నిగడయోరివాహంకారికం విశేషమభిమన్యమానోహమిన్ద్రపదాదిసంపదాం నిదానమితి నిర్భరతరం ధర్మాను-
రాగమవలమ్బతే స ఖలూపరక్తచిత్తభిత్తితయా తిరస్కృతశుద్ధోపయోగశక్తిరాసంసారం శారీరం దుఃఖ-
మేవానుభవతి ..౭౭..
అథైవమవధారితశుభాశుభోపయోగావిశేషః సమస్తమపి రాగద్వేషద్వైతమపహాసయన్నశేషదుఃఖ-
క్షయాయ సునిశ్చితమనాః శుద్ధోపయోగమధివసతి —
ఏవం విదిదత్థో జో దవ్వేసు ణ రాగమేది దోసం వా .
ఉవఓగవిసుద్ధో సో ఖవేది దేహుబ్భవం దుక్ఖం ..౭౮..
శుద్ధనిశ్చయేన తు శుద్ధాత్మనో భిన్నత్వాద్భేదో నాస్తి . ఏవం శుద్ధనయేన పుణ్యపాపయోరభేదం యోసౌ న మన్యతే
స దేవేన్ద్రచక్రవర్తిబలదేవవాసుదేవకామదేవాదిపదనిమిత్తం నిదానబన్ధేన పుణ్యమిచ్ఛన్నిర్మోహశుద్ధాత్మతత్త్వ-
విపరీతదర్శనచారిత్రమోహప్రచ్ఛాదితః సువర్ణలోహనిగడద్వయసమానపుణ్యపాపద్వయబద్ధః సన్ సంసారరహితశుద్ధాత్మనో
విపరీతం సంసారం భ్రమతీత్యర్థః ..౭౭.. అథైవం శుభాశుభయోః సమానత్వపరిజ్ఞానేన నిశ్చితశుద్ధాత్మతత్త్వః సన్
ఐసా హోనే పర భీ, జో జీవ ఉన దోనోంమేం — సువర్ణ ఔర లోహేకీ బేడీకీ భాఁతి — ౧అహంకారిక
అన్తర మానతా హుఆ, అహమిన్ద్రపదాది సమ్పదాఓంకే కారణభూత ధర్మానురాగ పర అత్యన్త
నిర్భరమయరూపసే (-గాఢరూపసే) అవలమ్బిత హై, వహ జీవ వాస్తవమేం చిత్తభూమికే ఉపరక్త హోనేసే
(-చిత్తకీ భూమి కర్మోపాధికే నిమిత్తసే రంగీ హుఈ – మలిన వికృత హోనేసే) జిసనే శుద్ధోపయోగ
శక్తికా తిరస్కార కియా హై, ఐసా వర్తతా హుఆ సంసారపర్యన్త (-జబతక ఇస సంసారకా అస్తిత్వ
హై తబతక అర్థాత్ సదాకే లియే) శారీరిక దుఃఖకా హీ అనుభవ కరతా హై .
భావార్థ : — జైసే సోనేకీ బేడీ ఔర లోహేకీ బేడీ దోనోం అవిశేషరూపసే బాఁధనేకా హీ
కామ కరతీ హైం ఉసీప్రకార పుణ్య -పాప దోనోం అవిశేషరూపసే బన్ధన హీ హైం . జో జీవ పుణ్య ఔర
పాపకీ అవిశేషతాకో కభీ నహీం మానతా ఉసకా ఉస భయంకర సంసారమేం పరిభ్రమణకా కభీ అన్త
నహీం ఆతా ..౭౭..
అబ, ఇసప్రకార శుభ ఔర అశుభ ఉపయోగకీ అవిశేషతా అవధారిత కరకే, సమస్త
రాగద్వేషకే ద్వైతకో దూర కరతే హుఏ, అశేష దుఃఖకా క్షయ కరనేకా మనమేం దృఢ నిశ్చయ కరకే
శుద్ధోపయోగమేం నివాస కరతా హై (-ఉసే అంగీకార కరతా హై ) : —
౧. పుణ్య ఔర పాపమేం అన్తర హోనేకా మత అహంకారజన్య (అవిద్యాజన్య, అజ్ఞానజన్య హై) .
విదితార్థ ఏ రీత, రాగద్వేష లహే న జే ద్రవ్యో విషే,
శుద్ధోపయోగీ జీవ తే క్షయ దేహగత దుఃఖనో కరే. ౭౮.
౧౩౨ప్రవచనసార[ భగవానశ్రీకుందకుంద-