ఉపయోగాఖ్యలక్షణే గ్రహణం సూర్య ఇవోపరాగో యస్యేతి శుద్ధోపయోగస్వభావస్య . న లింగాదుపయోగా- ఖ్యలక్షణాద్ గ్రహణం పౌద్గలికకర్మాదానం యస్యేతి ద్రవ్యకర్మాసంపృక్తత్వస్య . న లింగేభ్య ఇన్ద్రియేభ్యో గ్రహణం విషయాణాముపభోగో యస్యేతి విషయోపభోక్తృత్వాభావస్య . న లింగాత్ మనో వేన్ద్రియాది- లక్షణాద్ గ్రహణం జీవస్య ధారణం యస్యేతి శుక్రార్తవానువిధాయిత్వాభావస్య . న లింగస్య మేహనా- కారస్య గ్రహణం యస్యేతి లౌకికసాధనమాత్రత్వాభావస్య . న లింగేనామేహనాకారేణ గ్రహణం లోకవ్యాప్తిర్యస్యేతి కుహుక ప్రసిద్ధసాధనాకారలోకవ్యాప్తిత్వాభావస్య . న లింగానాం స్త్రీపున్నపుంసక- ‘కువ్వం సహావమాదా’ ఇత్యాది షష్ఠస్థలే గాథాసప్తకమ్ . యత్ర ముఖ్యత్వమితి వదతి తత్ర యథాసంభవమన్యో- ప్యర్థో లభ్యత ఇతి సర్వత్ర జ్ఞాతవ్యమ్ . ఏవమేకోనవింశతిగాథాభిస్తృతీయవిశేషాన్తరాధికారే సముదాయ- పాతనికా . తద్యథా — అథ కిం తర్హి జీవస్య శరీరాదిపరద్రవ్యేభ్యో భిన్నమన్యద్రవ్యాసాధారణం స్వస్వరూపమితి ప్రశ్నే ప్రత్యుత్తరం దదాతి — అరసమరూవమగంధం రసరూపగన్ధరహితత్వాత్తథా చాధ్యాహార్యమాణాస్పర్శరూపత్వాచ్చ అవ్వత్తం అవ్యక్తత్వాత్ అసద్దం అశబ్దత్వాత్ అలింగగ్గహణం అలిఙ్గగ్రహణత్వాత్ అణిద్దిట్ఠసంఠాణం అనిర్దిష్టసంస్థానత్వాచ్చ జాణ జీవం జానీహి జీవమ్ . అరసమరూపమగన్ధమస్పర్శమవ్యక్తమశబ్దమలిఙ్గగ్రహణమనిర్దిష్టసంస్థానలక్షణం చ హే శిష్య, జీవం జీవద్రవ్యం జానీహి . పునరపి కథంభూతమ్ . చేదణాగుణం సమస్తపుద్గలాదిభ్యోచేతనేభ్యో భిన్నః సమస్తాన్యద్రవ్యాసాధారణః స్వకీయానన్తజీవజాతిసాధారణశ్చ చేతనాగుణో యస్య తం చేతనాగుణం నహీం హో సకతా (-అన్యసే నహీం లే జాయా జా సకతా) సో అలింగ గ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మాకే జ్ఞానకా హరణ నహీం కియా జా సకతా’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై . (౧౦) జిసే లింగమేం అర్థాత్ ఉపయోగనామక లక్షణమేం గ్రహణ అర్థాత్ సూర్యకీ భాఁతి ఉపరాగ (-మలినతా, వికార) నహీం హై వహ అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా శుద్ధోపయోగస్వభావీ హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై . (౧౧) లింగ ద్వారా అర్థాత్ ఉపయోగనామక లక్షణ ద్వారా గ్రహణ అర్థాత్ పౌద్గలిక కర్మకా గ్రహణ జిసకే నహీం హై, వహ అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా ద్రవ్యకర్మసే అసంయుక్త (అసంబద్ధ) హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై . (౧౨) జిసే లింగోంకే ద్వారా అర్థాత్ ఇన్ద్రియోంకే ద్వారా గ్రహణ అర్థాత్ విషయోంకా ఉపభోగ నహీం హై సో అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా విషయోంకా ఉపభోక్తా నహీం హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై . (౧౩) లింగ ద్వారా అర్థాత్ మన అథవా ఇన్ద్రియాది లక్షణకే ద్వారా గ్రహణ అర్థాత్ జీవత్వకో ధారణ కర రఖనా జిసకే నహీం హై వహ అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా శుక్ర ఔర ఆర్తవకో అనువిధాయీ (-అనుసార హోనేవాలా) నహీం హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై . (౧౪) లింగకా అర్థాత్ మేహనాకార (-పురుషాదికీ ఇన్ద్రియకా ఆకార)కా గ్రహణ జిసకే నహీం హై సో అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా లౌకికసాధనమాత్ర నహీం హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై . (౧౫) లింగకే ద్వారా అర్థాత్ అమేహనాకారకే ద్వారా జిసకా గ్రహణ అర్థాత్ లోకమేం వ్యాపకత్వ నహీం హై సో అలింగగ్రహణ హై; ఇసప్రకార ‘ఆత్మా పాఖణ్డియోంకే ప్రసిద్ధ సాధనరూప ఆకారవాలా — లోకవ్యాప్తివాలా నహీం హై’ ఐసే అర్థకీ ప్రాప్తి హోతీ హై . (౧౬) జిసకే లింగోకా అర్థాత్ స్త్రీ,