Pravachansar-Hindi (Telugu transliteration). Gatha: 84.

< Previous Page   Next Page >


Page 144 of 513
PDF/HTML Page 177 of 546

 

background image
అథానిష్టకార్యకారణత్వమభిధాయ త్రిభూమికస్యాపి మోహస్య క్షయమాసూత్రయతి
మోహేణ వ రాగేణ వ దోసేణ వ పరిణదస్స జీవస్స .
జాయది వివిహో బంధో తమ్హా తే సంఖవఇదవ్వా ..౮౪..
మోహేన వా రాగేణ వా ద్వేషేణ వా పరిణతస్య జీవస్య .
జాయతే వివిధో బన్ధస్తస్మాత్తే సంక్షపయితవ్యాః ..౮౪..
ఏవమస్య తత్త్వాప్రతిపత్తినిమీలితస్య, మోహేన వా రాగేణ వా ద్వేషేణ వా పరిణతస్య,
తృణపటలావచ్ఛన్నగర్తసంగతస్య కరేణుకుట్టనీగాత్రాసక్తస్య ప్రతిద్విరదదర్శనోద్ధతప్రవిధావితస్య చ
సిన్ధురస్యేవ, భవతి నామ నానావిధో బన్ధః
. తతోమీ అనిష్టకార్యకారిణో ముముక్షుణా
మోహరాగద్వేషాః సమ్యగ్నిర్మూలకాషం కషిత్వా క్షపణీయాః ..౮౪..
౧౪ప్రవచనసార[ భగవానశ్రీకుందకుంద-
అబ, తీనోం ప్రకారకే మోహకో అనిష్ట కార్యకా కారణ కహకర ఉసకా (-తీన ప్రకారకే
మోహకా) క్షయ కరనేకో సూత్ర ద్వారా కహతే హైం :
అన్వయార్థ :[మోహేన వా ] మోహరూప [రాగేణ వా ] రాగరూప [ద్వేషేణ వా ] అథవా
ద్వేషరూప [పరిణతస్య జీవస్య] పరిణమిత జీవకే [వివిధః బంధః ] వివిధ బంధ [జాయతే ] హోతా
హై; [తస్మాత్ ] ఇసలియే [తే ] వే (మోహ -రాగ -ద్వేష) [సంక్షపయితవ్యాః ] సమ్పూర్ణతయా క్షయ కరనే
యోగ్య హైం
..౮౪..
టీకా :ఇసప్రకార తత్త్వ -అప్రతిపత్తి (-వస్తుస్వరూపకే అజ్ఞాన) సే బంద హుఏ, మోహ-
రూప -రాగరూప యా ద్వేషరూప పరిణమిత హోతే హుఏ ఇస జీవకోఘాసకే ఢేరసే ఢఁకే హుఏ ఖేకా సంగ
కరనేవాలే హాథీకీ భాఁతి, హథినీరూపీ కుట్టనీకే శరీరమేం ఆసక్త హాథీకీ భాఁతి ఔర విరోధీ
హాథీకో దేఖకర, ఉత్తేజిత హోకర (ఉసకీ ఓర) దౌడతే హుఏ హాథీకీ భాఁతి
వివిధ ప్రకారకా
బంధ హోతా హై; ఇసలియే ముముక్షు జీవకో అనిష్ట కార్య కరనేవాలే ఇస మోహ, రాగ ఔర ద్వేషకా యథావత్
మోహేణ వ రాగేణ వ దోసేణ వ పరిణదస్స జీవస్స మోహరాగద్వేషపరిణతస్య మోహాదిరహితపరమాత్మస్వరూప-
పరిణతిచ్యుతస్య బహిర్ముఖజీవస్య జాయది వివిహో బంధో శుద్ధోపయోగలక్షణో భావమోక్షస్తద్బలేన జీవ-
ప్రదేశకర్మప్రదేశానామత్యన్తవిశ్లేషో ద్రవ్యమోక్షః, ఇత్థంభూతద్రవ్యభావమోక్షాద్విలక్షణః సర్వప్రకారోపాదేయభూతస్వా-
భావికసుఖవిపరీతస్య నారకాదిదుఃఖస్య కారణభూతో వివిధబన్ధో జాయతే
. తమ్హా తే సంఖవఇదవ్వా యతో
రే ! మోహరూప వా రాగరూప వా ద్వేషపరిణత జీవనే
విధవిధ థాయే బంధ, తేథీ సర్వ తే క్షయయోగ్య ఛే
. ౮౪.