Page 441 of 540
PDF/HTML Page 450 of 549
single page version
anekapaNAnun khanDan kare chhe. AhA... hA!
दव्वत्तं पुण भावो तम्हा दव्वं सयं सत्ता ।। ११०।।
dravyatva chhe vaLI bhAv; tethI dravya pote sattva chhe. 110.
ke koIpaN paryAy thavA kALe sanyog upar draShTi na kar. sanyog AvyA mATe A thayun! AhA.. hA! ghare
beTho’ to tyAre pariNAm bIjAn hatAn, ane bhagavAnanA darshan karyA tyAre pariNAm bIjAn AvyAn, mATe
I pariNAm sanyogathI AvyAn, em nathI. te pariNAm te vakhate sattAguNano evo ja utpAdano samay
hato. e thayo chhe. sattA utpAdavyayadhrauvyapaNe thaI chhe. ane e sattA dravyathI judI nathI mATe dravya ja e
utpAdavyayadhrauvyapaNe thayun chhe. AhA... hA! bhagavAnane laIne e shubhabhAv thayo nathI, em kahe chhe.
AhA... hA.. hA! ko’! ane I shubhabhAv thayo, te kALe sAtAvedanIy bandhANI, e A shubhabhAvane
laIne nahIn em kahe chhe. tun sanyogathI na jo! AhA... hA... hA! I sAtAvedanIyanA paramANu je chhe I
asti chhe I sattA dharAve chhe. ane sattA (chhe) temAn utpAdavyayadhrauvya pariNaman chhe tethI te vakhate karma
(prakRiti) paNe pariNamavAnI paryAy, enA sattAguNane laIne, ane I guN guNIno-dravyano chhe. to
dravyane laIne I pariNAm karmarUpe thayAn chhe’ . AtmAe rAg-dveSh karyA mATe sAtAvedanIy (prakRiti)
thaI ke kaShAy thaI (to) em nathI. AhA... hA... hA!
shubhabhAv thayA, e enI sattAnI paryAyano utpattino kAL chhe. tethI te tIrthankaragotra bandhANun em
nahIn. tIrthankaragotra bandhANun emAn enA paramANunA je sattAguN chhe e karmanI paryAyapaNe thavAno
utpAdapaNe, vyayapaNe, ne dhrauvyapaNe e sattAguNanun (pariNaman) chhe. ne sattAguNanA pariNAm, guNInA
Page 442 of 540
PDF/HTML Page 451 of 549
single page version
AhA... hA! ekaso das (gAthA.)
lAge. ek samaye mati-shrut ne bIje samaye kevaLagnAn. samajANun kAI? ethI em na lAge ke olA
sanyogo anukUL AvyA mATe thayun. ke nA. e to utpAdavyayadhrauvyapaNe pariNaman mATe kevaLagnAn
thavAnun, enA guN-guNIno svabhAv ja evo chhe te thayun. pUrvanI paryAyane laIne ya nahIn. AhA... hA!
kevaLagnAnano paryAy, utpAdarUpe sattAthI potAnA gnAn (guN) nI hayAtIthI, utpAdarUpe, vyayarUpe,
dhrauvyarUpe thayo. svata potAthI thayo chhe. te karmano nAsh thayo ke pUrvanI paryAyane laIne thayo to A
utpAd kevaLagnAnano thayo eme ya nathI. AhA... hA! e to pahelAn AvI gayun (gAthA.) ekaso
ekamAn. vyay chhe I utpAdane laIne nathI, utpAdane vyayanI apekShA nathI, potAnA vyayanI apekShA
nathI. to paranI apekShA hoy, em ja nahIn. AvI vAt chhe bhAI! AhA...hA...hA!
rAkhanAro. to tyAn (sansthA ke mandiromAn) paryAy sarakhI thAy. em nathI kahe chhe. AhA.. hA! I
vakhate tenA te vastumAn (je) guN chhe sattAguN lo, gnAnaguN gaNIe, enun pariNaman e kALe e
ja utpAdavyayadhrauvya rUpe pariNaman thavAnun chhe. tethI te (guN dravyano chhe) tethI te dravyanun ja pariNaman
chhe. vyavasthA, vyavasthA karanAro chhe mATe (vyavasthit) ahInyAn thayun chhe em nathI. AhA.. hA! keTalun
pheravavun paDe AmAn! Akho di’ dukAne beTho. ne A karyun ne Anun karyun ne Avun kAryun ne A karyun,
gharAkane barAbar sAchavyA ne...! AhA.. hA! mIThAsathI bolIne Am karyun! (karun-karun nA mithyAtvathI
pheravavun paDe!)
sattA ja hoy.
laIne utpAdavyayadhrauvya te dravya chhe tethI dravyanA ja e pariNAm chhe. e parane laIne nahIn. ane te
sattAno utpAdavyayadhrauvya thAy, e to tenun svarUp ja chhe. AhA... hA! ko’ samajAy chhe AmAn? A
badhA (sAme beThelA) hushiyAr mANas ke’ vAy. A dAkataro, vakIlo-davAyun-dAkatarane davAnun Avyun ne
ahInyAn. have ke’ ene
Page 443 of 540
PDF/HTML Page 452 of 549
single page version
AhA... hA! ane dAkatarano AtmA paN te vakhate potAnA utpAdavyayadhrauvyanA pariNamanamAn te paryAy
thAyane! te Ave chhe. AhA... hA... hA! bahu Akarun kAm! AkhI duniyAmAnthI judo paDI jA! kahe chhe.
judo chho. paDI jA eTale...! (judo chho ja.)
dhrauvya (eTale)
A sAmbhaLyun no hoy to bese nahIn. ekAnt lAge ene ekAnt! AhA... hA! shun thAy bhAI!
traNalokanA nAth! kevaLI paramAtmAnI A vANI chhe. AhA... hA! e vANImAn kaIpaN pheraphAr kare ke
ochhun, adhik ke viparIt (mAne) to satne satpaNe shAstrane, e rIte na mAne e to mithyAdraShTi chhe.
