ஶுத்தஜீவத்ரவ்யாதித்ரவ்யஜாதீநாமிதி வ்யவஹிதஸஂபந்தஃ . கஸ்மாத் . விஸேஸதோ ஸ்வகீயஸ்வகீயப்ரதேஶ- காலாகாரவிஶேஷைஃ ஸஂகரவ்யதிகரபரிஹாரேணேத்யர்தஃ . கிஂச ---யதா சத்மஸ்தபுருஷஸ்யாதீதாநாகதபர்யாயா மநஸி சிந்தயதஃ ப்ரதிஸ்பு ரந்தி, யதா ச சித்ரபித்தௌ பாஹுபலிபரதாதிவ்யதிக்ராந்தரூபாணி ஶ்ரேணிகதீர்தகராதி- பாவிரூபாணி ச வர்தமாநாநீவ ப்ரத்யக்ஷேண த்ருஶ்யந்தே ததா சித்ரபித்திஸ்தாநீயகேவலஜ்ஞாநே பூதபாவிநஶ்ச பர்யாயா யுகபத்ப்ரத்யக்ஷேண த்ருஶ்யந்தே, நாஸ்தி விரோதஃ . யதாயஂ கேவலீ பகவாந் பரத்ரவ்யபர்யாயாந் பரிச்சித்திமாத்ரேண
பாவார்த : — கேவலஜ்ஞாந ஸமஸ்த த்ரவ்யோஂகீ தீநோஂ காலகீ பர்யாயோஂகோ யுகபத் ஜாநதா ஹை . யஹா யஹ ப்ரஶ்ந ஹோ ஸகதா ஹை கி ஜ்ஞாந நஷ்ட ஔர அநுத்பந்ந பர்யாயோஂகோ வர்தமாந காலமேஂ கைஸே ஜாந ஸகதா ஹை ? உஸகா ஸமாதாந ஹை கி — ஜகதமேஂ பீ தேகா ஜாதா ஹை கி அல்பஜ்ஞ ஜீவகா ஜ்ஞாந பீ நஷ்ட ஔர அநுத்பந்ந வஸ்துஓஂகா சிஂதவந கர ஸகதா ஹை, அநுமாநகே த்வாரா ஜாந ஸகதா ஹை, ததாகார ஹோ ஸகதா ஹை; தப பி ர பூர்ண ஜ்ஞாந நஷ்ட ஔர அநுத்பந்ந பர்யாயோஂகோ க்யோஂ ந ஜாந ஸகேகா ? ஜ்ஞாநஶக்தி ஹீ ஐஸீ ஹை கி வஹ சித்ரபடகீ பாதி அதீத ஔர அநாகத பர்யாயோஂகோ பீ ஜாந ஸகதீ ஹை ஔர ஆலேக்யத்வஶக்திகீ பாதி, த்ரவ்யோஂகீ ஜ்ஞேயத்வ ஶக்தி ஐஸீ ஹை கி உநகீ அதீத ஔர அநாகத பர்யாயேஂ பீ ஜ்ஞாநமேஂ ஜ்ஞேயரூப ஹோதீ ஹைஂ – ஜ்ஞாத ஹோதீ ஹைஂ
த்ரவ்யோஂகீ அத்புத ஜ்ஞேயத்வஶக்திகே காரண கேவலஜ்ஞாநமேஂ ஸமஸ்த த்ரவ்யோஂகீ தீநோஂகாலகீ பர்யாயோஂகா ஏக ஹீ ஸமயமேஂ பாஸித ஹோநா அவிருத்த ஹை ..௩௭..
அப, அவித்யமாந பர்யாயோஂகீ (பீ) கதஂசித் (-கிஸீ ப்ரகாரஸே; கிஸீ அபேக்ஷாஸே) வித்யமாநதா பதலாதே ஹைஂ : —
அந்வயார்த : — [யே பர்யாயாஃ ] ஜோ பர்யாயேஂ [ஹி ] வாஸ்தவமேஂ [ந ஏவ ஸஂஜாதாஃ ] உத்பந்ந நஹீஂ ஹுஈ ஹைஂ, ததா [யே ] ஜோ பர்யாயேஂ [கலு ] வாஸ்தவமேஂ [பூத்வா நஷ்டாஃ ] உத்பந்ந ஹோகர நஷ்ட ஹோ கஈ ஹைஂ, [தே ] வே [அஸத்பூதாஃ பர்யாயாஃ ] அவித்யமாந பர்யாயேஂ [ஜ்ஞாநப்ரத்யக்ஷாஃ பவந்தி ] ஜ்ஞாந ப்ரத்யக்ஷ ஹைஂ ..௩௮..
தே ஸௌ அஸத்பூத பர்யயோ பண ஜ்ஞாநமாஂ ப்ரத்யக்ஷ சே .௩௮.