Pravachansar-Hindi (Telugu transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 251 of 513
PDF/HTML Page 284 of 546

 

కహానజైనశాస్త్రమాలా ]
జ్ఞేయతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
౨౫౧
(మందాక్రాన్తా ఛంద)
ఇత్యుచ్ఛేదాత్పరపరిణతేః కర్తృకర్మాదిభేద-
భ్రాన్తిధ్వంసాదపి చ సుచిరాల్లబ్ధశుద్ధాత్మతత్త్వః
.
సంచిన్మాత్రే మహసి విశదే మూర్చ్ఛితశ్చేతనోయం
స్థాస్యత్యుద్యత్సహజమహిమా సర్వదా ముక్త ఏవ
..౮..
(అనుష్టుప ఛంద)
ద్రవ్యసామాన్యవిజ్ఞాననిమ్నం కృత్వేతి మానసమ్ .
తద్విశేషపరిజ్ఞానప్రాగ్భారః క్రియతేధునా ..౯..

ఇతి ప్రవచనసారవృత్తౌ తత్త్వదీపికాయాం శ్రీమదమృతచంద్రసూరివిరచితాయాం జ్ఞేయతత్త్వప్రజ్ఞాపనే ద్రవ్యసామాన్యప్రజ్ఞాపనం సమాప్తమ్ .. వ్యాఖ్యానేన తృతీయా చేతి . ‘దవ్వం జీవమజీవం’ ఇత్యాదిగాథాత్రయేణ ప్రథమస్థలమ్ . తదనన్తరం జ్ఞానాది- విశేషగుణానాం స్వరూపకథనేన ‘లింగేహిం జేహిం’ ఇత్యాదిగాథాద్వయేన ద్వితీయస్థలమ్ . అథానన్తరం స్వకీయ- స్వకీయవిశేషగుణోపలక్షితద్రవ్యాణాం నిర్ణయార్థం ‘వణ్ణరస’ ఇత్యాదిగాథాత్రయేణ తృతీయస్థలమ్ . అథ పఞ్చాస్తికాయకథనముఖ్యత్వేన ‘జీవా పోగ్గలకాయా’ ఇత్యాదిగాథాద్వయేన చతుర్థస్థలమ్ . అతః పరం ద్రవ్యాణాం లోకాకాశమాధార ఇతి కథనేన ప్రథమా, యదేవాకాశద్రవ్యస్య ప్రదేశలక్షణం తదేవ శేషాణామితి కథనరూపేణ ద్వితీయా చేతి ‘లోగాలోగేసు’ ఇత్యాదిసూత్రద్వయేన పఞ్చమస్థలమ్ . తదనన్తరం కాలద్రవ్యస్యాప్రదేశత్వస్థాపనరూపేణ ప్రథమా, సమయరూపః పర్యాయకాలః కాలాణురూపో ద్రవ్యకాల ఇతి కథనరూపేణ ద్వితీయా చేతి ‘సమఓ దు అప్పదేసో’ ఇత్యాదిగాథాద్వయేన షష్ఠస్థలమ్ . అథ ప్రదేశలక్షణకథనేన ప్రథమా, తిర్యక్ప్రచయోర్ధ్వప్రచయస్వరూప-

అర్థ :ఇసప్రకార పరపరిణతికే ఉచ్ఛేదసే (అర్థాత్ పరద్రవ్యరూప పరిణమనకే నాశసే) తథా కర్తా, కర్మ ఇత్యాది భేదోంకీ భ్రాంతికే భీ నాశసే అన్తమేం జిసనే శుద్ధ ఆత్మతత్త్వకో ఉపలబ్ధ కియా హైఐసా యహ ఆత్మా, చైతన్యమాత్రరూప విశద (నిర్మల) తేజమేం లీన హోతా హుఆ, అపనీ సహజ (స్వాభావిక) మహిమాకే ప్రకాశమానరూపసే సర్వదా ముక్త హీ రహేగా .

[అబ, శ్లోక ద్వారా నవీన విషయకోద్రవ్యవిశేషకే వర్ణనకోసూచిత కియా జాతా హై : ]

అర్థ :ఇసప్రకార ద్రవ్యసామాన్యకే జ్ఞానసే మనకో గంభీర కరకే, అబ ద్రవ్యవిశేషకే

ఇసప్రకార (శ్రీమద్భగవత్కున్దకున్దాచార్యదేవప్రణీత) శ్రీ ప్రవచనసార శాస్త్రకీ శ్రీమద్ అమృతచంద్రాచార్యదేవ విరచిత తత్త్వదీపికా నామకీ టీకామేం జ్ఞేయతత్త్వప్రజ్ఞాపనమేం ద్రవ్యసామాన్యప్రజ్ఞాపన సమాప్త హుఆ .

పరిజ్ఞానకా ప్రారంభ కియా జాతా హై .

౧. పరిజ్ఞాన = విస్తారపూర్వక జ్ఞాన .