బన్ధః ..౧౭౭..
అయమాత్మా లోకాకాశతుల్యాసంఖ్యేయప్రదేశత్వాత్సప్రదేశః . అథ తేషు తస్య ప్రదేశేషు కాయవాఙ్మనోవర్గణాలమ్బనః పరిస్పన్దో యథా భవతి తథా కర్మపుద్గలకాయాః స్వయమేవ పరిస్పన్ద- స్వసంవేదనజ్ఞానరహితత్వేన స్నిగ్ధరూక్షస్థానీయరాగద్వేషపరిణతజీవస్య బన్ధయోగ్యస్నిగ్ధరూక్షపరిణామపరిణత- పుద్గలస్య చ యోసౌ పరస్పరావగాహలక్షణః స ఇత్థంభూతబన్ధో జీవపుద్గలబన్ధ ఇతి త్రివిధబన్ధలక్షణం జ్ఞాతవ్యమ్ ..౧౭౭.. అథ ‘బన్ధో జీవస్స రాగమాదీహిం’ పూర్వసూత్రే యదుక్తం తదేవ రాగత్వం ద్రవ్యబన్ధస్య కారణమితి విశేషేణ సమర్థయతి — సపదేసో సో అప్పా స ప్రసిద్ధాత్మా లోకాకాశప్రమితాసంఖ్యేయప్రదేశ- త్వాత్తావత్సప్రదేశః . తేసు పదేసేసు పోగ్గలా కాయా తేషు ప్రదేశేషు కర్మవర్గణాయోగ్యపుద్గలకాయాః కర్తారః పవిసంతి ప్రవిశన్తి . కథమ్ . జహాజోగ్గం మనోవచనకాయవర్గణాలమ్బనవీర్యాన్తరాయక్షయోపశమజనితాత్మప్రదేశపరిస్పన్ద- పరస్పర పరిణామకే నిమిత్తమాత్రసే జో విశిష్టతర పరస్పర అవగాహ హై సో ఉభయబంధ హై . [అర్థాత్ జీవ ఔర కర్మపుద్గల ఏక దూసరేకే పరిణామమేం నిమిత్తమాత్ర హోవేం, ఐసా (విశిష్టప్రకారకా – ఖాసప్రకారకా) జో ఉనకా ఏకక్షేత్రావగాహసంబంధ హై సో వహ పుద్గలజీవాత్మక బంధ హై . ] ..౧౭౭.. అబ, ఐసా బతలాతే హైం కి ద్రవ్యబంధకా హేతు భావబంధ హై : —
అన్వయార్థ : — [సః ఆత్మా ] వహ ఆత్మా [సప్రదేశః ] సప్రదేశ హై; [తేషు ప్రదేశేషు ] ఉన ప్రదేశోంమేం [పుద్గలాః కాయాః ] పుద్గలసమూహ [ప్రవిశన్తి ] ప్రవేశ కరతే హైం, [యథాయోగ్యం తిష్ఠన్తి ] యథాయోగ్య రహతే హైం, [యాన్తి ] జాతే హైం, [చ ] ఔర [బధ్యన్తే ] బంధతే హైం ..౧౭౮..
టీకా : — యహ ఆత్మా లోకాకాశతుల్య అసంఖ్యప్రదేశీ హోనేసే సప్రదేశ హై . ఉసకే ఇన ప్రదేశోంమేం కాయవర్గణా, వచనవర్గణా ఔర మనోవర్గణాకా ఆలమ్బనవాలా పరిస్పన్ద (కమ్పన) జిస
పుద్గలసమూహ రహే యథోచిత, జాయ ఛే, బంధాయ ఛే. ౧౭౮.
౩౩౬ప్రవచనసార[ భగవానశ్రీకుందకుంద-