అథ పృథక్త్వాన్యత్వలక్షణమున్ముద్రయతి —
పవిభత్తపదేసత్తం పుధత్తమిది సాసణం హి వీరస్స .
అణ్ణత్తమతబ్భావో ణ తబ్భవం హోది కధమేగం ..౧౦౬..
ప్రవిభక్తప్రదేశత్వం పృథక్త్వమితి శాసనం హి వీరస్య .
అన్యత్వమతద్భావో న తద్భవత్ భవతి కథమేకమ్ ..౧౦౬..
ప్రవిభక్తప్రదేశత్వం హి పృథక్త్వస్య లక్షణమ్ . తత్తు సత్తాద్రవ్యయోర్న సంభావ్యతే, గుణగుణినోః
ప్రవిభక్తప్రదేశత్వాభావాత్, శుక్లోత్తరీయవత్ . తథా హి — యథా య ఏవ శుక్లస్య గుణస్య ప్రదేశాస్త
ఖపుష్పవదవిద్యమానద్రవ్యేణ సహ కథం సత్తా సమవాయం కరోతి, కరోతీతి చేత్తర్హి ఖపుష్పేణాపి సహ సత్తా కర్తృ
సమవాయం కరోతు, న చ తథా . తమ్హా దవ్వం సయం సత్తా తస్మాదభేదనయేన శుద్ధచైతన్యస్వరూపసత్తైవ పరమాత్మద్రవ్యం
భవతీతి . యథేదం పరమాత్మద్రవ్యేణ సహ శుద్ధచేతనాసత్తాయా అభేదవ్యాఖ్యానం కృతం తథా సర్వేషాం
చేతనాచేతనద్రవ్యాణాం స్వకీయస్వకీయసత్తయా సహాభేదవ్యాఖ్యానం కర్తవ్యమిత్యభిప్రాయః ..౧౦౫..
అథ పృథక్త్వలక్షణం కిమన్యత్వలక్షణం చ కిమితి పృష్టే ప్రత్యుత్తరం దదాతి — పవిభత్తపదేసత్తం
పుధత్తం పృథక్త్వం భవతి పృథక్త్వాభిధానో భేదో భవతి . కింవిశిష్టమ్ . ప్రకర్షేణ విభక్తప్రదేశత్వం
భిన్నప్రదేశత్వమ్ . కింవత్ . దణ్డదణ్డివత్ . ఇత్థంభూతం పృథక్త్వం శుద్ధాత్మద్రవ్యశుద్ధసత్తాగుణయోర్న ఘటతే .
౨౦౪ప్రవచనసార[ భగవానశ్రీకుందకుంద-
అబ, పృథక్త్వకా ఔర అన్యత్వకా లక్షణ స్పష్ట కరతే హైం : —
అన్వయార్థ : — [ప్రవిభక్తప్రదేశత్వం ] విభక్తప్రదేశత్వ వహ [పృథక్త్వం ] పృథక్త్వ హై,
[ఇతి హి ] ఐసా [వీరస్య శాసనం ] వీరకా ఉపదేశ హై . [అతద్భావః ] అతద్భావ (ఉసరూప న
హోనా) వహ [అన్యత్వ ] అన్యత్వ హై . [న తత్ భవత్ ] జో ఉసరూప న హో [కథం ఏకమ్ భవతి ]
వహ ఏక కైసే హో సకతా హై ? (కథంచిత్ సత్తా ద్రవ్యరూప నహీం హై ఔర ద్రవ్య సత్తారూప నహీం హై,
ఇసలియే వే ఏక నహీం హైం .)..౧౦౬..
టీకా : — విభక్త ప్రదేశత్వ (భిన్న ప్రదేశత్వ) పృథక్త్వకా లక్షణ హై . వహ తో సత్తా
ఔర ద్రవ్యమేం సమ్భవ నహీం హై, క్యోంకి గుణ ఔర గుణీమేం విభక్తప్రదేశత్వకా అభావ హోతా హై —
శుక్లత్వ ఔర వస్త్రకీ భాఁతి . వహ ఇసప్రకార హై కి జైసే – జో శుక్లత్వకే – గుణకే – ప్రదేశ హైం వే
జిన వీరనో ఉపదేశ ఏమ — పృథక్త్వ భిన్నప్రదేశతా,
అన్యత్వ జాణ అతత్పణుం; నహి తే - పణే తే ఏక క్యాం ? ౧౦౬.