ఇహ ఖల్వాగమనిగదితేష్వనన్తేషు గుణేషు కైశ్చిద్ గుణైరన్యయోగవ్యవచ్ఛేదకతయాసాధారణ-
తాముపాదాయ విశేషణతాముపగతైరనన్తాయాం ద్రవ్యసంతతౌ స్వపరవివేకముపగచ్ఛన్తు మోహప్రహాణప్రవణబుద్ధయో
లబ్ధవర్ణాః . తథాహి – యదిదం సదకారణతయా స్వతఃసిద్ధమన్తర్బహిర్ముఖప్రకాశశాలితయా స్వపర-
పరిచ్ఛేదకం మదీయం మమ నామ చైతన్యమహమనేన తేన సమానజాతీయమసమానజాతీయం వా ద్రవ్యమన్యద-
పహాయ మమాత్మన్యేవ వర్తమానేనాత్మీయమాత్మానం సకలత్రికాలకలితధ్రౌవ్యం ద్రవ్యం జానామి . ఏవం
భేదజ్ఞానమాశ్రిత్య . జో యః కర్తా సో స మోహక్ఖయం కుణది నిర్మోహపరమానన్దైకస్వభావశుద్ధాత్మనో
విపరీతస్య మోహస్య క్షయం కరోతీతి సూత్రార్థః ..౮౯.. అథ పూర్వసూత్రే యదుక్తం స్వపరభేదవిజ్ఞానం తదాగమతః
సిద్ధయతీతి ప్రతిపాదయతి — తమ్హా జిణమగ్గాదో యస్మాదేవం భణితం పూర్వం స్వపరభేదవిజ్ఞానాద్ మోహక్షయో
భవతి, తస్మాత్కారణాజ్జినమార్గాజ్జినాగమాత్ గుణేహిం గుణైః ఆదం ఆత్మానం, న కేవలమాత్మానం పరం చ
పరద్రవ్యం చ . కేషు మధ్యే . దవ్వేసు శుద్ధాత్మాదిషడ్ద్రవ్యేషు అభిగచ్ఛదు అభిగచ్ఛతు జానాతు . యది
కిమ్ . ణిమ్మోహం ఇచ్ఛది జది నిర్మోహభావమిచ్ఛతి యది చేత్ . స కః . అప్పా ఆత్మా . కస్య సంబన్ధిత్వేన .
౧౫౪ప్రవచనసార[ భగవానశ్రీకుందకుంద-
టీకా : — మోహకా క్షయ కరనేకే ప్రతి ౧ప్రవణ బుద్ధివాలే బుధజన ఇస జగతమేం ఆగమమేం
కథిత అనన్త గుణోంమేంసే కిన్హీం గుణోంకే ద్వారా — జో గుణ ౨అన్యకే సాథ యోగ రహిత హోనేసే
అసాధారణతా ధారణ కరకే విశేషత్వకో ప్రాప్త హుఏ హైం ఉనకే ద్వారా — అనన్త ద్రవ్యపరమ్పరామేం స్వ-
పరకే వివేకకో ప్రాప్త కరో . (అర్థాత్ మోహకా క్షయ కరనేకే ఇచ్ఛుక పండితజన ఆగమ కథిత
అనన్త గుణోంమేంసే అసాధారణ ఔర భిన్నలక్షణభూత గుణోంకే ద్వారా అనన్త ద్రవ్య పరమ్పరామేం ‘యహ స్వద్రవ్య
హైం ఔర యహ పరద్రవ్య హైం’ ఐసా వివేక కరో), జోకి ఇసప్రకార హైం : —
౩సత్ ఔర ౪అకారణ హోనేసే స్వతఃసిద్ధ, అన్తర్ముఖ ఔర బహిర్ముఖ ప్రకాశవాలా హోనేసే
స్వ -పరకా జ్ఞాయక – ఐసా జో యహ, మేరే సాథ సమ్బన్ధవాలా, మేరా చైతన్య హై ఉసకే ద్వారా — జో
(చైతన్య) సమానజాతీయ అథవా అసమానజాతీయ అన్య ద్రవ్యకో ఛోడకర మేరే ఆత్మామేం హీ వర్తతా
హై ఉసకే ద్వారా — మైం అపనే ఆత్మాకో ౫సకల -త్రికాలమేం ధ్రువత్వకా ధారక ద్రవ్య జానతా హూఁ .
ఇసప్రకార పృథక్రూపసే వర్తమాన స్వలక్షణోంకే ద్వారా — జో అన్య ద్రవ్యకో ఛోడకర ఉసీ ద్రవ్యమేం
౧. ప్రవణ = ఢలతీ హుఈ; అభిముఖ; రత .
౨. కితనే హీ గుణ అన్య ద్రవ్యోంకే సాథ సమ్బన్ధ రహిత హోనేసే అర్థాత్ అన్య ద్రవ్యోంమేం న హోనేసే అసాధారణ హైం ఔర
ఇసలియే విశేషణభూత – భిన్న లక్షణభూత హై; ఉసకే ద్వారా ద్రవ్యోంకీ భిన్నతా నిశ్చిత కీ జా సకతీ హై .
౩. సత్ = అస్తిత్వవాలా; సత్రూప; సత్తావాలా .
౪. అకారణ = జిసకా కోఈ కారణ న హో ఐసా అహేతుక, (చైతన్య సత్ ఔర అహేతుక హోనేసే స్వయంసే సిద్ధ హై .)
౫. సకల = పూర్ణ, సమస్త, నిరవశేష (ఆత్మా కోఈ కాలకో బాకీ రఖే బినా సంపూర్ణ తీనోం కాల ధ్రువ రహతా
ఐసా ద్రవ్య హై .)