Pravachansar-Hindi (Telugu transliteration). Gatha: 130.

< Previous Page   Next Page >


Page 257 of 513
PDF/HTML Page 290 of 546

 

కహానజైనశాస్త్రమాలా ]
జ్ఞేయతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
౨౫౭
నూతనకర్మనోకర్మపుద్గలేభ్యో భిన్నాస్తైః సహ సంఘాతేన, సంహతాః పునర్భేదేనోత్పద్యమానావ-
తిష్ఠమానభజ్యమానాః క్రియావన్తశ్చ భవన్తి
..౧౨౯..
అథ ద్రవ్యవిశేషో గుణవిశేషాదితి ప్రజ్ఞాపయతి

లింగేహిం జేహిం దవ్వం జీవమజీవం చ హవది విణ్ణాదం .

తేతబ్భావవిసిట్ఠా ముత్తాముత్తా గుణా ణేయా ..౧౩౦..
లిఙ్గైర్యైర్ద్రవ్యం జీవోజీవశ్చ భవతి విజ్ఞాతమ్ .
తేతద్భావవిశిష్టా మూర్తామూర్తా గుణా జ్ఞేయాః ..౧౩౦..

సంబన్ధాభావాదితి భావార్థః ..౧౨౯.. ఏవం జీవాజీవత్వలోకాలోకత్వసక్రియనిఃక్రియత్వకథనక్రమేణ ప్రథమస్థలే గాథాత్రయం గతమ్ . అథ జ్ఞానాదివిశేషగుణభేదేన ద్రవ్యభేదమావేదయతిలింగేహిం జేహిం లిఙ్గైర్యైః సహజశుద్ధపరమచైతన్యవిలాసరూపైస్తథైవాచేతనైర్జడరూపైర్వా లిఙ్గైశ్చిహ్నైర్విశేషగుణైర్యైః కరణభూతైర్జీవేన కర్తృ- భూతేన హవది విణ్ణాదం విశేషేణ జ్ఞాతం భవతి . కిం కర్మతాపన్నమ్ . దవ్వం ద్రవ్యమ్ . కథంభూతమ్ . జీవమజీవం చ జీవద్రవ్యమజీవద్రవ్యం చ . తే ముత్తాముత్తా గుణా ణేయా తే తాని పూర్వోక్తచేతనాచేతనలిఙ్గాని మూర్తామూర్తగుణా జ్ఞేయా పరిస్పన్దనస్వభావవాలే హోనేసే పరిస్పందకే ద్వారా నవీన కర్మనోకర్మరూప పుద్గలోంసే భిన్న జీవ ఉనకే సాథ ఏకత్రిత హోనేసే ఔర కర్మ -నోకర్మరూప పుద్గలోంకే సాథ ఏకత్రిత హుఏ జీవ బాదమేం పృథక్ హోనేసే (ఇస అపేక్షాసే) వే ఉత్పన్న హోతే హైం, టికతే హైం ఔర నష్ట హోతే హైం ..౧౨౯..

అబ, యహ బతలాతే హైం కిగుణ విశేషసే (గుణోంకే భేదసే) ద్రవ్య విశేష (ద్రవ్యోంకా భేద) హోతా హై :

అన్వయార్థ :[యైః లింగైః ] జిన లింగోంసే [ద్రవ్యం ] ద్రవ్య [జీవః అజీవః చ ] జీవ ఔర అజీవకే రూపమేం [విజ్ఞాతం భవతి ] జ్ఞాత హోతా హై, [తే ] వే [అతద్భావవిశిష్టాః ] అతద్భావ విశిష్ట (-ద్రవ్యసే అతద్భావకే ద్వారా భిన్న ఐసే) [మూర్తామూర్తాః ] మూర్త -అమూర్త [గుణాః ] గుణ [జ్ఞేయాః ] జాననే చాహియే ..౧౩౦..

జే లింగథీ ద్రవ్యో మహీం ‘జీవ’ ‘అజీవ’ ఏమ జణాయ ఛే,
తే జాణ మూర్త -అమూర్త గుణ, అతత్పణాథీ విశిష్ట జే. ౧౩౦.
ప్ర. ౩౩

౧. జ్ఞానావరణాది కర్మరూప ఔర శరీరాది నోకర్మరూప పుద్గలోంకే సాథ మిలా హుఆ జీవ కంపనసే పునః పృథక్ హో జాతా హై . వహాఁ (ఉన పుద్గలోంకే సాథ) ఏకత్రరూపసే వహ నష్ట హుఆ, జీవరూపసే స్థిర హుఆ ఔర (ఉనసే) పృథక్రూపసే ఉత్పన్న హుఆ .