தயைகமேவ வஸ்து, ந வஸ்த்வந்தரஂ, ததா த்ரவ்யஂ ஸ்வயமேவ பூர்வாவஸ்தாவஸ்திதகுணாதுத்தராவஸ்தாவஸ்தித-
குணஂ பரிணமத்பூர்வோத்தராவஸ்தாவஸ்திதகுணாப்யாஂ தாப்யாமநுபூதாத்மஸத்தாகஂ பூர்வோத்தராவஸ்தாவஸ்தித-
குணாப்யாஂ ஸமமவிஶிஷ்டஸத்தாகதயைகமேவ த்ரவ்யஂ, ந த்ரவ்யாந்தரம் . யதைவ சோத்பத்யமாநஂ பாண்டுபாவேந
வ்யயமாநஂ ஹரிதபாவேநாவதிஷ்டமாநஂ ஸஹகாரபலத்வேநோத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யாண்யேகவஸ்துபர்யாயத்வாரேண
ஸஹகாரபலஂ, ததைவோத்பத்யமாநமுத்தராவஸ்தாவஸ்திதகுணேந வ்யயமாநஂ பூர்வாவஸ்தாவஸ்திதகுணேநாவதிஷ்டமாநஂ
த்ரவ்யத்வகுணேநோத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யாண்யேகத்ரவ்யபர்யாயத்வாரேண த்ரவ்யஂ பவதி ..௧௦௪..
குணாத் கேவலஜ்ஞாநோத்பத்திபீஜபூதாத்ஸகாஶாத்ஸகலவிமலகேவலஜ்ஞாநகுணாந்தரம் . கதஂபூதஂ ஸத்பரிணமதி .
ஸதவிஸிட்டஂ ஸ்வகீயஸ்வரூபத்வாச்சித்ரூபாஸ்தித்வாதவிஶிஷ்டமபிந்நம் . தம்ஹா குணபஜ்ஜாயா பணியா புண தவ்வமேவ த்தி
தஸ்மாத் காரணாந்ந கேவலஂ பூர்வஸூத்ரோதிதாஃ த்ரவ்யபர்யாயாஃ த்ரவ்யஂ பவந்தி, குணரூபபர்யாயா குணபர்யாயா பண்யந்தே
தேபி த்ரவ்யமேவ பவந்தி . அதவா ஸஂஸாரிஜீவத்ரவ்யஂ மதிஸ்ம்ருத்யாதிவிபாவகுணஂ த்யக்த்வா ஶ்ருதஜ்ஞாநாதி-
கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா ]
ஜ்ஞேயதத்த்வ -ப்ரஜ்ஞாபந
௨௦௧
ப்ர. ௨௬
ஸத்தாவாலா ஹோநேஸே ஏக ஹீ வஸ்து ஹை, அந்ய வஸ்து நஹீஂ; இஸீப்ரகார த்ரவ்ய ஸ்வயஂ ஹீ ௧பூர்வ
அவஸ்தாமேஂ அவஸ்தித குணமேஂஸே உத்தர அவஸ்தாமேஂ அவஸ்தித குணரூப பரிணமித ஹோதா ஹுஆ, பூர்வ
ஔர உத்தர அவஸ்தாமேஂ அவஸ்தித உந குணோஂகே த்வாரா அபநீ ஸத்தாகா அநுபவ கரதா ஹை,
இஸலியே பூர்வ ஔர உத்தர அவஸ்தாமேஂ அவஸ்தித குணோஂகே ஸாத அவஶிஷ்ட ஸத்தாவாலா ஹோநேஸே ஏக
ஹீ த்ரவ்ய ஹை, த்ரவ்யாந்தர நஹீஂ .
(ஆமகே த்ருஷ்டாந்தகீ பாதி, த்ரவ்ய ஸ்வயஂ ஹீ குணகீ பூர்வ பர்யாயமேஂஸே உத்தரபர்யாயரூப
பரிணமித ஹோதா ஹுஆ, பூர்வ ஔர உத்தர குணபர்யாயோஂகே த்வாரா அபநே அஸ்தித்வகா அநுபவ கரதா
ஹை, இஸலியே பூர்வ ஔர உத்தர குணபர்யாயோஂகே ஸாத அபிந்ந அஸ்தித்வ ஹோநேஸே ஏக ஹீ த்ரவ்ய ஹை
த்ரவ்யாந்தர நஹீஂ; அர்தாத் வே வே குணபர்யாயேஂ ஔர த்ரவ்ய ஏக ஹீ த்ரவ்யரூப ஹைஂ, பிந்ந -பிந்ந த்ரவ்ய
நஹீஂ ஹைஂ .)
ஔர, ஜைஸே பீதபாவஸே உத்பந்ந ஹோதா ஹரிதபாவஸே நஷ்ட ஹோதா ஔர ஆம்ரபலரூபஸே ஸ்திர
ரஹதா ஹோநேஸே ஆம்ரபல ஏக வஸ்துகீ பர்யாயோஂ த்வாரா உத்பாத -வ்யய -த்ரௌவ்ய ஹை, உஸீப்ரகார உத்தர
அவஸ்தாமேஂ அவஸ்தித குணஸே உத்பந்ந, பூர்வ அவஸ்தாமேஂ அவஸ்தித குணஸே நஷ்ட ஔர த்ரவ்யத்வ குணஸே
ஸ்திர ஹோநேஸே, த்ரவ்ய ஏகத்ரவ்யபர்யாயகே த்வாரா உத்பாத -வ்யய -த்ரௌவ்ய ஹை .
பாவார்த : — இஸஸே பூர்வகீ காதாமேஂ த்ரவ்யபர்யாயகே த்வாரா (அநேக த்ரவ்யபர்யாயோஂகே த்வாரா)
த்ரவ்யகே உத்பாத -வ்யய -த்ரௌவ்ய பதாயே கயே தே . இஸ காதாமேஂ குணபர்யாயகே த்வாரா (ஏக-
த்ரவ்யபர்யாயகே த்வாரா) த்ரவ்யகே உத்பாத -வ்யய -த்ரௌவ்ய பதாயே கயே ஹைஂ ..௧௦௪..
௧. பூர்வ அவஸ்தாமேஂ அவாஸ்தித குண = பஹலேகீ அவஸ்தாமேஂ ரஹா ஹுஆ குண; குணகீ பூர்வ பர்யாய; பூர்வ குணபர்யாய.