(మన్దాక్రాన్తా)
నిశ్చిత్యాత్మన్యధికృతమితి జ్ఞానతత్త్వం యథావత్
తత్సిద్ధయర్థం ప్రశమవిషయం జ్ఞేయతత్త్వం బుభుత్సుః .
సర్వానర్థాన్ కలయతి గుణద్రవ్యపర్యాయయుక్త్యా
ప్రాదుర్భూతిర్న భవతి యథా జాతు మోహాంకు రస్య ..౬..
ఇతి ప్రవచనసారవృత్తౌ తత్త్వదీపికాయాం శ్రీమదమృతచన్ద్రసూరివిరచితాయాం జ్ఞానతత్త్వప్రజ్ఞాపనో నామ ప్రథమః
శ్రుతస్కన్ధః సమాప్తః ..
తేణ ణరా వ తిరిచ్ఛా తేన పూర్వోక్తపుణ్యేనాత్ర వర్తమానభవే నరా వా తిర్యఞ్చో వా దేవిం వా మాణుసిం
గదిం పప్పా భవాన్తరే దైవీం వా మానుషీం వా గతిం ప్రాప్య విహవిస్సరియేహిం సయా సంపుణ్ణమణోరహా హోంతి
రాజాధిరాజరూపలావణ్యసౌభాగ్యపుత్రకలత్రాదిపరిపూర్ణవిభూతిర్విభవో భణ్యతే, ఆజ్ఞాఫలమైశ్వర్యం భణ్యతే,
తాభ్యాం విభవైశ్వర్యాభ్యాం సంపూర్ణమనోరథా భవన్తీతి . తదేవ పుణ్యం భోగాదినిదానరహితత్వేన యది
సమ్యక్త్వపూర్వకం భవతి తర్హి తేన పరంపరయా మోక్షం చ లభన్తే ఇతి భావార్థః ..✽౯..
ఇతి శ్రీజయసేనాచార్యకృతాయాం తాత్పర్యవృత్తౌ పూర్వోక్తప్రకారేణ ‘ఏస సురాసురమణుసిందవందిదం’ ఇతీమాం
గాథామాదిం కృత్వా ద్వాసప్తతిగాథాభిః శుద్ధోపయోగాధికారః, తదనన్తరం ‘దేవదజదిగురుపూజాసు’ ఇత్యాది
పఞ్చవింశతిగాథాభిర్జ్ఞానకణ్డికాచతుష్టయాభిధానో ద్వితీయోధికారః, తతశ్చ ‘సత్తాసంబద్ధేదే’ ఇత్యాది
సమ్యకత్వకథనరూపేణ ప్రథమా గాథా, రత్నత్రయాధారపురుషస్య ధర్మః సంభవతీతి ‘జో ణిహదమోదిట్ఠీ’ ఇత్యాది
ద్వితీయా చేతి స్వతన్త్రగాథాద్వయమ్, తస్య నిశ్చయధర్మసంజ్ఞతపోధనస్య యోసౌ భక్తిం కరోతి తత్ఫలకథనేన
‘జో తం దిట్ఠా’ ఇత్యాది గాథాద్వయమ్ . ఇత్యధికారద్వయేన పృథగ్భూతగాథాచతుష్టయసహితేనైకోత్తరశతగాథాభిః
జ్ఞానతత్త్వప్రతిపాదకనామా ప్రథమో మహాధికారః సమాప్తః ..౧..
[అబ శ్లోక ద్వారా జ్ఞానతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన నామక ప్రథమ అధికారకీ ఔర జ్ఞేయతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
నామక దూసరే అధికారకీ సంధి బతాయీ జాతీ హై . ]
అర్థ : — ఆత్మారూపీ అధికరణమేం రహనేవాలే అర్థాత్ ఆత్మాకే ఆశ్రిత రహనేవాలే
జ్ఞానతత్త్వకా ఇసప్రకార యథార్థతయా నిశ్చయ కరకే, ఉసకీ సిద్ధికే లియే ( – కేవలజ్ఞాన ప్రగట
కరనేకే లియే) ప్రశమకే లక్షసే ( – ఉపశమ ప్రాప్త కరనేకే హేతుసే) జ్ఞేయతత్త్వకో జాననేకా ఇచ్ఛుక
(జీవ) సర్వ పదార్థోంకో ద్రవ్య -గుణ -పర్యాయ సహిత జానతా హై, జిససే కభీ మోహాంకురకీ కించిత్
మాత్ర భీ ఉత్పత్తి న హో .
ఇస ప్రకార (శ్రీమద్భగవత్కున్దకున్దాచార్యదేవప్రణీత) శ్రీప్రవచనసార శాస్త్రకీ
శ్రీమద్అమృతచంద్రాచార్యదేవవిరచిత తత్త్వదీపికా నామక టీకామేం జ్ఞానతత్త్వ – ప్రజ్ఞాపన నామక ప్రథమ
శ్రుతస్కన్ధ సమాప్త హుఆ .
❃
కహానజైనశాస్త్రమాలా ]
జ్ఞానతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
౧౬౧
ప్ర. ౨౧