భణిదా పుఢవిప్పముహా జీవణికాయాధ థావరా య తసా .
పునరశుద్ధనిశ్చయనయో భవత్యేవ . తత్రాశుద్ధనిశ్చయమధ్యే శుద్ధోపయోగః కథం లభ్యత ఇతి శిష్యేణ పూర్వపక్షే కృతే సతి ప్రత్యుత్తరం దదాతి — వస్త్వేకదేశపరీక్షా తావన్నయలక్షణం, శుభాశుభశుద్ధద్రవ్యావలమ్బనముపయోగ- లక్షణం చేతి; తేన కారణేనాశుద్ధనిశ్చయమధ్యేపి శుద్ధాత్మావలమ్బనత్వాత్ శుద్ధధ్యేయత్వాత్ శుద్ధసాధకత్వాచ్చ శుద్ధోపయోగపరిణామో లభ్యత ఇతి నయలక్షణముపయోగలక్షణం చ యథాసంభవం సర్వత్ర జ్ఞాతవ్యమ్ . అత్ర యోసౌ రాగాదివికల్పోపాధిరహితసమాధిలక్షణశుద్ధోపయోగో ముక్తికారణం భణితః స తు శుద్ధాత్మద్రవ్య- లక్షణాద్ధయేయభూతాచ్ఛుద్ధపారిణామికభావాదభేదప్రధానద్రవ్యార్థికనయేనాభిన్నోపి భేదప్రధానపర్యాయార్థికనయేన భిన్నః . కస్మాదితి చేత్ . అయమేకదేశనిరావరణత్వేన క్షాయోపశమికఖణ్డజ్ఞానవ్యక్తిరూపః, స చ పారిణామికః సకలావరణరహితత్వేనాఖణ్డజ్ఞానవ్యక్తిరూపః; అయం తు సాదిసాన్తత్వేన వినశ్వరః, స చ అనాద్యనన్తత్వేనావినశ్వరః . యది పునరేకాన్తేనాభేదో భవతి తర్హి ఘటోత్పత్తౌ మృత్పిణ్డవినాశవత్ ధ్యానపర్యాయవినాశే మోక్షే జాతే సతి ధ్యేయరూపపారిణామికస్యాపి వినాశో భవతీత్యర్థః . తత ఏవ జ్ఞాయతే శుద్ధపారిణామికభావో ధ్యేయరూపో భవతి, ధ్యానభావనారూపో న భవతి . కస్మాత్ . ధ్యానస్య వినశ్వరత్వాదితి ..౧౮౧.. ఏవం ద్రవ్యబన్ధకారణత్వాత్ మిథ్యాత్వరాగాదివికల్పరూపో భావబన్ధ ఏవ నిశ్చయేన
భావార్థ : — పరకే ప్రతి ప్రవర్తమాన ఐసా శుభ పరిణామ వహ పుణయకా కారణ హై ఔర అశుభ పరిణామ వహ పాపకా కారణ హై; ఇసలియే యది కారణమేం కార్యకా ఉపచార కియా జాయ తో, శుభపరిణామ వహ పుణ్య హై ఔర అశుభ పరిణామ వహ పాప . స్వాత్మద్రవ్యమేం ప్రవర్తమాన ఐసా శుద్ధ పరిణామ మోక్షకా కారణ హై; ఇసలియే యది కారణమేం కార్యకా ఉపచార కియా జాయ తో, శుద్ధ పరిణామ వహ మోక్ష హై ..౧౮౧..
అబ, జీవకీ స్వద్రవ్యమేం ప్రవృత్తి ఔర పరద్రవ్యసే నివృత్తికీ సిద్ధికే లియే స్వ – పరకా విభాగ బతలాతే హైం : —
అన్వయార్థ : — [అథ ] అబ [స్థావరాః చ త్రసాః ] స్థావర ఔర త్రస ఐసే జో [పృథివీప్రముఖాః ] పృథ్వీ ఆది [జీవ నికాయాః ] జీవనికాయ [భణితాః ] కహే గయే హైం, [తే ] వే [జీవాత్ అన్యే ] జీవసే అన్య హైం, [చ ] ఔర [జీవః అపి ] జీవ భీ [తేభ్యః
తే జీవథీ ఛే అన్య తేమ జ జీవ తేథీ అన్య ఛే. ౧౮౨.