அத புநரபி புண்யஜந்யஸ்யேந்த்ரியஸுகஸ்ய பஹுதா துஃகத்வமுத்யோதயதி —
ஸபரஂ பாதாஸஹிதஂ விச்சிண்ணஂ பஂதகாரணஂ விஸமஂ .
ஜஂ இஂதிஏஹிஂ லத்தஂ தஂ ஸோக்கஂ துக்கமேவ தஹா ..௭௬..
ஸபரஂ பாதாஸஹிதஂ விச்சிந்நஂ பந்தகாரணஂ விஷமம் .
யதிந்த்ரியைர்லப்தஂ தத்ஸௌக்யஂ துஃகமேவ ததா ..௭௬..
ஸபரத்வாத் பாதாஸஹிதத்வாத் விச்சிந்நத்வாத் பந்தகாரணத்வாத் விஷமத்வாச்ச புண்ய-
ஜந்யமபீந்த்ரியஸுகஂ துஃகமேவ ஸ்யாத் . ஸபரஂ ஹி ஸத் பரப்ரத்யயத்வாத் பராதீநதயா, பாதாஸஹிதஂ
ப்ரேரிதாஃ ஜலௌகஸஃ கீலாலமபிலஷந்த்யஸ்ததேவாநுபவந்த்யஶ்சாமரணஂ துஃகிதா பவந்தி, ததா நிஜஶுத்தாத்ம-
ஸஂவித்திபராங்முகா ஜீவா அபி ம்ருகத்ருஷ்ணாப்யோம்பாஂஸீவ விஷயாநபிலஷந்தஸ்ததைவாநுபவந்தஶ்சாமரணஂ
துஃகிதா பவந்தி . தத ஏததாயாதஂ த்ருஷ்ணாதங்கோத்பாதகத்வேந புண்யாநி வஸ்துதோ துஃககாரணாநி இதி ..௭௫..
அத புநரபி புண்யோத்பந்நஸ்யேந்த்ரியஸுகஸ்ய பஹுதா துஃகத்வஂ ப்ரகாஶயதி — ஸபரஂ ஸஹ பரத்ரவ்யாபேக்ஷயா வர்ததே
ஸபரஂ பவதீந்த்ரியஸுகஂ, பாரமார்திகஸுகஂ து பரத்ரவ்யநிரபேக்ஷத்வாதாத்மாதீநஂ பவதி . பாதாஸஹிதஂ தீவ்ரக்ஷுதா-
த்ருஷ்ணாத்யநேகபாதாஸஹிதத்வாத்பாதாஸஹிதமிந்த்ரியஸுகஂ, நிஜாத்மஸுகஂ து பூர்வோக்தஸமஸ்தபாதாரஹிதத்வாத-
வ்யாபாதம் . விச்சிண்ணஂ ப்ரதிபக்ஷபூதாஸாதோதயேந ஸஹிதத்வாத்விச்சிந்நஂ ஸாந்தரிதஂ பவதீந்த்ரியஸுகஂ,
அதீந்த்ரியஸுகஂ து ப்ரதிபக்ஷபூதாஸாதோதயாபாவாந்நிரந்தரம் . பஂதகாரணஂ த்ருஷ்டஶ்ருதாநுபூதபோகாகாங்க்ஷா-
கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா ]
ஜ்ஞாநதத்த்வ -ப்ரஜ்ஞாபந
௧௨௯
ப்ர. ௧௭
அப, புநஃ புண்யஜந்ய இந்த்ரியஸுககோ அநேக ப்ரகாரஸே துஃகரூப ப்ரகாஶித கரதே ஹைஂ : —
அந்வயார்த : — [யத் ] ஜோ [இந்த்ரியைஃ லப்தஂ ] இந்த்ரியோஂஸே ப்ராப்த ஹோதா ஹை [தத் ஸௌக்யஂ ]
வஹ ஸுக [ஸபரஂ ] பரஸம்பந்தயுக்த, [பாதாஸஹிதஂ ] பாதாஸஹித [விச்சிந்நஂ ] விச்சிந்ந
[பஂதகாரணஂ ] பஂதகா காரண [விஷமஂ ] ஔர விஷம ஹை; [ததா ] இஸப்ரகார [துஃகம் ஏவ ] வஹ
துஃக ஹீ ஹை ..௭௬..
டீகா : — பரஸம்பந்தயுக்த ஹோநேஸே, பாதா ஸஹித ஹோநேஸே, விச்சந்ந ஹோநேஸே, பந்தகா காரண
ஹோநேஸே, ஔர விஷம ஹோநேஸே, இந்த்ரியஸுக — புண்யஜந்ய ஹோநே பர பீ — துஃக ஹீ ஹை .
இந்த்ரியஸுக (௧) ‘பரகே ஸம்பந்தவாலா’ ஹோதா ஹுஆ பராஶ்ரயதாகே காரண பராதீந ஹை,
பரயுக்த, பாதாஸஹித, கஂடித, பஂதகாரண, விஷம சே;
ஜே இந்த்ரியோதீ லப்த தே ஸுக ஏ ரீதே துஃக ஜ கரே. ௭௬.