீ க்ஷாயோபஶமிக உபயோகஶக்தியோஂஸே உஸ-
உஸ ப்ரகாரகீ இந்த்ரியோஂகே த்வாரா உத்பந்ந ஹோதா ஹுஆ பராதீந ஹோநேஸே ௨காதாசித்க, க்ரமஶஃ