మాకులం భవతి . తతో న తత్ పరమార్థతః సౌఖ్యమ్ . ఇదం తు పునరనాదిజ్ఞానసామాన్య-
స్వభావస్యోపరి మహావికాశేనాభివ్యాప్య స్వత ఏవ వ్యవస్థితత్వాత్స్వయం జాయమానమాత్మాధీనతయా,
సమన్తాత్మప్రదేశాన్ పరమసమక్షజ్ఞానోపయోగీభూయాభివ్యాప్య వ్యవస్థితత్వాత్సమన్తమ్ అశేషద్వారా-
పావరణేన, ప్రసభం నిపీతసమస్తవస్తుజ్ఞేయాకారం పరమం వైశ్వరూప్యమభివ్యాప్య వ్యవస్థితత్వాదనన్తార్థ-
విస్తృతం సమస్తార్థాబుభుత్సయా, సకలశక్తిప్రతిబన్ధకకర్మసామాన్యనిష్క్రాన్తతయా పరిస్పష్ట-
ప్రకాశభాస్వరం స్వభావమభివ్యాప్య వ్యవస్థితత్వాద్విమలం సమ్యగవబోధేన, యుగపత్సమర్పిత-
త్రైసమయికాత్మస్వరూపం లోకాలోకమభివ్యాప్య వ్యవస్థితత్వాదవగ్రహాదిరహితం క్రమకృతార్థగ్రహణ-
ఖేదాభావేన ప్రత్యక్షం జ్ఞానమనాకులం భవతి . తతస్తత్పారమార్థికం ఖలు సౌఖ్యమ్ ..౫౯..
రహితమ్ . పునరపి కీదృక్ . రహియం తు ఓగ్గహాదిహిం అవగ్రహాదిరహితం చేతి . ఏవం పఞ్చవిశేషణవిశిష్టం
యత్కేవలజ్ఞానం సుహం తి ఏగంతియం భణిదం తత్సుఖం భణితమ్ . కథంభూతమ్ . ఐకాన్తికం నియమేనేతి . తథాహి —
పరనిరపేక్షత్వేన చిదానన్దైకస్వభావం నిజశుద్ధాత్మానముపాదానకారణం కృత్వా సముత్పద్యమానత్వాత్స్వయం జాయమానం
౧. సమక్ష = ప్రత్యక్ష
౨. పరమవివిధతా = సమస్త పదార్థసమూహ జో కి అనన్త వివిధతామయ హై
.
కహానజైనశాస్త్రమాలా ]
జ్ఞానతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
౧౦౩
ఆకుల హై; ఇసలియే వహ పరమార్థసే సుఖ నహీం హై .
ఔర యహ ప్రత్యక్ష జ్ఞాన తో అనాకుల హై, క్యోంకి — (౧) అనాది జ్ఞానసామాన్యరూప
స్వభావ పర మహా వికాససే వ్యాప్త హోకర స్వతః హీ రహనేసే ‘స్వయం ఉత్పన్న హోతా హై,’ ఇసలియే
ఆత్మాధీన హై, (ఔర ఆత్మాధీన హోనేసే ఆకులతా నహీం హోతీ); (౨) సమస్త ఆత్మప్రదేశోంమేం
పరమ ౧సమక్ష జ్ఞానోపయోగరూప హోకర, వ్యాప్త హోనేసే ‘సమంత హై’, ఇసలియే అశేష ద్వార ఖులే హుఏ
హైం (ఔర ఇసప్రకార కోఈ ద్వార బన్ద న హోనేసే ఆకులతా నహీం హోతీ); (౩) సమస్త వస్తుఓంకే
జ్ఞేయాకారోంకో సర్వథా పీ జానేసే ౨పరమ వివిధతామేం వ్యాప్త హోకర రహనేసే ‘అనన్త పదార్థోంమేం విస్తృత
హై,’ ఇసలియే సర్వ పదార్థోంకో జాననేకీ ఇచ్ఛాకా అభావ హై (ఔర ఇసప్రకార కిసీ పదార్థకో
జాననేకీ ఇచ్ఛా న హోనేసే ఆకులతా నహీం హోతీ); (౪) సకల శక్తికో రోకనేవాలా
కర్మసామాన్య (జ్ఞానమేంసే) నికల జానేసే (జ్ఞాన) అత్యన్త స్పష్ట ప్రకాశకే ద్వారా ప్రకాశమాన
(-తేజస్వీ) స్వభావమేం వ్యాప్త హోకర రహనేసే ‘విమల హై’ ఇసలియే సమ్యక్రూపసే (-బరాబర)
జానతా హై (ఔర ఇసప్రకార సంశయాది రహితతాసే జాననేకే కారణ ఆకులతా నహీం హోతీ); తథా
(౫) జిననే త్రికాలకా అపనా స్వరూప యుగపత్ సమర్పిత కియా హై (-ఏక హీ సమయ బతాయా
హై) ఐసే లోకాలోకమేం వ్యాప్త హోకర రహనేసే ‘అవగ్రహాది రహిత హై’ ఇసలియే క్రమశః హోనేవాలే
పదార్థ గ్రహణకే ఖేదకా అభావ హై . — ఇసప్రకార (ఉపరోక్త పాఁచ కారణోంసే) ప్రత్యక్ష జ్ఞాన
అనాకుల హై . ఇసలియే వాస్తవమేం వహ పారమార్థిక సుఖ హై .