అథ పుణ్యస్య దుఃఖబీజవిజయమాఘోషయతి —
తే పుణ ఉదిణ్ణతణ్హా దుహిదా తణ్హాహిం విసయసోక్ఖాణి .
ఇచ్ఛంతి అణుభవంతి య ఆమరణం దుక్ఖసంతత్తా ..౭౫..
తే పునరుదీర్ణతృష్ణాః దుఃఖితాస్తృష్ణాభిర్విషయసౌఖ్యాని .
ఇచ్ఛన్త్యనుభవన్తి చ ఆమరణం దుఃఖసంతప్తాః ..౭౫..
అథ తే పునస్త్రిదశావసానాః కృత్స్నసంసారిణః సముదీర్ణతృష్ణాః పుణ్యనిర్వర్తితాభిరపి
జీవాణం దేవదంతాణం దృష్టశ్రుతానుభూతభోగాకాఙ్క్షారూపనిదానబన్ధప్రభృతినానామనోరథహయరూపవికల్పజాలరహిత-
పరమసమాధిసముత్పన్నసుఖామృతరూపాం సర్వాత్మప్రదేశేషు పరమాహ్లాదోత్పత్తిభూతామేకాకారపరమసమరసీభావరూపాం
విషయాకాఙ్క్షాగ్నిజనితపరమదాహవినాశికాం స్వరూపతృప్తిమలభమానానాం దేవేన్ద్రప్రభృతిబహిర్ముఖసంసారి-
జీవానామితి . ఇదమత్ర తాత్పర్యమ్ – యది తథావిధా విషయతృష్ణా నాస్తి తర్హి దుష్టశోణితే జలయూకా ఇవ కథం
తే విషయేషు ప్రవృత్తిం కుర్వన్తి . కుర్వన్తి చేత్ పుణ్యాని తృష్ణోత్పాదకత్వేన దుఃఖకారణాని ఇతి జ్ఞాయన్తే ..౭౪..
అథ పుణ్యాని దుఃఖకారణానీతి పూర్వోక్తమేవార్థం విశేషేణ సమర్థయతి — తే పుణ ఉదిణ్ణతణ్హా సహజశుద్ధాత్మ-
తృప్తేరభావాత్తే నిఖిలసంసారిజీవాః పునరుదీర్ణతృష్ణాః సన్తః దుహిదా తణ్హాహిం స్వసంవిత్తిసముత్పన్నపారమార్థిక-
సుఖాభావాత్పూర్వోక్తతృష్ణాభిర్దుఃఖితాః సన్తః . కిం కుర్వన్తి . విసయసోక్ఖాణి ఇచ్ఛంతి నిర్విషయపరమాత్మ-
కహానజైనశాస్త్రమాలా ]
జ్ఞానతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
౧౨౭
భావార్థ : — జైసా కి ౭౩ వీం గాథామేం కహా గయా హై ఉసప్రకార అనేక తరహకే పుణ్య
విద్యమాన హైం, సో భలే రహేం . వే సుఖకే సాధన నహీం కిన్తు దుఃఖకే బీజరూప తృష్ణాకే హీ సాధన
హైం ..౭౪..
అబ, పుణ్యమేం దుఃఖకే బీజకీ విజయ ఘోషిత కరతే హైం . (అర్థాత్ పుణ్యమేం తృష్ణాబీజ
దుఃఖవృక్షరూపసే వృద్ధికో ప్రాప్త హోతా హై — ఫై లతా హై ఐసా ఘోషిత కరతే హైం) : —
అన్వయార్థ : — [పునః ] ఔర, [ఉదీర్ణతృష్ణాః తే ] జినకీ తృష్ణా ఉదిత హై ఐసే వే జీవ
[తృష్ణాభిః దుఃఖితాః ] తృష్ణాఓంకే ద్వారా దుఃఖీ హోతే హుఏ, [ఆమరణం ] మరణపర్యంత [విషయ
సౌఖ్యాని ఇచ్ఛన్తి ] విషయసుఖోంకో చాహతే హైం [చ ] ఔర [దుఃఖసన్తప్తాః ] దుఃఖోంసే సంతప్త హోతే
హుఏ (-దుఃఖదాహకో సహన న కరతే హుఏ) [అనుభవంతి ] ఉన్హేం భోగతే హైం ..౭౫..
టీకా : — జినకే తృష్ణా ఉదిత హై ఐసే దేవపర్యంత సమస్త సంసారీ, తృష్ణా దుఃఖకా బీజ
తే ఉదితతృష్ణ జీవో, దుఃఖిత తృష్ణాథీ, విషయిక సుఖనే
ఇచ్ఛే అనే ఆమరణ దుఃఖసంతప్త తేనే భోగవే. ౭౫.