అథ కేవలజ్ఞానిశ్రుతజ్ఞానినోరవిశేషదర్శనేన విశేషాకాంక్షాక్షోభం క్షపయతి —
జో హి సుదేణ విజాణది అప్పాణం జాణగం సహావేణ .
తం సుయకేవలిమిసిణో భణంతి లోగప్పదీవయరా ..౩౩..
యో హి శ్రుతేన విజానాత్యాత్మానం జ్ఞాయకం స్వభావేన .
తం శ్రుతకేవలినమృషయో భణన్తి లోకప్రదీపకరాః ..౩౩..
గాథాపఞ్చకం గతమ్ . అథ యథా నిరావరణసకలవ్యక్తిలక్షణేన కేవలజ్ఞానేనాత్మపరిజ్ఞానం భవతి తథా
సావరణైకదేశవ్యక్తిలక్షణేన కేవలజ్ఞానోత్పత్తిబీజభూతేన స్వసంవేదనజ్ఞానరూపభావశ్రుతేనాప్యాత్మపరిజ్ఞానం
భవతీతి నిశ్చినోతి . అథవా ద్వితీయపాతనికా --యథా కేవలజ్ఞానం ప్రమాణం భవతి తథా కేవల-
జ్ఞానప్రణీతపదార్థప్రకాశకం శ్రుతజ్ఞానమపి పరోక్షప్రమాణం భవతీతి పాతనికాద్వయం మనసి ధృత్వా సూత్రమిదం
ప్రతిపాదయతి ---జో యః కర్తా హి స్ఫు టం సుదేణ నిర్వికారస్వసంవిత్తిరూపభావశ్రుతపరిణామేన విజాణది
కహానజైనశాస్త్రమాలా ]
జ్ఞానతత్త్వ -ప్రజ్ఞాపన
౫౫
జ్ఞాన హోతా హై ఇసలియే ఉనకా జ్ఞాన ఏక జ్ఞేయమేంసే దూసరేమేం ఔర దూసరేసే తీసరేమేం నహీం బదలతా
తథా ఉన్హేం కుఛ భీ జాననా శేష నహీం రహతా ఇసలియే ఉనకా జ్ఞాన కిసీ విశేష జ్ఞేయాకారకో
జాననేకే ప్రతి భీ నహీం జాతా; ఇసప్రకార భీ వే పరసే సర్వథా భిన్న హైం . [యది జాననక్రియా
బదలతీ హో తభీ ఉసే వికల్ప (పర -నిమిత్తక రాగద్వేష) హో సకతే హైం ఔర తభీ ఇతనా
పరద్రవ్యకే సాథకా సమ్బన్ధ కహలాతా హై . కిన్తు కేవలీభగవానకీ జ్ఞప్తికా పరివర్తన నహీం హోతా
ఇసలియే వే పరసే అత్యన్త భిన్న హైం . ] ఇసప్రకార కేవలజ్ఞానప్రాప్త ఆత్మా పరసే అత్యన్త భిన్న
హోనేసే ఔర ప్రత్యేక ఆత్మా స్వభావసే కేవలీభగవాన జైసా హీ హోనేసే యహ సిద్ధ హుఆ కి
నిశ్చయసే ప్రత్యేక ఆత్మా పరసే భిన్న హై ..౩౨..
అబ కేవలజ్ఞానీకో ఔర శ్రుతజ్ఞానీకో అవిశేషరూపసే దిఖాకర విశేష ఆకాంక్షాకే
క్షోభకా క్షయ కరతే హైం (అర్థాత్ కేవలజ్ఞానీమేం ఔర శ్రుతజ్ఞానీమేం అన్తర నహీం హై ఐసా బతలాకర
విశేష జాననేకీ ఇచ్ఛాకే క్షోభకో నష్ట కరతే హైం ) : —
అన్వయార్థ : — [యః హి ] జో వాస్తవమేం [శ్రుతేన ] శ్రుతజ్ఞానకే ద్వారా [స్వభావేన జ్ఞాయకం ]
స్వభావసే జ్ఞాయక (అర్థాత్ జ్ఞాయాకస్వభావ) [ఆత్మానం ] ఆత్మాకో [విజానాతి ] జానతా హై
[తం ] ఉసే [లోకప్రదీపకరాః ] లోకకే ప్రకాశక [ఋషయః ] ఋషీశ్వరగణ [శ్రుతకేవలినం
భణన్తి ] శ్రుతకేవలీ కహతే హైం ..౩౩..
శ్రుతజ్ఞానథీ జాణే ఖరే జ్ఞాయకస్వభావీ ఆత్మనే,
ఋషిఓ ప్రకాశక లోకనా శ్రుతకేవలీ తేనే కహే. ౩౩.