ய ஏவ ஹி பூர்வபரிணாமோச்சேதாத்மகஃ ப்ரவாஹஸீமாந்தஃ ஸ ஏவ ஹி ததுத்தரோத்பாதாத்மகஃ, ஸ ஏவ ச பரஸ்பராநுஸ்யூதிஸூத்ரிதைகப்ரவாஹதயாததுபயாத்மக இதி . ஏவமஸ்ய ஸ்வபாவத ஏவ த்ரிலக்ஷணாயாஂ பரிணாமபத்ததௌ துர்லலிதஸ்ய ஸ்வபாவாநதிக்ரமாத்த்ரிலக்ஷணமேவ ஸத்த்வமநுமோதநீயம்; முக்தாபலதாம- வத் . யதைவ ஹி பரிக்ருஹீதத்ராகிம்நி ப்ரலம்பமாநே முக்தாபலதாமநி ஸமஸ்தேஷ்வபி ஸ்வதாமஸூச்சகாஸத்ஸு முக்தாபலேஷூத்தரோத்தரேஷு தாமஸூத்தரோத்தரமுக்தாபலாநாமுதயநாத்பூர்வபூர்வமுக்தாபலாநாமநுதயநாத் ஸர்வத்ராபி பரஸ்பராநுஸ்யூதிஸூத்ரகஸ்ய ஸூத்ரகஸ்யாவஸ்தாநாத்த்ரைலக்ஷண்யஂ ப்ரஸித்திமவதரதி, ததைவ ஹி பரிக்ருஹீத- நித்யவ்ருத்திநிவர்தமாநே த்ரவ்யே ஸமஸ்தேஷ்வபி ஸ்வாவஸரேஷூச்சகாஸத்ஸு பரிணாமேஷூத்தரோத்தரேஷ்வவஸரேஷூத்தரோத்தர- பரிணாமாநாமுதயநாத்பூர்வபூர்வபரிணாமாநாமநுதயநாத் ஸர்வத்ராபி பரஸ்பராநுஸ்யூதிஸூத்ரகஸ்ய ப்ரவாஹஸ்யா- வஸ்தாநாத்த்ரைலக்ஷண்யஂ ப்ரஸித்திமவதரதி ..௯௯.. ஸமஸ்தராகாதிவிகல்போபாதிரஹிதஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநபர்யாயஸ்ய நாஶஸ்தஸ்மிந்நேவ ஸமயே ததுபயாதாரபூதபரமாத்ம- த்ரவ்யஸ்ய ஸ்திதிரித்யுக்தலக்ஷணோத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யத்ரயேண ஸஂபந்தோ பவதீதி . ஏவமுத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யத்ரயேணைகஸமயே பாதகே பரிணாமகே உத்பாதஸ்வரூப ஹை, ததா வஹீ பரஸ்பர அநுஸ்யூதிஸே ரசித ஏகப்ரவாஹபநே த்வாரா அநுபயஸ்வரூப ஹை .
இஸப்ரகார ஸ்வபாவஸே ஹீ த்ரிலக்ஷண பரிணாமபத்ததிமேஂ (பரிணாமோஂகீ பரம்பராமேஂ) ப்ரவர்தமாந த்ரவ்ய ஸ்வபாவகா ௧அதிக்ரம நஹீஂ கரதா இஸலியே ௨ஸத்த்வகோ ௩த்ரிலக்ஷண ஹீ ௪அநுமோதநா சாஹியே – மோதியோஂகே ஹாரகீ பாதி .
ஜைஸே – ஜிஸநே (அமுக) லம்பாஈ க்ரஹண கீ ஹை ஐஸே லடகதே ஹுயே மோதியோஂகே ஹாரமேஂ, அபநே- அபநே ஸ்தாநோஂமேஂ ப்ரகாஶித ஹோதே ஹுயே ஸமஸ்த மோதியோஂமேஂ, பீசே -பீசேகே ஸ்தாநோஂமேஂ பீசே -பீசேகே மோதீ ப்ரகட ஹோதே ஹைஂ இஸலியே, ஔர பஹலே -பஹலேகே மோதீ ப்ரகட நஹீஂ ஹோதே இஸலியே, ததா ஸர்வத்ர பரஸ்பர அநுஸ்யூதிகா ரசயிதா ஸூத்ர அவஸ்தித ஹோநேஸே த்ரிலக்ஷணத்வ ப்ரஸித்திகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை . இஸீப்ரகார ஜிஸநே ௫நித்யவ்ருத்தி க்ரஹண கீ ஹை ஐஸே ரசித (பரிணமித) த்ரவ்யமேஂ அபநே அபநே அவஸரோஂமேஂ ப்ரகாஶித (ப்ரகட) ஹோதே ஹுயே ஸமஸ்த பரிணாமோஂமேஂ பீசே -பீசேகே அவஸரோஂ பர பீசே பீசேகே பரிணாம ப்ரகட ஹோதே ஹைஂ இஸலியே, ஔர பஹலே -பஹலேகே பரிமாம நஹீஂ ப்ரகட ஹோதே ஹைஂ இஸலியே, ததா ஸர்வத்ர பரஸ்பர அநுஸ்யூதி ரசநேவாலா ப்ரவாஹ அவஸ்தித ஹோநேஸே த்ரிலக்ஷணபநா ப்ரஸித்திகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை .
௧௮௮ப்ரவசநஸார[ பகவாநஶ்ரீகுஂதகுஂத-
௧. அதிக்ரம = உல்லஂகந; த்யாக .
௨. ஸத்த்வ = ஸத்பநா; (அபேதநயஸே) த்ரவ்ய .
௩. த்ரிலக்ஷண = உத்பாத, வ்யய ஔர த்ரௌவ்ய யே தீநோஂ லக்ஷணவாலா; த்ரிஸ்வரூப; த்ரயாத்மக .
௪. அநுமோதநா = ஆநஂதமேஂ ஸம்மத கரநா .
௫. நித்யவ்ருத்தி = நித்யஸ்தாயித்வ; நித்ய அஸ்தித்வ; ஸதா வர்தநா .