శుద్ధానన్తశక్తిజ్ఞానవిపరిణమనస్వభావేన ప్రాప్యత్వాత్ కర్మత్వం కలయన్, శుద్ధానన్తశక్తిజ్ఞాన-
విపరిణమనస్వభావేన సాధకతమత్వాత్ కరణత్వమనుబిభ్రాణః, శుద్ధానన్తశక్తిజ్ఞానవిపరిణమన-
స్వభావేన కర్మణా సమాశ్రియమాణత్వాత్ సంప్రదానత్వం దధానః, శుద్ధానన్తశక్తిజ్ఞానవిపరిణమనసమయే
పూర్వప్రవృత్తవికలజ్ఞానస్వభావాపగమేపి సహజజ్ఞానస్వభావేన ధ్రువత్వాలమ్బనాదపాదానత్వముపాదదానః,
శుద్ధానన్తశక్తిజ్ఞానవిపరిణమనస్వభావస్యాధారభూతత్వాదధికరణత్వమాత్మసాత్కుర్వాణః, స్వయమేవ
షట్కారకీరూపేణోపజాయమానః, ఉత్పత్తివ్యపేక్షయా ద్రవ్యభావభేదభిన్నఘాతికర్మాణ్యపాస్య స్వయమేవా-
విర్భూతత్వాద్వా స్వయంభూరితి నిర్దిశ్యతే . అతో న నిశ్చయతః పరేణ సహాత్మనః కారకత్వ-
కథమ్ . సయమేవ నిశ్చయేన స్వయమేవేతి . తథాహి — అభిన్నకారకచిదానన్దైకచైతన్యస్వభావేన స్వతన్త్రత్వాత్
కర్తా భవతి . నిత్యానన్దైకస్వభావేన స్వయం ప్రాప్యత్వాత్ కర్మకారకం భవతి . శుద్ధచైతన్యస్వభావేన
సాధకతమత్వాత్కరణకారకం భవతి . నిర్వికారపరమానన్దైకపరిణతిలక్షణేన శుద్ధాత్మభావరూపకర్మణా
౧. వికలజ్ఞాన = అపూర్ణ (మతి శ్రుతాది ) జ్ఞాన .
౨. ద్రవ్య -భావభేదసే భిన్న ఘాతికర్మ = ద్రవ్య ఔర భావకే భేదసే ఘాతికర్మ దో ప్రకారకే హైం, ద్రవ్యఘాతికర్మ ఔర
భావఘాతికర్మ .
౨౬ప్రవచనసార[ భగవానశ్రీకుందకుంద-
అనన్తశక్తియుక్త జ్ఞాయక స్వభావకే కారణ స్వతంత్ర హోనేసే జిసనే కర్తృత్వకే అధికారకో గ్రహణ
కియా హై ఐసా, (౨) శుద్ధ అనన్తశక్తియుక్త జ్ఞానరూపసే పరిణమిత హోనేకే స్వభావకే కారణ స్వయం
హీ ప్రాప్య హోనేసే ( – స్వయం హీ ప్రాప్త హోతా హోనేసే) కర్మత్వకా అనుభవ కరతా హుఆ, (౩) శుద్ధ
అనన్తశక్తియుక్త జ్ఞానరూపసే పరిణమిత హోనేకే స్వభావసే స్వయం హీ సాధకతమ (-ఉత్కృష్ట సాధన)
హోనేసే కరణతాకో ధారణ కరతా హుఆ, (౪) శుద్ధ అనన్తశక్తియుక్త జ్ఞానరూపసే పరిణమిత హోనేకే
స్వభావకే కారణ స్వయం హీ కర్మ ద్వారా సమాశ్రిత హోనేసే (అర్థాత్ కర్మ స్వయంకో హీ దేనేమేం ఆతా
హోనేసే) సమ్ప్రదానతాకో ధారణ కరతా హుఆ, (౫) శుద్ధ అనన్తశక్తిమయ జ్ఞానరూపసే పరిణమిత
హోనేకే సమయ పూర్వమేం ప్రవర్తమాన ౧వికలజ్ఞానస్వభావకా నాశ హోనే పర భీ సహజ జ్ఞానస్వభావసే స్వయం
హీ ధ్రువతాకా అవలమ్బన కరనేసే అపాదానకో ధారణ కరతా హుఆ, ఔర (౬) శుద్ధ
అనన్తశక్తియుక్త జ్ఞానరూపసే పరిణమిత హోనేకే స్వభావకా స్వయం హీ ఆధార హోనే సే అధికరణతా
కో ఆత్మసాత్ కరతా హుఆ — (ఇస ప్రకార) స్వయమేవ ఛహ కారకరూప హోనేసే అథవా ఉత్పత్తి –
అపేక్షాసే ౨ద్రవ్య -భావభేదసే భిన్న ఘాతికర్మోంకో దూర కరకే స్వయమేవ ఆవిర్భూత హోనేసే, ‘స్వయంభూ’
కహలాతా హై .
యహాఁ యహ కహా గయా హై కి — నిశ్చయసే పరకే సాథ ఆత్మాకా కారకతాకా సమ్బన్ధ నహీం
హై, కి జిససే శుద్ధాత్మస్వభావకీ ప్రాప్తికే లియే సామగ్రీ ( – బాహ్య సాధన) ఢూఁఢనేకీ వ్యగ్రతాసే
జీవ (వ్యర్థ హీ) పరతంత్ర హోతే హైం .