మాత్రమ్ . ఘాతికర్మాణి హి మహామోహోత్పాదకత్వాదున్మత్తకవదతస్మింస్తద్బుద్ధిమాధాయ పరిచ్ఛేద్యమర్థం
ప్రత్యాత్మానం యతః పరిణామయన్తి, తతస్తాని తస్య ప్రత్యర్థం పరిణమ్య పరిణమ్య శ్రామ్యతః
ఖేదనిదానతాం ప్రతిపద్యన్తే . తదభావాత్కుతో హి నామ కేవలే ఖేదస్యోద్భేదః . యతశ్చ త్రిసమయా-
వచ్ఛిన్నసకలపదార్థపరిచ్ఛేద్యాకారవైశ్వరూప్యప్రకాశనాస్పదీభూతం చిత్రభిత్తిస్థానీయమనన్తస్వరూపం
స్వయమేవ పరిణమత్ కేవలమేవ పరిణామః, తతః కుతోన్యః పరిణామో యద్ద్వారేణ ఖేదస్యాత్మ-
లాభః . యతశ్చ సమస్తస్వభావప్రతిఘాతాభావాత్సముల్లసితనిరంకు శానన్తశక్తితయా సకలం
త్రైకాలికం లోకాలోకాకారమభివ్యాప్య కూటస్థత్వేనాత్యన్తనిష్పకమ్పం వ్యవస్థితత్వాదనాకులతాం
యత్కేవలమితి జ్ఞానం తత్సౌఖ్యం భవతి, తస్మాత్ ఖేదో తస్స ణ భణిదో తస్య కేవలజ్ఞానస్య ఖేదో దుఃఖం న
భణితమ్ . తదపి కస్మాత్ . జమ్హా ఘాదీ ఖయం జాదా యస్మాన్మోహాదిఘాతికర్మాణి క్షయం గతాని . తర్హి
తస్యానన్తపదార్థపరిచ్ఛిత్తిపరిణామో దుఃఖకారణం భవిష్యతి . నైవమ్ . పరిణమం చ సో చేవ తస్య
కేవలజ్ఞానస్య సంబన్ధీ పరిణామశ్చ స ఏవ సుఖరూప ఏవేతి . ఇదానీం విస్తరః — జ్ఞానదర్శనావరణోదయే సతి
యుగపదర్థాన్ జ్ఞాతుమశక్యత్వాత్ క్రమకరణవ్యవధానగ్రహణే ఖేదో భవతి, ఆవరణద్వయాభావే సతి యుగపద్గ్రహణే
కేవలజ్ఞానస్య ఖేదో నాస్తీతి సుఖమేవ . తథైవ తస్య భగవతో జగత్త్రయకాలత్రయవర్తిసమస్తపదార్థ-
యుగపత్పరిచ్ఛిత్తిసమర్థమఖణ్డైకరూపం ప్రత్యక్షపరిచ్ఛిత్తిమయం స్వరూపం పరిణమత్సత్ కేవలజ్ఞానమేవ పరిణామో, న
౧. అతత్మేం తత్బుద్ధి = వస్తు జిసస్వరూప నహీం హై ఉస స్వరూప హోనేకీ మాన్యతా; జైసే కి — జడమేం చేతనబుద్ధి
(అర్థాత్ జడమేం చేతనకీ మాన్యతా) దుఃఖమేం సుఖబుద్ధి వగైరహ .
౨. ప్రతిఘాత = విఘ్న; రుకావట; హనన; ఘాత .
౩. కూటస్థ = సదా ఏకరూప రహనేవాలా; అచల (కేవలజ్ఞాన సర్వథా అపరిణామీ నహీం హై, కిన్తు వహ ఏక జ్ఞేయసే
దూసరే జ్ఞేయకే ప్రతి నహీం బదలతా – సర్వథా తీనోం కాలకే సమస్త జ్ఞేయాకారోంకో జానతా హై, ఇసలియే ఉసే కూటస్థ
కహా హై)
కహానజైనశాస్త్రమాలా ]
జ్ఞానతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
౧౦౫
ప్ర. ౧౪
(౧) ఖేదకే ఆయతన (-స్థాన) ఘాతికర్మ హైం, కేవల పరిణామమాత్ర నహీం . ఘాతికర్మ
మహా మోహకే ఉత్పాదక హోనేసే ధతూరేకీ భాఁతి ౧అతత్మేం తత్ బుద్ధి ధారణ కరవాకర ఆత్మాకో
జ్ఞేయపదార్థకే ప్రతి పరిణమన కరాతే హైం; ఇసలియే వే ఘాతికర్మ, ప్రత్యేక పదార్థకే ప్రతి పరిణమిత హో-
హోకర థకనేవాలే ఆత్మాకే లియే ఖేదకే కారణ హోతే హైం . ఉనకా (ఘాతికర్మోంకా) అభావ హోనేసే
కేవలజ్ఞానమేం ఖేద కహాఁసే ప్రగట హోగా ? (౨) ఔర తీనకాలరూప తీన భేద జిసమేం కియే జాతే
హైం ఐసే సమస్త పదార్థోంకీ జ్ఞేయాకారరూప (వివిధతాకో ప్రకాశిత కరనేకా స్థానభూత కేవలజ్ఞాన,
చిత్రిత్ దీవారకీ భాఁతి, స్వయం) హీ అనన్తస్వరూప స్వయమేవ పరిణమిత హోనేసే కేవలజ్ఞాన హీ
పరిణామ హై . ఇసలియే అన్య పరిణామ కహాఁ హైం కి జినసే ఖేదకీ ఉత్పత్తి హో ? (౩) ఔర,
కేవలజ్ఞాన సమస్త స్వభావప్రతిఘాతకే౨ అభావకే కారణ నిరంకుశ అనన్త శక్తికే ఉల్లసిత
హోనేసే సమస్త త్రైకాలిక లోకాలోకకే -ఆకారమేం వ్యాప్త హోకర ౩కూటస్థతయా అత్యన్త నిష్కంప హై,