கஹாநாமாத்மீயாத்மீயஸ்ய விஶேஷலக்ஷணபூதஸ்ய ஸ்வரூபாஸ்தித்வஸ்யாவஷ்டம்பேநோத்திஷ்டந்நாநாத்வஂ ஸாமாந்ய- லக்ஷணபூதேந ஸாத்ருஶ்யோத்பாஸிநாநோகஹத்வேநோத்தாபிதமேகத்வஂ திரியதி, ததா பஹூநாஂ பஹுவிதாநாஂ த்ரவ்யாணாமாத்மீயாத்மீயஸ்ய விஶேஷலக்ஷணபூதஸ்ய ஸ்வரூபாஸ்தித்வஸ்யாவஷ்டம்பேநோத்திஷ்டந்நாநாத்வஂ ஸாமாந்ய- லக்ஷணபூதேந ஸாத்ருஶ்யோத்பாஸிநா ஸதித்யஸ்ய பாவேநோத்தாபிதமேகத்வஂ திரியதி . யதா ச தேஷாமநோ- கஹாநாஂ ஸாமாந்யலக்ஷணபூதேந ஸாத்ருஶ்யோத்பாஸிநாநோகஹத்வேநோத்தாபிதேநைகத்வேந திரோஹிதமபி விஶேஷலக்ஷணபூதஸ்ய ஸ்வரூபாஸ்தித்வஸ்யாவஷ்டம்பேநோத்திஷ்டந்நாநாத்வமுச்சகாஸ்தி, ததா ஸர்வத்ரவ்யாணாமபி ஸாமாந்யலக்ஷணபூதேந ஸாத்ருஶ்யோத்பாஸிநா ஸதித்யஸ்ய பாவேநோத்தாபிதேநைகத்வேந திரோஹிதமபி விஶேஷ- லக்ஷணபூதஸ்ய ஸ்வரூபாஸ்தித்வஸ்யாவஷ்டம்பேநோத்திஷ்டந்நாநாத்வமுச்சகாஸ்தி ..௯௭.. ஶுத்தஸஂக்ரஹநயேந ஸர்வகதஂ ஸர்வபதார்தவ்யாபகம் . இதஂ கேநோக்த ம் . உவதிஸதா கலு தம்மஂ ஜிணவரவஸஹேண பண்ணத்தஂ தர்மஂ வஸ்துஸ்வபாவஸஂக்ரஹமுபதிஶதா கலு ஸ்பு டஂ ஜிநவரவ்ருஷபேண ப்ரஜ்ஞப்தமிதி . தத்யதா – யதா ஸர்வே முக்தாத்மநஃ ஸந்தீத்யுக்தே ஸதி பரமாநந்தைகலக்ஷணஸுகாம்ருதரஸாஸ்வாதபரிதாவஸ்தலோகாகாஶப்ரமிதஶுத்தாஸஂக்யேயாத்மப்ரதேஶை-
ஜைஸே பஹுதஸே, அநேக ப்ரகாரகே வ்ருக்ஷோஂகோ அபநே அபநே விஶேஷலக்ஷணபூத ஸ்வரூபாஸ்தித்வகே அவலம்பநஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலே அநேகத்வகோ, ஸாமாந்ய லக்ஷணபூத ௧ஸாத்ருஶ்யதர்ஶக வ்ருக்ஷத்வஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலா ஏகத்வ ௨திரோஹித (அத்ருஶ்ய) கர தேதா ஹை, இஸீப்ரகார பஹுதஸே, அநேகப்ரகாரகே த்ரவ்யோஂகோ அபநே -அபநே விஶேஷ லக்ஷணபூத ஸ்வரூபாஸ்தித்வகே அவலம்பநஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலே அநேகத்வகோ, ஸாமாந்யலக்ஷணபூத ஸாத்ருஶ்யதர்ஶக ‘ஸத்’ பநேஸே (-‘ஸத்’ ஐஸே பாவஸே, அஸ்தித்வஸே, ‘ஹை’ பநேஸே) உத்பந்ந ஹோநேவாலா ஏகத்வ திரோஹித கர தேதா ஹை . ஔர ஜைஸே உந வ்ருக்ஷோஂகே விஷயமேஂ ஸாமாந்யலக்ஷணபூத ஸாத்ருஶ்யதர்ஶக வ்ருக்ஷத்வஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலே ஏகத்வஸே திரோஹித ஹோநே பர பீ (அபநே -அபநே) விஶேஷலக்ஷணபூத ஸ்வரூபாஸ்தித்வகே அவலம்பநஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலா அநேகத்வ ஸ்பஷ்டதயா ப்ரகாஶமாந ரஹதா ஹை, (பநா ரஹதா ஹை, நஷ்ட நஹீஂ ஹோதா); உஸீப்ரகார ஸர்வ த்ரவ்யோஂகே விஷயமேஂ பீ ஸாமாந்யலக்ஷணபூத ஸாத்ருஶ்யதர்ஶக ‘ஸத்’ பநேஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலே ஏகத்வஸே திரோஹித ஹோநே பர பீ (அபநே -அபநே) விஶேஷலக்ஷணபூத ஸ்வரூபாஸ்தித்வகே அவலம்பநஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலா அநேகத்வ ஸ்பஷ்டதயா ப்ரகாஶமாந ரஹதா ஹை
[பஹுதஸே (ஸஂக்யாபேக்ஷாஸே அநேக) ஔர அநேக ப்ரகாரகே (அர்தாத் ஆம்ர, அஶோகாதி) வ்ருக்ஷோஂகா அபநா -அபநா ஸ்வரூபாஸ்தித்வ பிந்ந -பிந்ந ஹை, இஸலியே ஸ்வரூபாஸ்தித்வகீ அபேக்ஷாஸே உநமேஂ அநேகத்வ ஹை, பரந்து வ்ருக்ஷத்வ ஜோ கி ஸர்வ வ்ருக்ஷோஂகா ஸாமாந்யலக்ஷண ஹை ஔர ஜோ ஸர்வ வ்ருக்ஷோஂமேஂ ஸாத்ருஶ்ய பதலாதா ஹை, உஸகீ அபேக்ஷாஸே ஸர்வ வ்ருக்ஷோஂமேஂ ஏகத்வ ஹை . ஜப இஸ ஏகத்வகோ முக்ய கரதே ஹைஂ தப அநேகத்வ கௌண ஹோ ஜாதா ஹை; இஸீப்ரகார பஹுதஸே (அநந்த) ஔர அநேக (சஹ) ப்ரகாரகே த்ரவ்யோஂகா
௧. ஸாத்ருஶ்ய = ஸமாநத்வ .௨. திரோஹித = திரோபூத; ஆச்சாதித; அத்ருஶ்ய .