యథాత్ర సప్రదేశత్వే సతి లోధ్రాదిభిః కషాయితత్వాత్ మంజిష్ఠరంగాదిభిరుపశ్లిష్టమేకం రక్తం దృష్టం వాసః, తథాత్మాపి సప్రదేశత్వే సతి కాలే మోహరాగద్వేషైః కషాయితత్వాత్ కర్మరజోభి- రుపశ్లిష్ట ఏకో బన్ధో ద్రష్టవ్యః, శుద్ధద్రవ్యవిషయత్వాన్నిశ్చయస్య ..౧౮౮..
అథ పూర్వోక్తజ్ఞానావరణాదిప్రకృతీనాం జఘన్యోత్కృష్టానుభాగస్వరూపం ప్రతిపాదయతి —
అణుభాగో అనుభాగః ఫలదానశక్తివిశేషః భవతీతి క్రియాధ్యాహారః . కథమ్భూతో భవతి . తివ్వో తీవ్రః ప్రకృష్టః పరమామృతసమానః . కాసాం సంబన్ధీ . సుహపయడీణం సద్వేద్యాదిశుభప్రకృతీనామ్ . కయా కారణ- భూతయా . విసోహీ తీవ్రధర్మానురాగరూపవిశుద్ధయా . అసుహాణ సంకిలేసమ్మి అసద్వేద్యాద్యశుభప్రకృతీనాం తు మిథ్యా- త్వాదిరూపతీవ్రసంక్లేశే సతి తీవ్రో హాలాహలవిషసదృశో భవతి . వివరీదో దు జహణ్ణో విపరీతస్తు జఘన్యో గుడనిమ్బరూపో భవతి . జఘన్యవిశుద్ధయా జఘన్యసంక్లేశేన చ మధ్యమవిశుద్ధయా మధ్యమసంక్లేశేన తు శుభా- శుభప్రకృతీనాం ఖణ్డశర్కరారూపః కాఞ్జీరవిషరూపశ్చేతి . ఏవంవిధో జఘన్యమధ్యమోత్కృష్టరూపోనుభాగః కాసాం సంబన్ధీ భవతి . సవ్వపయడీణం మూలోత్తరప్రకృతిరహితనిజపరమానన్దైకస్వభావలక్షణసర్వప్రకారోపాదేయభూతపరమాత్మ- ద్రవ్యాద్భిన్నానాం హేయభూతానాం సర్వమూలోత్తరకర్మప్రకృతీనామితి కర్మశక్తిస్వరూపం జ్ఞాతవ్యమ్ ..“ “ “ “ “
నయేన బన్ధకారణభూతరాగాదిపరిణతాత్మైవ బన్ధో భణ్యత ఇత్యావేదయతి — సపదేసో లోకాకాశప్రమితాసంఖ్యేయ- ప్రదేశత్వాత్సప్రదేశస్తావద్భవతి సో అప్పా స పూర్వోక్తలక్షణ ఆత్మా . పునరపి కింవిశిష్టః . కసాయిదో
టీకా : — జైసే జగతమేం వస్త్ర సప్రదేశ హోనేసే లోధ, ఫి టకరీ ఆదిసే ౧కషాయిత హోతా హై, జిససే వహ మంజీఠాదికే రంగసే సంబద్ధ హోతా హుఆ అకేలా హీ రంగా హుఆ దేఖా జాతా హై, ఇసీప్రకార ఆత్మా భీ సప్రదేశ హోనేసే యథాకాల మోహ – రాగ – ద్వేషకే ద్వారా కషాయిత హోనేసే కర్మరజకే ద్వారా శ్లిష్ట హోతా హుఆ అకేలా హీ బంధ హై; ఐసా దేఖనా (-మాననా) చాహియే, క్యోంకి నిశ్చయకా విషయ శుద్ధ ద్రవ్య హై ..౧౮౮..
అబ నిశ్చయ ఔర వ్యవహారకా అవిరోధ బతలాతే హైం : —
అర్హంతదేవే యోగీనే; వ్యవహార అన్య రీతే కహ్యో. ౧౮౯.
౧. కషాయిత = రంగా హుఆ, ఉపరక్త, మలిన .