అథ పుణ్యపాపయోరవిశేషత్వం నిశ్చిన్వన్నుపసంహరతి —
ణ హి మణ్ణది జో ఏవం ణత్థి విసేసో త్తి పుణ్ణపావాణం .
హిండది ఘోరమపారం సంసారం మోహసంఛణ్ణో ..౭౭..
న హి మన్యతే య ఏవం నాస్తి విశేష ఇతి పుణ్యపాపయోః .
హిణ్డతి ఘోరమపారం సంసారం మోహసంఛన్నః ..౭౭..
ఏవముక్తక్రమేణ శుభాశుభోపయోగద్వైతమివ సుఖదుఃఖద్వైతమివ చ న ఖలు పరమార్థతః
పుణ్యపాపద్వైతమవతిష్ఠతే, ఉభయత్రాప్యనాత్మధర్మత్వావిశేషత్వాత్ . యస్తు పునరనయోః కల్యాణకాలాయస-
పాపయోర్వ్యాఖ్యానముపసంహరతి — ణ హి మణ్ణది జో ఏవం న హి మన్యతే య ఏవమ్ . కిమ్ . ణత్థి విసేసో త్తి
పుణ్ణపావాణం పుణ్యపాపయోర్నిశ్చయేన విశేషో నాస్తి . స కిం కరోతి . హిండది ఘోరమపారం సంసారం హిణ్డతి భ్రమతి .
కమ్ . సంసారమ్ . కథంభూతమ్ . ఘోరమ్ అపారం చాభవ్యాపేక్షయా . కథంభూతః . మోహసంఛణ్ణో మోహప్రచ్ఛాదిత ఇతి .
తథాహి – ద్రవ్యపుణ్యపాపయోర్వ్యవహారేణ భేదః, భావపుణ్యపాపయోస్తత్ఫలభూతసుఖదుఃఖయోశ్చాశుద్ధనిశ్చయేన భేదః,
౧. సుఖ = ఇన్ద్రియసుఖ
నహి మానతో — ఏ రీత పుణ్యే పాపమాం న విశేష ఛే,
తే మోహథీ ఆచ్ఛన్న ఘోర అపార సంసారే భమే. ౭౭.
కహానజైనశాస్త్రమాలా ]
జ్ఞానతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
౧౩౧
అబ, పుణ్య ఔర పాపకీ అవిశేషతాకా నిశ్చయ కరతే హుఏ (ఇస విషయకా) ఉపసంహార
కరతే హైం : —
అన్వయార్థ : — [ఏవం ] ఇసప్రకార [పుణ్యపాపయోః ] పుణ్య ఔర పాపమేం [విశేషః నాస్తి ]
అన్తర నహీం హై [ఇతి ] ఐసా [యః ] జో [న హి మన్యతే ] నహీం మానతా, [మోహసంఛన్నః ]
వహ మోహాచ్ఛాదిత హోతా హుఆ [ఘోర అపారం సంసారం ] ఘోర అపార సంసారమేం [హిణ్డతి ] పరిభ్రమణ
కరతా హై ..౭౭..
టీకా : — యోం పూర్వోక్త ప్రకారసే, శుభాశుభ ఉపయోగకే ద్వైతకీ భాఁతి ఔర సుఖదుఃఖకే
ద్వైతకీ భాఁతి, పరమార్థసే పుణ్యపాపకా ద్వైత నహీం టికతా – నహీం రహతా, క్యోంకి దోనోంమేం అనాత్మధర్మత్వ
అవిశేష అర్థాత్ సమాన హై . (పరమార్థసే జైసే శుభోపయోగ ఔర అశుభోపయోగరూప ద్వైత విద్యమాన నహీం
హై, జైసే ౧సుఖ ఔర దుఃఖరూప ద్వైత విద్యమాన నహీం హై, ఉసీప్రకార పుణ్య ఔర పాపరూప ద్వైతకా భీ
అస్తిత్వ నహీం హై; క్యోంకి పుణ్య ఔర పాప దోనోం ఆత్మాకే ధర్మ న హోనేసే నిశ్చయసే సమాన హీ హైం .)