ஸர்வேஷாமேவ பாவாநாமஸஂஹரணிரேவ பவேத்; ஸதுச்சேதே வா ஸஂவிதாதீநாமப்யுச்சேதஃ ஸ்யாத் . ததா கேவலாஂ ஸ்திதிமுபகச்சந்த்யா ம்ருத்திகாயா வ்யதிரேகாக்ராந்தஸ்தித்யந்வயாபாவாதஸ்தாநிரேவ பவேத், க்ஷணிக- நித்யத்வமேவ வா . தத்ர ம்ருத்திகாயா அஸ்தாநௌ ஸர்வேஷாமேவ பாவாநாமஸ்தாநிரேவ பவேத்; க்ஷணிகநித்யத்வே வா சித்தக்ஷணாநாமபி நித்யத்வஂ ஸ்யாத் . தத உத்தரோத்தரவ்யதிரேகாணாஂ ஸர்கேண பூர்வபூர்வவ்யதிரேகாணாஂ ஸஂஹாரேணாந்வயஸ்யாவஸ்தாநேநாவிநாபூதமுத்யோதமாநநிர்விக்நத்ரைலக்ஷண்யலாஂசநஂ த்ரவ்ய- மவஶ்யமநுமந்தவ்யம் ..௧௦௦.. ம்ருத்பிண்டாபாவஸ்ய இவ . உப்பாதோ வி ய பஂகோ ண விணா தவ்வேண அத்தேண பரமாத்மருசிரூபஸம்யக்த்வ- ஸ்யோத்பாதஸ்தத்விபரீதமித்யாத்வஸ்ய பங்கோ வா நாஸ்தி . கஂ விநா . ததுபயாதாரபூதபரமாத்மரூபத்ரவ்யபதார்தஂ விநா . கஸ்மாத் . த்ரவ்யாபாவே வ்யயோத்பாதாபாவாந்ம்ருத்திகாத்ரவ்யாபாவே கடோத்பாதம்ருத்பிண்டபங்காபாவவதிதி . யதா ஸம்யக்த்வமித்யாத்வபர்யாயத்வயே பரஸ்பரஸாபேக்ஷமுத்பாதாதித்ரயஂ தர்ஶிதஂ ததா ஸர்வத்ரவ்யபர்யாயேஷு த்ரஷ்டவ்ய- ஹீ ந ஹோகா, (அர்தாத் ஜைஸே ம்ருத்திகாபிண்டகா ஸஂஹார நஹீஂ ஹோகா உஸீப்ரகார விஶ்வகே கிஸீ பீ த்ரவ்யமேஂ கிஸீ பாவகா ஸஂஹார ஹீ நஹீஂ ஹோகா, – யஹ தோஷ ஆயகா); அதவா (௨) யதி ஸத்கா உச்சேத ஹோகா தோ சைதந்ய இத்யாதிகா பீ உச்சேத ஹோ ஜாயகா, (அர்தாத் ஸமஸ்த த்ரவ்யோஂகா ஸம்பூர்ண விநாஶ ஹோ ஜாயகா – யஹ தோஷ ஆயகா .)
ஔர ௧கேவல ஸ்திதி ப்ராப்த கரநேகோ ஜாநேவாலீ ம்ருத்திகாகீ, வ்யதிரேகோஂ ஸஹித ஸ்திதிகா — அந்வயகா — உஸஸே அபாவ ஹோநேஸே, ஸ்திதி ஹீ நஹீஂ ஹோகீ; அதவா தோ க்ஷணிககோ ஹீ நித்யத்வ ஆ ஜாயகா . வஹா (௧) யதி ம்ருத்திகாகீ ஸ்திதி ந ஹோ தோ ஸமஸ்த ஹீ பாவோஂகீ ஸ்திதி நஹீஂ ஹோகீ, (அர்தாத் யதி மிட்டீ த்ருவ ந ரஹே தோ மிட்டீகீ ஹீ பாதி விஶ்வகா கோஈ பீ த்ரவ்ய த்ருவ நஹீஂ ரஹேகா, – டிகேகா ஹீ நஹீஂ யஹ தோஷ ஆயகா .) அதவா (௨) யதி க்ஷணிககா நித்யத்வ ஹோ தோ சித்தகே க்ஷணிக -பாவோஂகா பீ நித்யத்வ ஹோகா; (அர்தாத் மநகா ப்ரத்யேக விகல்ப பீ த்ரைகாலிக த்ருவ ஹோ ஜாய, – யஹ தோஷ ஆயகா .)
இஸலியே த்ரவ்யகோ ௨உத்தர உத்தர வ்யதிரேகோஂகே ஸர்ககே ஸாத, பூர்வ பூர்வகே வ்யதிரேகோஂகே ஸஂஹாரகே ஸாத ஔர அந்வயகே அவஸ்தாந (த்ரௌவ்ய)கே ஸாத அவிநாபாவவாலா, ஜிஸகோ நிர்விக்ந (அபாதித) த்ரிலக்ஷணதாரூப ௨லாஂசந ப்ரகாஶமாந ஹை ஐஸா அவஶ்ய ஸம்மத கரநா ..௧௦௦..
௧௯௨ப்ரவசநஸார[ பகவாநஶ்ரீகுஂதகுஂத-
௧. கேவல ஸ்திதி = (உத்பாத ஔர வ்யய ரஹித) அகேலா த்ருவபநா, கேவல ஸ்திதிபநா; அகேலா அவஸ்தாந .
[அந்வய வ்யதிரேகோஂ ஸஹித ஹீ ஹோதா ஹை, இஸலியே த்ரௌவ்ய உத்பாத -வ்யயஸஹித ஹீ ஹோகா, அகேலா நஹீஂ ஹோ
ஸகதா . ஜைஸே உத்பாத (யா வ்யய) த்ரவ்யகா அஂஶ ஹை – ஸமக்ர த்ரவ்ய நஹீஂ, இஸப்ரகார த்ரௌவ்ய பீ த்ரவ்யகா அஂஶ
ஹை; – ஸமக்ர த்ரவ்ய நஹீஂ . ]
௨. உத்தர உத்தர = பாத பாதகே .
௩. லாஂசந = சிஹ்ந .