సకలద్రవ్యసాధారణావగాహసంపాదనమసర్వగతత్వాదేవ శేషద్రవ్యాణామసంభవదాకాశమధిగమయతి . తథైక- వారమేవ గతిపరిణతసమస్తజీవపుద్గలానామాలోకాద్గమనహేతుత్వమప్రదేశత్వాత్కాలపుద్గలయోః, సముద్ఘా- తాదన్యత్ర లోకాసంఖ్యేయభాగమాత్రత్వాజ్జీవస్య, లోకాలోక సీమ్నోచలితత్వాదాకాశస్య, విరుద్ధ- కార్యహేతుత్వాదధర్మస్యాసంభవద్ధర్మమధిగమయతి . తథైకవారమేవ స్థితిపరిణతసమస్తజీవపుద్గలా- నామాలోకాత్స్థానహేతుత్వమప్రదేశత్వాత్కాలపుద్గలయోః, సముద్ఘాతాదన్యత్ర లోకాసంఖ్యేయభాగమాత్రత్వా- జ్జీవస్య, లోకాలోకసీమ్నోచలితత్వాదాకాశస్య, విరుద్ధకార్యహేతుత్వాద్ధర్మస్య చాసంభవదధర్మమధి- విశుద్ధజ్ఞానదర్శనోపయోగస్వభావం పరమాత్మద్రవ్యం తదేవ మనసా ధ్యేయం వచసా వక్తవ్యం కాయేన తత్సాధక- మనుష్ఠానం చ కర్తవ్యమితి ..౧౩౩ . ౧౩౪.. ఏవం కస్య ద్రవ్యస్య కే విశేషగుణా భవన్తీతి కథనరూపేణ ద్రవ్యోంకా అస్తిత్వ జ్ఞాత హోతా హై — సిద్ధ హోతా హై . (ఇసీకో స్పష్టతాపూర్వక సమఝాతే హైం : — )
వహాఁ ఏక హీ కాలమేం సమస్త ద్రవ్యోంకో సాధారణ ౧అవగాహకా సంపాదన (-అవగాహహేతుపనేరూప లింగ) ఆకాశకో బతలాతా హై; క్యోంకి శేష ద్రవ్యోంకే సర్వగత (సర్వవ్యాపక) న హోనేసే ఉనకే వహ సంభవ నహీం హై .
ఇసీప్రకార ఏక హీ కాలమేం గతిపరిణత (గతిరూపసే పరిణమిత హుఏ) సమస్త జీవ- పుద్గలోంకో లోక తక గమనకా హేతుపనా ధర్మకో బతలాతా హై; క్యోంకి కాల ఔర పుద్గల అప్రదేశీ హైం ఇసలియే ఉనకే వహ సంభవ నహీం హై; జీవ సముద్ఘాతకో ఛోడకర అన్యత్ర లోకకే అసంఖ్యాతవేం భాగ మాత్ర హై, ఇసలియే ఉసకే వహ సంభవ నహీం హై, లోక -అలోకకీ సీమా అచలిత హోనేసే ఆకాశకో వహ సంభవ నహీం హై ఔర విరుద్ధ కార్యకా హేతు హోనేసే అధర్మకో వహ సంభవ నహీం హై . (కాల ఔర పుద్గల ఏకప్రదేశీ హైం, ఇసలియే వే లోక తక గమనమేం నిమిత్త నహీం హో సకతే; జీవ సముద్ఘాతకో ఛోడకర అన్య కాలమేం లోకకే అసంఖ్యాతవేం భాగమేం హీ రహతా హై, ఇసలియే వహ భీ లోక తక గమనమేం నిమిత్త నహీం హో సకతా; యది ఆకాశ గతిమేం నిమిత్త హో తో జీవ ఔర పుద్గలోంకీ గతి అలోకమేం భీ హోనే లగే, జిససే లోకాకాశకీ మర్యాదా హీ న రహేగీ; ఇసలియే గతిహేతుత్వ ఆకాశకా భీ గుణ నహీం హై; అధర్మ ద్రవ్య తో గతిసే విరుద్ధ స్థితికార్యమేం నిమిత్తభూత హై, ఇసలియే వహ భీ గతిమేం నిమిత్త నహీం హో సకతా . ఇసప్రకార గతిహేతుత్వగుణ ధర్మనామక ద్రవ్యకా అస్తిత్వ బతలాతా హై .)
ఇసీప్రకార ఏక హీ కాలమేం స్థితిపరిణత సమస్త జీవ -పుద్గలోంకో లోక తక స్థితికా హేతుపనా అధర్మకో బతలాతా హై; క్యోంకి కాల ఔర పుద్గల అప్రదేశీ హోనేసే ఉనకే వహ సంభవ నహీం హై; జీవ సముద్ఘాతకో ఛోడకర అన్యత్ర లోకకే అసంఖ్యాతవేం భాగ మాత్ర హై, ఇసలియే ఉసకే వహ సంభవ నహీం హై; లోక ఔర అలోకకీ సీమా అచలిత హోనేసే ఆకాశకే వహ సంభవ నహీం హై, ఔర ప్ర ౩౪
౧. అవగాహ = లీన హోనా; మజ్జిత హోనా, అవకాశ ప్రాప్త కరనా . (ఏక హీ కాలమేం సర్వ ద్రవ్యోంకో సామాన్య అవకాశకీ ప్రాప్తిమేం ఆకాశద్రవ్య నిమిత్తభూత హై .)