யதி கலு நிகிலாத்மீயஜ்ஞேயாகாரஸமர்பணத்வாரேணாவதீர்ணாஃ ஸர்வேர்தா ந ப்ரதிபாந்தி ஜ்ஞாநே ததா தந்ந ஸர்வகதமப்யுபகம்யேத . அப்யுபகம்யேத வா ஸர்வகதஂ, தர்ஹி ஸாக்ஷாத் ஸஂவேதநமுகுருந்த- பூமிகாவதீர்ண(ப்ரதி)பிம்பஸ்தாநீயஸ்வீயஸ்வீயஸஂவேத்யாகாரகாரணாநி பரம்பரயா ப்ரதிபிம்பஸ்தாநீய- ஸஂவேத்யாகாரகாரணாநீதி கதஂ ந ஜ்ஞாநஸ்தாயிநோர்தா நிஶ்சீயந்தே .. ௩௧ .. வா ணாணஂ வ்யவஹாரேண ஸர்வகதஂ ஜ்ஞாநஂ ஸம்மதஂ சேத்பவதாஂ கஹஂ ண ணாணட்டியா அட்டா தர்ஹி வ்யவஹாரநயேந ஸ்வகீயஜ்ஞேயாகாரபரிச்சித்திஸமர்பணத்வாரேண ஜ்ஞாநஸ்திதா அர்தாஃ கதஂ ந பவந்தி கிஂது பவந்த்யேவேதி . அத்ராயமபிப்ராயஃ --யத ஏவ வ்யவஹாரேண ஜ்ஞேயபரிச்சித்த்யாகாரக்ரஹணத்வாரேண ஜ்ஞாநஂ ஸர்வகதஂ பண்யதே, தஸ்மாதேவ ஜ்ஞேயபரிச்சித்த்யாகாரஸமர்பணத்வாரேண பதார்தா அபி வ்யவஹாரேண ஜ்ஞாநகதா பண்யந்த இதி ..௩௧.. அத ஜ்ஞாநிநஃ பதார்தைஃ ஸஹ யத்யபி வ்யவஹாரேண க்ராஹ்யக்ராஹகஸம்பந்தோஸ்தி ததாபி ஸஂஶ்லேஷாதிஸம்பந்தோ நாஸ்தி, தேந காரணேந ஜ்ஞேயபதார்தைஃ ஸஹ பிந்நத்வமேவேதி ப்ரதிபாதயதி — கேண்ஹதி ணேவ ண
அந்வயார்த : — [யதி ] யதி [தே அர்தாஃ ] வே பதார்த [ஜ்ஞாநே ந ஸஂதி ] ஜ்ஞாநமேஂ ந ஹோஂ தோ [ஜ்ஞாநஂ ] ஜ்ஞாந [ஸர்வகதஂ ] ஸர்வகத [ந பவதி ] நஹீஂ ஹோ ஸகதா [வா ] ஔர யதி [ஜ்ஞாநஂ ஸர்வகதஂ ] ஜ்ஞாந ஸர்வகத ஹை தோ [அர்தாஃ ] பதார்த [ஜ்ஞாநஸ்திதாஃ ] ஜ்ஞாநஸ்தித [கதஂ ந ] கைஸே நஹீஂ ஹைஂ ? (அர்தாத் அவஶ்ய ஹைஂ) ..௩௧..
டீகா : — யதி ஸமஸ்த ஸ்வ -ஜ்ஞேயாகாரோஂகே ஸமர்பண த்வாரா (ஜ்ஞாநமேஂ) அவதரித ஹோதே ஹுஏ ஸமஸ்த பதார்த ஜ்ஞாநமேஂ ப்ரதிபாஸித ந ஹோஂ தோ வஹ ஜ்ஞாந ஸர்வகத நஹீஂ மாநா ஜாதா . ஔர யதி வஹ (ஜ்ஞாந) ஸர்வகத மாநா ஜாயே, தோ பி ர (பதார்த) ஸாக்ஷாத் ஜ்ஞாநதர்பண -பூமிகாமேஂ அவதரித ௧பிம்பகீ பாதி அபநே -அபநே ஜ்ஞேயாகாரோஂகே காரண (ஹோநேஸே) ஔர ௨பரம்பராஸே ப்ரதிபிம்பகே ஸமாந ஜ்ஞேயாகாரோஂகே காரண ஹோநேஸே பதார்த கைஸே ஜ்ஞாநஸ்தித நிஶ்சித் நஹீஂ ஹோதே ? (அவஶ்ய ஹீ ஜ்ஞாநஸ்தித நிஶ்சித ஹோதே ஹைஂ)
பாவார்த : — தர்பணமேஂ மயூர, மந்திர, ஸூர்ய, வ்ருக்ஷ இத்யாதிகே ப்ரதிபிம்ப பதே ஹைஂ . வஹா நிஶ்சயஸே தோ ப்ரதிபிம்ப தர்பணகீ ஹீ அவஸ்தாயேஂ ஹைஂ, ததாபி தர்பணமேஂ ப்ரதிபிம்ப தேககர ௩கார்யமேஂ காரணகா உபசார கரகே வ்யவஹாரஸே கஹா ஜாதா ஹை கி ‘மயூராதிக தர்பணமேஂ ஹைஂ .’ இஸீப்ரகார
ஜ்ஞேயாகார பிம்ப ஸமாந ஹைஂ ஔர ஜ்ஞாநமேஂ ஹோநேவாலே ஜ்ஞாநகீ அவஸ்தாரூப ஜ்ஞேயாகார ப்ரதிபிம்ப ஸமாந ஹைஂ) .
காரண ஹைஂ ) ஔர பரம்பராஸே ஜ்ஞாநகீ அவஸ்தாரூப ஜ்ஞேயாகாரோஂகே (ஜ்ஞாநாகாரோஂகே) காரண ஹைஂ .
௫௨ப்ரவசநஸார[ பகவாநஶ்ரீகுஂதகுஂத-
௧. பிம்ப = ஜிஸகா தர்பணமேஂ ப்ரதிபிஂப பா ஹோ வஹ . (ஜ்ஞாநகோ தர்பணகீ உபமா தீ ஜாயே தோ, பதார்தோஂகே
௨. பதார்த ஸாக்ஷாத் ஸ்வஜ்ஞேயாகாரோஂகே காரண ஹைஂ (அர்தாத் பதார்த அபநே -அபநே த்ரவ்ய -குண -பர்யாயோஂகே ஸாக்ஷாத்
௩. ப்ரதிபிம்ப நைமித்திக கார்ய ஹைஂ ஔர மயூராதி நிமித்த -காரண ஹைஂ .