అథ జినోదితార్థశ్రద్ధానమన్తరేణ ధర్మలాభో న భవతీతి ప్రతర్కయతి —
సత్తాసంబద్ధేదే సవిసేసే జో హి ణేవ సామణ్ణే .
సద్దహది ణ సో సమణో తత్తో ధమ్మో ణ సంభవది ..౯౧..
సత్తాసంబద్ధానేతాన్ సవిశేషాన్ యో హి నైవ శ్రామణ్యే .
శ్రద్దధాతి న స శ్రమణః తతో ధర్మో న సంభవతి ..౯౧..
యో హి నామైతాని సాదృశ్యాస్తిత్వేన సామాన్యమనువ్రజన్త్యపి స్వరూపాస్తిత్వేనాశ్లిష్ట-
విశేషాణి ద్రవ్యాణి స్వపరావచ్ఛేదేనాపరిచ్ఛిన్దన్నశ్రద్దధానో వా ఏవమేవ శ్రామణ్యేనాత్మానం దమయతి
తస్మాచ్ఛుద్ధోపయోగలక్షణధర్మోపి న సంభవతీతి నిశ్చినోతి – సత్తాసంబద్ధే మహాసత్తాసంబన్ధేన సహితాన్ ఏదే
ఏతాన్ పూర్వోక్తశుద్ధజీవాదిపదార్థాన్ . పునరపి కింవిశిష్టాన్ . సవిసేసే విశేషసత్తావాన్తరసత్తా స్వకీయ-
స్వకీయస్వరూపసత్తా తయా సహితాన్ జో హి ణేవ సామణ్ణే సద్దహది యః కర్తా ద్రవ్యశ్రామణ్యే స్థితోపి న శ్రద్ధత్తే
౧౫౬ప్రవచనసార[ భగవానశ్రీకుందకుంద-
అబ, న్యాయపూర్వక ఐసా విచార కరతే హైం కి – జినేన్ద్రోక్త అర్థోంకే శ్రద్ధాన బినా ధర్మలాభ
(శుద్ధాత్మఅనుభవరూప ధర్మప్రాప్తి) నహీం హోతా —
అన్వయార్థ : — [యః హి ] జో (జీవ) [శ్రామణ్యే ] శ్రమణావస్థామేం [ఏతాన్ సత్తా-
సంబద్ధాన్ సవిశేషతాన్ ] ఇన ౧సత్తాసంయుక్త ౨సవిశేష పదార్థోంకీ [న ఏవ శ్రద్దధాతి ] శ్రద్ధా నహీం
కరతా, [సః ] వహ [శ్రమణః న ] శ్రమణ నహీం హై; [తతః ధర్మః న సంభవతి ] ఉససే ధర్మకా ఉద్భవ
నహీం హోతా (అర్థాత్ ఉస శ్రమణాభాసకే ధర్మ నహీం హోతా .) ..౯౧..
టీకా : — జో (జీవ) ఇన ద్రవ్యోంకో — కి జో (ద్రవ్య) ౩సాదృశ్య -అస్తిత్వకే ద్వారా
సమానతాకో ధారణ కరతే హుఏ స్వరూప – అస్తిత్వకే ద్వారా విశేషయుక్త హైం ఉన్హేం — స్వ -పరకే
భేదపూర్వక న జానతా హుఆ ఔర శ్రద్ధా న కరతా హుఆ యోం హీ (జ్ఞాన -శ్రద్ధాకే బినా) మాత్ర శ్రమణతాసే
(ద్రవ్యమునిత్వసే) ఆత్మాకా దమన కరతా హై వహ వాస్తవమేం శ్రమణ నహీం హై; ఇసలియే, జైసే జిసే
౧. సత్తాసంయుక్త = అస్తిత్వవాలే .
౨. సవిశేష = విశేషసహిత; భేదవాలే; భిన్న -భిన్న .
౩. అస్తిత్వ దో ప్రకారకా హై : — సాదృశ్య – అస్తిత్వ ఔర స్వరూప – అస్తిత్వ . సాదృశ్య -అస్తిత్వకీ అపేక్షాసే
సర్వ ద్రవ్యోంమేం సమానతా హై, ఔర స్వరూప -అస్తిత్వకీ అపేక్షాసే సమస్త ద్రవ్యోంమేం విశేషతా హై
శ్రామణ్యమాం సత్తామయీ సవిశేష ఆ ద్రవ్యో తణీ
శ్రద్ధా నహి, తే శ్రమణ నా; తేమాంథీ ధర్మోద్భవ నహీం. ౯౧.