அத ஸர்வதாபாவலக்ஷணத்வமதத்பாவஸ்ய நிஷேதயதி — ஜஂ தவ்வஂ தஂ ண குணோ ஜோ வி குணோ ஸோ ண தச்சமத்தாதோ .
வாச்யோ ந பவதி கேவலஜ்ஞாநாதிகுணோ வா ஸித்தபர்யாயோ வா, முக்தஜீவகேவலஜ்ஞாநாதிகுணஸித்தபர்யாயஶப்தைஶ்ச ஶுத்தஸத்தாகுணோ வாச்யோ ந பவதி . இத்யேவஂ பரஸ்பரஂ ப்ரதேஶாபேதேபி யோஸௌ ஸஂஜ்ஞாதிபேதஃ ஸ தஸ்ய பூர்வோக்தலக்ஷணதத்பாவஸ்யாபாவஸ்ததபாவோ பண்யதே . ஸ ச ததபாவஃ புநரபி கிஂ பண்யதே . அதத்பாவஃ ஸஂஜ்ஞா- லக்ஷணப்ரயோஜநாதிபேத இத்யர்தஃ . யதாத்ர ஶுத்தாத்மநி ஶுத்தஸத்தாகுணேந ஸஹாபேதஃ ஸ்தாபிதஸ்ததா யதாஸஂபவஂ ஸர்வத்ரவ்யேஷு ஜ்ஞாதவ்ய இத்யபிப்ராயஃ ..௧௦௭.. அத குணகுணிநோஃ ப்ரதேஶபேதநிஷேதேந தமேவ ஸஂஜ்ஞாதி- பேதரூபமதத்பாவஂ த்ருடயதி — ஜஂ தவ்வஂ தஂ ண குணோ யத்த்ரவ்யஂ ஸ ந குணஃ, யந்முக்தஜீவத்ரவ்யஂ ஸ ஶுத்தஃ ஸந் குணோ ந பவதி . முக்தஜீவத்ரவ்யஶப்தேந ஶுத்தஸத்தாகுணோ வாச்யோ ந பவதீத்யர்தஃ . ஜோ வி குணோ ஸோ ண தச்சமத்தாதோ இஸப்ரகார இஸ காதாமேஂ ஸத்தாகா உதாஹரண தேகர அதத்பாவகோ ஸ்பஷ்டதயா ஸமஜாயா ஹை .
(யஹா இதநா விஶேஷ ஹை கி ஜோ ஸத்தா குணகே ஸம்பந்தமேஂ கஹா ஹை, வஹ அந்ய குணோஂகே விஷயமேஂ பீ பலீபாதி ஸமஜ லேநா சாஹியே . ஜைஸே கி : — ஸத்தா குணகீ பாதி ஏக ஆத்மாகே புருஷார்த குணகோ ‘புருஷார்தீ ஆத்மத்ரவ்ய’ ‘புருஷார்தீ ஜ்ஞாநாதிகுண’ ஔர ‘புருஷார்தீ ஸித்தத்வாதி பர்யாய’ — இஸப்ரகார விஸ்தரித கர ஸகதே ஹைஂ . அபிந்நப்ரதேஶ ஹோநேஸே இஸப்ரகார விஸ்தார கியா ஜாதா ஹை, பி ர பீ ஸஂஜ்ஞா -லக்ஷண -ப்ரயோஜநாதி பேத ஹோநேஸே புருஷார்தகுணகோ ததா ஆத்மத்ரவ்யகோ, ஜ்ஞாநாதி அந்ய குண ஔர ஸித்தத்வாதி பர்யாயகோ அதத்பாவ ஹை, ஜோ கி உநமேஂ அந்யத்வகா காரண ஹை ..௧௦௭..
அப, ஸர்வதா அபாவ வஹ அதத்பாவகா லக்ஷண ஹை, இஸகா நிஷேத கரதே ஹைஂ : —
அந்வயார்த : — [அர்தாத் ] ஸ்வரூப அபேக்ஷாஸே [யத் த்ரவ்யஂ ] ஜோ த்ரவ்ய ஹை [தத் ந குணஃ ] வஹ குண நஹீஂ ஹை, [யஃ அபி குணஃ ] ஔர ஜோ குண ஹை [ஸஃ ந தத்த்வஂ ] யஹ த்ரவ்ய நஹீஂ ஹை . [ஏஷஃ ஹி அதத்பாவஃ ] யஹ அதத்பாவ ஹை; [ந ஏவ அபாவஃ ] ஸர்வதா அபாவ வஹ அதத்பாவ நஹீஂ ஹை; [இதி நிர்திஷ்டஃ ] ஐஸா (ஜிநேந்த்ரதேவ த்வாரா) தரஶாயா கயா ஹை ..௧௦௮..
– ஆநே அதத்பணுஂ ஜாணவுஂ, ந அபாவநே; பாக்யுஂ ஜிநே. ௧௦௮.
௨௧௦ப்ரவசநஸார[ பகவாநஶ்ரீகுஂதகுஂத-