ப்ராணைர்ஹி தாவஜ்ஜீவஃ கர்மபலமுபபுஂக்தே; ததுபபுஂஜாநோ மோஹப்ரத்வேஷாவாப்நோதி; தாப்யாஂ ஸ்வஜீவ- பரஜீவயோஃ ப்ராணாபாதஂ விததாதி . ததா கதாசித்பரஸ்ய த்ரவ்யப்ராணாநாபாத்ய கதாசிதநாபாத்ய ஸ்வஸ்ய பாவப்ராணாநுபரக்தத்வேந பாதமாநோ ஜ்ஞாநாவரணாதீநி கர்மாணி பத்நாதி . ஏவஂ ப்ராணாஃ பௌத்கலிககர்மகாரணதாமுபயாந்தி ..௧௪௯..
ஜ்ஞாநஸ்வரூபஂ ஸ்வகீயஶுத்தப்ராணஂ ஹந்தி, பஶ்சாதுத்தரகாலே பரப்ராணகாதே நியமோ நாஸ்தீதி ..௧௪௯.. அதேந்த்ரி- யாதிப்ராணோத்பத்தேரந்தரங்கஹேதுமுபதிஶதி — ஆதா கம்மமலிமஸோ அயமாத்மா ஸ்வபாவேந பாவகர்மத்ரவ்யகர்மநோகர்ம- மலரஹிதத்வேநாத்யந்தநிர்மலோபி வ்யவஹாரேணாநாதிகர்மபந்தவஶாந்மலீமஸோ பவதி . ததாபூதஃ ஸந் கிஂ கரோதி . தரேதி பாணே புணோ புணோ அண்ணே தாரயதி ப்ராணாந் புநஃபுநஃ அந்யாந்நவதராந் . யாவத்கிம் . ண சயதி
டீகா : — ப்ரதம தோ ப்ராணோஂஸே ஜீவ கர்மபலகோ போகதா ஹை; உஸே போகதா ஹுஆ மோஹ ததா த்வேஷகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை; மோஹ ததா த்வேஷஸே ஸ்வஜீவ ததா பரஜீவகே ப்ராணோஂகோ ௧பாதா பஹுசாதா ஹை . வஹா கதாசித் (-கிஸீ ஸமய) பரகே த்ரவ்ய ப்ராணோஂகோ பாதா பஹுசாகர ஔர கதாசித் (பரகே த்ரவ்ய ப்ராணோஂகோ) பாதா ந பஹுசாகர, அபநே பாவப்ராணோஂகோ தோ ௨உபரக்தபநேஸே (அவஶ்ய ஹீ) பாதா பஹுசாதா ஹுஆ ஜீவ ஜ்ஞாநாவரணாதி கர்மோஂகோ பாததா ஹை . இஸப்ரகார ப்ராண பௌத்கலிக கர்மோஂகே காரணபநேகோ ப்ராப்த ஹோதே ஹைஂ ..௧௪௯..
அப பௌத்கலிக ப்ராணோஂகீ ஸஂததிகீ (-ப்ரவாஹகீ – பரம்பராகீ) ப்ரவ்ருத்திகா அந்தரஂக ஹேது ஸூத்ர த்வாரா கஹதே ஹைஂ : —
மமதா ஶரீரப்ரதாந விஷயே ஜ்யாஂ லகீ சோடே நஹீஂ. ௧௫௦.
௨௯௪ப்ரவசநஸார[ பகவாநஶ்ரீகுஂதகுஂத-
௧. பாதா = பீடா, உபத்ரவ, விக்ந .
௨. உபரக்தபநா = மலிநபநா; விகாரீபநா; மோஹாதிபரிணாமரூப பரிணமித ஹோநா . [ஜைஸே கோஈ புருஷ தப்த லோஹேகே
கோலேஸே தூஸரேகோ ஜலாநேகீ இச்சா கரதா ஹுஆ ப்ரதம தோ ஸ்வயஂ அபநேகோ ஹீ ஜலாதா ஹை; (-ஸ்வயஂ அபநே ஹீ
ஹாதகோ ஜலாதா ஹை ) பி ர தூஸரா ஜலே யா ந ஜலே — இஸகா கோஈ நியம நஹீஂ ஹை; உஸீப்ரகார ஜீவ
மோஹாதிபரிணாமரூப பரிணமித ஹோதா ஹுஆ ப்ரதம தோ நிர்விகார ஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநஸ்வரூப நிஜ ஶுத்த பாவப்ராணோஂகோ
ஹீ ஹாநி பஹுசாதா ஹை, பி ர தூஸரேகே த்ரவ்யப்ராணோஂகீ ஹாநி ஹோ யா ந ஹோ — இஸகா கோஈ நியம நஹீஂ ஹை .]