మత్యస్యాత్మనః స్వభావ ఏవ స్థితిమాసూత్రయన్తి, తే ఖలు సహజవిజృమ్భితానేకాన్తదృష్టిప్రక్షపిత-
సమస్తైకాన్తదృష్టిపరిగ్రహగ్రహా మనుష్యాదిగతిషు తద్విగ్రహేషు చావిహితాహంకారమమకారా
అనేకాపవరకసంచారితరత్నప్రదీపమివైకరూపమేవాత్మానముపలభమానా అవిచలితచేతనావిలాస-
మాత్రమాత్మవ్యవహారమురరీకృత్య క్రోడీకృతసమస్తక్రియాకుటుమ్బకం మనుష్యవ్యవహారమనాశ్రయన్తో విశ్రాన్త-
రాగద్వేషోన్మేషతయా పరమమౌదాసీన్యమవలంబమానా నిరస్తసమస్తపరద్రవ్యసంగతితయా స్వద్రవ్యేణైవ కేవలేన
సంగతత్వాత్స్వసమయా జాయన్తే
.
అతః స్వసమయ ఏవాత్మన -స్తత్త్వమ్ ..౯౪..
నిరతాః జీవాః పరసమఇగ త్తి ణిద్దిట్ఠా తే పరసమయా ఇతి నిర్దిష్టాః క థితాః . తథాహితథాహి —
మనుష్యాదిపర్యాయరూపోహమిత్యహఙ్కారో భణ్యతే, మనుష్యాదిశరీరం తచ్ఛరీరాధారోత్పన్నపఞ్చేన్ద్రియవిషయసుఖస్వరూపం
చ మమేతి మమకారో భణ్యతే, తాభ్యాం పరిణతాః మమకారాహఙ్కారరహితపరమచైతన్యచమత్కారపరిణతేశ్చ్యుతా యే తే
క ర్మోదయజనితపరపర్యాయనిరతత్వాత్పరసమయా మిథ్యాదృష్టయో భణ్యన్తే . ఆదసహావమ్హి ఠిదా యే పునరాత్మస్వరూపే
స్థితాస్తే సగసమయా ముణేదవ్వా స్వసమయా మన్తవ్యా జ్ఞాతవ్యా ఇతి . తద్యథాతద్యథా — అనేకాపవరక సంచారితైక -
రత్నప్రదీప ఇవానేక శరీరేష్వప్యేకోహమితి దృఢసంస్కారేణ నిజశుద్ధాత్మని స్థితా యే తే క ర్మోదయజనిత-
పర్యాయపరిణతిరహితత్వాత్స్వసమయా భవన్తీత్యర్థః ..౯౪.. అథ ద్రవ్యస్య సత్తాదిలక్షణత్రయం సూచయతి —
కహానజైనశాస్త్రమాలా ]
జ్ఞేయతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
౧౬౯
ప్ర ౨౨
హైం (-లీన హోతే హైం), వే — జిన్హోంనే సహజ -వికసిత అనేకాన్తదృష్టి సే సమస్త ఏకాన్తదృష్టికే
౧పరిగ్రహకే ఆగ్రహ ప్రక్షీణ కర దియే హైం, ఐసే — మనుష్యాది గతియోంమేం ఔర ఉన గతియోంకే శరీరోంమేం
అహంకార – మమకార న కరకే అనేక కక్షోం (కమరోం) మేం ౨సంచారిత రత్నదీపకకీ భాఁతి ఏకరూప
హీ ఆత్మాకో ఉపలబ్ధ (-అనుభవ) కరతే హుయే, అవిచలిత -చేతనావిలాసమాత్ర ఆత్మవ్యవహారకో
అంగీకార కరకే, జిసమేం సమస్త క్రియాకలాపసే భేంట కీ జాతీ హై ఐసే మనుష్యవ్యవహారకా ఆశ్రయ
నహీం కరతే హుయే, రాగద్వేషకా ఉన్మేష (ప్రాకటయ) రుక జానేసే పరమ ఉదాసీనతాకా ఆలమ్బన లేతే
హుయే, సమస్త పరద్రవ్యోంకీ సంగతి దూర కర దేనేసే మాత్ర స్వద్రవ్యకే సాథ హీ సంగతతా హోనేసే వాస్తవమేం
౩స్వసమయ హోతే హైం అర్థాత్ స్వసమయరూప పరిణమిత హోతే హైం .
ఇసలియే స్వసమయ హీ ఆత్మాకా తత్త్వ హై .
౧. పరిగ్రహ = స్వీకార; అంగీకార .
౨. సంచారిత = లేజాయే గయే . (జైసే భిన్న -భిన్న కమరోంమేం లేజాయా గయా రత్నదీపక ఏకరూప హీ హై, వహ కించిత్మాత్ర
భీ కమరేకే రూపమేం నహీం హోతా, ఔర న కమరేకీ క్రియా కరతా హై, ఉసీప్రకార భిన్న -భిన్న శరీరోంమేం ప్రవిష్ట
హోనేవాలా ఆత్మా ఏకరూప హీ హై, వహ కించిత్మాత్ర భీ శరీరరూప నహీం హోతా ఔర న శరీరకీ క్రియా కరతా
హై – ఇసప్రకార జ్ఞానీ జానతా హై .)
౩. జో జీవ స్వకే సాథ ఏకత్వకీ మాన్యతాపూర్వక (స్వకే సాథ) యుక్త హోతా హై ఉసే స్వ -సమయ కహా జాతా
.