ణరణారయతిరియసురా సంఠాణాదీహిం అణ్ణహా జాదా .
నారకస్తిర్యఙ్మనుష్యో దేవ ఇతి కిల పర్యాయా జీవానామ్ . తే ఖలు నామకర్మపుద్గల- విపాకకారణత్వేనానేకద్రవ్యసంయోగాత్మకత్వాత్ కుకూలాంగారాదిపర్యాయా జాతవేదసః క్షోదఖిల్వ- సంస్థానాదిభిరివ సంస్థానాదిభిరన్యథైవ భూతా భవన్తి ..౧౫౩.. నరనారకతిర్యగ్దేవరూపా అవస్థావిశేషాః . సంఠాణాదీహిం అణ్ణహా జాదా సంస్థానాదిభిరన్యథా జాతాః, మనుష్యభవే యత్సమచతురస్రాదిసంస్థానమౌదారికశరీరాదికం చ తదపేక్షయా భవాన్తరేన్యద్విసద్రశం సంస్థానాదికం భవతి . తేన కారణేన తే నరనారకాదిపర్యాయా అన్యథా జాతా భిన్నా భణ్యన్తే; న చ శుద్ధబుద్ధైకస్వభావపరమాత్మద్రవ్యత్వేన . కస్మాత్ . తృణకాష్ఠపత్రాకారాదిభేదభిన్నస్యాగ్నేరివ స్వరూపం తదేవ . పజ్జాయా జీవాణం తే చ నరనారకాదయో జీవానాం విభావవ్యఞ్జనపర్యాయా భణ్యన్తే . కైః కృత్వా . ఉదయాదిహిం ణామకమ్మస్స ఉదయాదిభిర్నామకర్మణో నిర్దోషపరమాత్మశబ్దవాచ్యాన్నిర్ణామనిర్గోత్రాదిలక్షణాచ్ఛుద్ధాత్మద్రవ్యాద- న్యాదృశైర్నామకర్మజనితైర్బన్ధోదయోదీరణాదిభిరితి . యత ఏవ తే కర్మోదయజనితాస్తతో జ్ఞాయతే
అన్వయార్థ : — [నరనారకతిర్యక్సురాః ] మనుష్య, నారక, తిర్యంచ ఔర దేవ — యే [నామకర్మణః ఉదయాదిభిః ] నామకర్మకే ఉదయాదిక కే కారణ [జీవానాం పర్యాయాః ] జీవోంకీ పర్యాయేం హైం — [సంస్థానాదిభిః ] జో కి సంస్థానాదికే ద్వారా [అన్యథా జాతాః ] అన్య – అన్య ప్రకారకీ హోతీ హైం ..౧౫౩..
టీకా : — నారక, తిర్యంచ, మనుష్య ఔర దేవ — యే జీవోంకీ పర్యాయేం హైం . వే నామకర్మరూప పుద్గలకే విపాకకే కారణ అనేక ద్రవ్యోంకీ సంయోగాత్మక హైం; ఇసలియే జైసే తృషకీ అగ్ని ఔర అంగార ఇత్యాది అగ్నికీ పర్యాయేం చూరా ఔర డలీ ఇత్యాది ఆకారోంసే అన్య- అన్య ప్రకారకీ హోతీ హైం, ఉసీప్రకార జీవకీ వే నారకాది పర్యాయేం సంస్థానాదికే ద్వారా అన్య- అన్య ప్రకారకీ హీ హోతీ హైం ..౧౫౩..