అథాయమేవైకో భగవద్భిః స్వయమనుభూయోపదర్శితో నిఃశ్రేయసస్య పారమార్థికః పన్థా ఇతి
మతిం వ్యవస్థాపయతి —
సవ్వే వి య అరహంతా తేణ విధాణేణ ఖవిదకమ్మంసా .
కిచ్చా తధోవదేసం ణివ్వాదా తే ణమో తేసిం ..౮౨..
సర్వేపి చార్హన్తస్తేన విధానేన క్షపితకర్మాంశాః .
కృత్వా తథోపదేశం నిర్వృతాస్తే నమస్తేభ్యః ..౮౨..
ఏవమభేదరత్నత్రయపరిణతో జీవః శుద్ధబుద్ధైకస్వభావమాత్మానం లభతే ముక్తో భవతీతి . కించ పూర్వం
జ్ఞానకణ్డికాయాం ‘ఉవఓగవిసుద్ధో సో ఖవేది దేహుబ్భవం దుక్ఖం’ ఇత్యుక్తం, అత్ర తు ‘జహది జది రాగదోసే
సో అప్పాణం లహది సుద్ధం’ ఇతి భణితమ్, ఉభయత్ర మోక్షోస్తి . కో విశేషః . ప్రత్యుత్తరమాహ — తత్ర
శుభాశుభయోర్నిశ్చయేన సమానత్వం జ్ఞాత్వా పశ్చాచ్ఛుద్ధే శుభరహితే నిజస్వరూపే స్థిత్వా మోక్షం లభతే, తేన
కారణేన శుభాశుభమూఢత్వనిరాసార్థం జ్ఞానకణ్డికా భణ్యతే . అత్ర తు ద్రవ్యగుణపర్యాయైరాప్తస్వరూపం జ్ఞాత్వా
పశ్చాత్తద్రూపే స్వశుద్ధాత్మని స్థిత్వా మోక్షం ప్రాప్నోతి, తతః కారణాదియమాప్తాత్మమూఢత్వనిరాసార్థం జ్ఞానకణ్డికా
రాగద్వేషకో దూర కరనేకే లియే అత్యన్త జాగృత రహనా చాహియే .
భావార్థ : — ౮౦ వీం గాథామేం బతాయే గయే ఉపాయసే దర్శనమోహకో దూర కరకే, అర్థాత్
సమ్యక్దర్శన ప్రాప్త కరకే జో జీవ శుద్ధాత్మానుభూతిస్వరూప వీతరాగచారిత్రకే ప్రతిబన్ధక రాగ -ద్వేషకో
ఛోడతా హై, పునః -పునః రాగద్వేషభావమేం పరిణమిత నహీం హోతా, వహీ అభేదరత్నత్రయపరిణత జీవ శుద్ధ-
బుద్ధ -ఏకస్వభావ ఆత్మాకో ప్రాప్త కరతా హై — ముక్త హోతా హై . ఇసలియే జీవకో సమ్యగ్దర్శన ప్రాప్త
కరకే భీ సరాగ చారిత్ర ప్రాప్త కరకే భీ, రాగద్వేషకే నివారణార్థ అత్యన్త సావధాన రహనా
చాహియే ..౮౧..
అబ, యహీ ఏక (-పూర్వోక్త గాథాఓంమేం వర్ణిత యహీ ఏక), భగవన్తోంనే స్వయం అనుభవ కరకే
ప్రగట కియా హుఆ ౧నిఃశ్రేయసకా పారమార్థికపన్థ హై — ఇసప్రకార మతికో ౨వ్యవస్థిత కరతే హైం : —
అన్వయార్థ : — [సర్వే అపి చ ] సభీ [అర్హన్తః ] అరహన్త భగవాన [తేన విధానేన ]
ఉసీ విధిసే [క్షపితకర్మాంశాః ] కర్మాంశోంకా క్షయ కరకే [తథా ] తథా ఉసీప్రకారసే [ఉపదేశం
౧. నిఃశ్రేయస = మోక్ష .
౨. వ్యవస్థిత = నిశ్చిత; స్థిర .
అర్హంత సౌ కర్మో తణో కరీ నాశ ఏ జ విధి వడే,
ఉపదేశ పణ ఏమ జ కరీ, నిర్వృత థయా; నముం తేమనే. ౮౨.
౧౪౦ప్రవచనసార[ భగవానశ్రీకుందకుంద-