ஏவமாகாஶபதார்தாதாகாலபதார்தாச்ச ஸமஸ்தைரேவ ஸஂபாவிதப்ரதேஶஸத்பாவைஃ பதார்தைஃ ஸமக்ர ஏவ யஃ ஸமாப்திஂ நீதோ லோகஸ்தஂ கலு ததந்தஃபாதித்வேப்யசிந்த்யஸ்வபரபரிச்சேதஶக்திஸஂபதா ஜீவ ஏவ ஜாநீதே, நத்விதரஃ . ஏவஂ ஶேஷத்ரவ்யாணி ஜ்ஞேயமேவ, ஜீவத்ரவ்யஂ து ஜ்ஞேயஂ ஜ்ஞாநஂ சேதி ஜ்ஞாந- ஜ்ஞேயவிபாகஃ . அதாஸ்ய ஜீவஸ்ய ஸஹஜவிஜ்ரும்பிதாநந்தஜ்ஞாநஶக்திஹேதுகே த்ரிஸமயாவஸ்தாயித்வலக்ஷணே வி பவியா தஂ ஜாணஹ ஸம்மமாஹப்பஂ’’ ..௧௪௪.. ஏவஂ நிஶ்சயகாலவ்யாக்யாநமுக்யத்வேநாஷ்டமஸ்தலே காதாத்ரயஂ கதம் . இதி பூர்வோக்தப்ரகாரேண ‘தவ்வஂ ஜீவமஜீவஂ’ இத்யாத்யேகோநவிஂஶதிகாதாபிஃ ஸ்தலாஷ்டகேந விஶேஷ- ஜ்ஞேயாதிகாரஃ ஸமாப்தஃ .. அதஃ பரஂ ஶுத்தஜீவஸ்ய த்ரவ்யபாவப்ராணைஃ ஸஹ பேதநிமித்தஂ ‘ஸபதேஸேஹிஂ ஸமக்கோ’
அந்வயார்த : — [ஸப்ரதேஶைஃ அர்தைஃ ] ஸப்ரதேஶ பதார்தோஂகே த்வாரா [நிஷ்டிதஃ ] ஸமாப்திகோ ஜாநதா ஹை [ஜீவஃ ] வஹ ஜீவ ஹை, — [ப்ராணசதுஷ்காபிஸஂபத்தஃ ] ஜோ கி (ஸஂஸார தஶாமேஂ) சார ப்ராணோஂஸே ஸஂயுக்த ஹை ..௧௪௫..
டீகா : — இஸப்ரகார ஜிந்ஹேஂ ப்ரதேஶகா ஸத்பாவ பலித ஹுஆ ஹை ஐஸே ஆகாஶபதார்தஸே லேகர கால பதார்த தககே ஸபீ பதார்தோஂஸே ஸமாப்திகோ ப்ராப்த ஜோ ஸமஸ்த லோக ஹை உஸே வாஸ்தவமேஂ, உஸமேஂ ௨அஂதஃபாதீ ஹோநேபர பீ, அசிந்த்ய ஐஸீ ஸ்வபரகோ ஜாநநேகீ ஶக்திரூப ஸம்பதாகே த்வாரா ஜீவ ஹீ ஜாநதா ஹை, தூஸரா கோஈ நஹீஂ . இஸப்ரகார ஶேஷ த்ரவ்ய ஜ்ஞேய ஹீ ஹைஂ ஔர ஜீவத்ரவ்ய தோ ஜ்ஞேய ததா ஜ்ஞாந ஹை; — இஸப்ரகார ஜ்ஞாந ஔர ஜ்ஞேயகா விபாக ஹை .
அப, இஸ ஜீவகோ, ஸஹஜரூபஸே (ஸ்வபாவஸே ஹீ) ப்ரகட அநந்தஜ்ஞாநஶக்தி ஜிஸகா ஹேது ஹை ஔர தீநோஂ காலமேஂ அவஸ்தாயிபநா (டிகநா) ஜிஸகா லக்ஷண ஹை ஐஸா, வஸ்துகா ஸ்வரூபபூத ஹோநேஸே
தஸு ஜாணநாரோ ஜீவ, ப்ராணசதுஷ்கதீ ஸஂயுக்த ஜே. ௧௪௫.
௨௮௮ப்ரவசநஸார[ பகவாநஶ்ரீகுஂதகுஂத-
௧ப்ராப்த [ஸமக்ரஃ லோகஃ ] ஸம்பூர்ண லோக [நித்யஃ ] நித்ய ஹை, [தஂ ] உஸே [யஃ ஜாநாதி ] ஜோ
௧. சஹ த்ரவ்யோஂஸே ஹீ ஸம்பூர்ண லோக ஸமாப்த ஹோ ஜாதா ஹை, அர்தாத் உநகே அதிரிக்த லோகமேஂ தூஸரா குச நஹீஂ ஹை .
௨. அஂதஃபாதீ = அந்தர ஆ ஜாநேவாலா; அந்தர ஸமா ஜாநேவாலா ( – ஜீவ லோககே பீதர ஆ ஜாதா ஹை .)