உவஓகமஓ ஜீவோ முஜ்ஜதி ரஜ்ஜேதி வா பதுஸ்ஸேதி .
பப்பா விவிதே விஸயே ஜோ ஹி புணோ தேஹிஂ ஸோ பஂதோ ..௧௭௫.. ததாபி பூர்வோக்தத்ருஷ்டாந்தேந ஸஂஶ்லேஷஸஂபந்தோஸ்தீதி நாஸ்தி தோஷஃ ..௧௭௪.. ஏவஂ ஶுத்தபுத்தைகஸ்வபாவ- ஜீவகதநமுக்யத்வேந ப்ரதமகாதா, மூர்திரஹிதஜீவஸ்ய மூர்தகர்மணா ஸஹ கதஂ பந்தோ பவதீதி பூர்வபக்ஷரூபேண
வாஸ்தவமேஂ அரூபீ ஆத்மாகா ரூபீ பதார்தோஂகே ஸாத கோஈ ஸஂபஂத ந ஹோநே பர பீ அரூபீகா ரூபீகே ஸாத ஸஂபஂத ஹோநேகா வ்யவஹார பீ விரோதகோ ப்ராப்த நஹீஂ ஹோதா . ஜஹா ஐஸா கஹா ஜாதா ஹை கி ‘ஆத்மா மூர்திக பதார்தகோ ஜாநதா ஹை’ வஹா பரமார்ததஃ அமூர்திக ஆத்மாகா மூர்திக பதார்தகே ஸாத கோஈ ஸஂபஂத நஹீஂ ஹை; உஸகா தோ மாத்ர உஸ மூர்திக பதார்தகே ஆகாரரூப ஹோநேவாலே ஜ்ஞாநகே ஸாத ஹீ ஸஂபஂத ஹை ஔர உஸ பதார்தாகார ஜ்ஞாநகே ஸாதகே ஸஂபஂதகே காரண ஹீ ‘அமூர்திக ஆத்மா மூர்திக பதார்தகோ ஜாநதா ஹை’ ஐஸா அமூர்திக – மூர்திககா ஸஂபஂதரூப வ்யவஹார ஸித்த ஹோதா ஹை . இஸீப்ரகார ஜஹா ஐஸா கஹா ஜாதா ஹை கி ‘அமுக ஆத்மாகா மூர்திக கர்மபுத்கலோஂகே ஸாத பஂத ஹை’ வஹா பரமார்ததஃ அமூர்திக ஆத்மாகா மூர்திக கர்மபுத்கலோஂகே ஸாத கோஈ ஸம்பந்த நஹீஂ ஹை; ஆத்மாகா தோ கர்மபுத்கல ஜிஸமேஂ நிமித்த ஹைஂ ஐஸே ராகத்வேஷாதிபாவோஂகே ஸாத ஹீ ஸம்பந்த (பஂத) ஹை ஔர உந கர்மநிமித்தக ராகத்வேஷாதி பாவோஂகே ஸாத ஸம்பந்த ஹோநேஸே ஹீ ‘இஸ ஆத்மாகா மூர்திக கர்மபுத்கலோஂகே ஸாத பஂத ஹை’ ஐஸா அமூர்திகமூர்திககா பந்தரூப வ்யவஹார ஸித்த ஹோதா ஹை
யத்யபி மநுஷ்யகோ ஸ்த்ரீ – புத்ர – தநாதிகே ஸாத வாஸ்தவமேஂ கோஈ ஸம்பந்த நஹீஂ ஹை, வே உஸ மநுஷ்யஸே ஸர்வதா பிந்ந ஹைஂ, ததாபி ஸ்த்ரீ – புத்ர – தநாதிகே ப்ரதி ராக கரநேவாலே மநுஷ்யகோ ராககா பந்தந ஹோநேஸே ஔர உஸ ராகமேஂ ஸ்த்ரீ – புத்ர – தநாதிகே நிமித்த ஹோநேஸே வ்யவஹாரஸே ஐஸா அவஶ்ய கஹா ஜாதா ஹை கி ‘இஸ மநுஷ்யகோ ஸ்த்ரீ – புத்ர – தநாதிகா பந்தந ஹை; இஸீப்ரகார, யத்யபி ஆத்மாகா கர்மபுத்கலோஂகே ஸாத வாஸ்தவமேஂ கோஈ ஸம்பந்த நஹீஂ ஹை, வே ஆத்மாஸே ஸர்வதா பிந்ந ஹைஂ, ததாபி ராகத்வேஷாதி பாவ கரநேவாலே ஆத்மாகோ ராகத்வேஷாதி பாவோஂகா பந்தந ஹோநேஸே ஔர உந பாவோஂமேஂ கர்மபுத்கல நிமித்த ஹோநேஸே வ்யவஹாரஸே ஐஸா அவஶ்ய கஹா ஜா ஸகதா ஹை கி ‘இஸ ஆத்மாகோ கர்மபுத்கலோஂகா பந்தந ஹை’ ..௧௭௪..
அப பாவபஂதகா ஸ்வரூப பதலாதே ஹைஂ : —
௩௩௨ப்ரவசநஸார[ பகவாநஶ்ரீகுஂதகுஂத-