AhA.. hA! shAstramAn ek paN padane, ke ekapaN akSharane-Ave chhe ne ‘sUtra pAhuD’ mAn bhAI!
sUtrapAhuDamAn kahe chhe ke shAstranA ek padane ke ek akSharane pherave e mithyAdraShTi chhe. AhA... hA!
bhAre! Akarun kAm bahu! AhA... hA!
(shrotA) tenI lAyakAt nahotI to nahotun te vakhate... (uttara) mAtra hAsya ja AhA..!
utpAdavyayadhrauvyanun pariNaman thayun I (dravyanun) guNInun ja thayun chhe. e dravya ne guN bey abhed chhe.
em kahe chhe. AhA... hA!
guNo judA nathI. ane kunDaLAdi paryAyo hotAn nathI. sonAthI sonAnA pILAsh Adi guNo, ane kunDaL
Adi paryAyo, e sonAthI judAn hotAn nathI. AhA... hA! hajI A to draShTAnt chhe hon? “tem have, te
dravyanA svarUpanI vRuttibhUt ‘astitva’ nAmathI kahevAtun je dravyatva.” dravyano-svarUpanI hayAtIvALun
eTale astitva-sattA, nAmathI kahevAtun je dravyatva “te teno ‘bhAv’ nAmathI kahevAto guN.” dravyatva
nAmano guN, sattA nAmano guN, kahevAto
dravyathI pRuthakapaNe varte
Page 444 of 540
PDF/HTML Page 453 of 549
single page version
kahevAy ne...! dravya (je chhe) bhe bhAvavALun ne dravyatva (te) bhAv. (athavA) dravya bhAvavALun-guNavALun
ane sattA-dravyatva te guN. te ‘bhAv’ nAmathI kahevAto guN ja hovAthI kahe chhe ne dravyano A
‘bhAv’. to e bhAv te guN ja chhe. AhA... hA! dravyano ‘astitva’ bhAv. dravyano sattAbhAv. paN
I dravyano sattAbhAv te dravya ja chhe. AhA... hA! AhA... hA... hA... hA! AchAryoe! digambar
santoe! kAm karyun chhe! mANasane Agrah chhoDIne jarI (vichAravun joIe) khoTun lAge ke A badhun
(tyAre) amArun shun khoTun? bApu! mANasane. vichAr to kar bhAI! AhA...! AvI vAtanI gandh kyAn
chhe bIje shAstramAn ya. A karo.. A karo... A karo... A karo.. ahInyAn kahe chhe ke tun karavAnun kahechhe,
(to sAmbhaL) enI sattAnA pariNAm enAmAn ne tArI sattAnA pariNAm tArAmAn (thaI ja rahyA
chhe.) shun karavun chhe tAre? AhA.. hA! kem ke I dravya (shun) sattA vinAnun chhe? ane I sattA
utpAdavyayadhrauvya vinAnI chhe? ane utpAdavyayadhrauvya vinAnun e dravya chhe? (nathI ja.) AhA.. hA!
AvI vAt chhe. (loko to) vAd-vivAd kare pachhI, nahIn? AnAthI Am rahyun- karmano Akaro uday
Ave tyAre vikAr thAy ja. nahIntar vikAr chhe I svabhAv thaI jAy. ahInyAn kahe chhe ke vikAr thavAno
paryAy te samaye sattAnAmanA guNanun e jAtanun astitva pariNAm thavAnun chhe I utpAdavyayadhrauvyarUpe
potAthI thayun chhe. karmane laIne nahIn. AhA... hA!
chhe ke I gnAnanun je ochhA-vattApaNun thAy chhe I gnAnamAn sattA nAmano guN chhe athavA gnAnamAn gnAnanun
hayAtIvALo guN chhe ne...! e hayAtIvALI pote ja utpAdavyay (dhrauvya) paNe thAy chhe. dhrauvyapaNun
rAkhIne, utpAdapaNe (pote ja thAy chhe. hINI paryAy thAv ke adhik thAv. e potAnA ja utpAdavyay
(dhrauvya) thI thAy chhe, parane laIne nahIn’. AhA... hA... hA! A moTo vAndho hato ne..? varNIjI hAre.
I eNe lakhyun chhe badhA pustako (mAn). sonagaDhanun sAhitya jUThun chhe. bUDADI mUkashe badhAne! AhA.. hA!
eNe A vAt sAmbhaLI no’tI. AhA... hA!
sattAthI pariNaman chhe ne I badhun abhed chhe. AhA..hA! em bhagavAn AtmAmAn, vikAranA pariNAm chhe
I utpAdapaNe, sattA nAmanA ke astitvaguNane laIne utpAdavyayapaNe pariName chhe te sattAguNanun pariNaman
chhe. I karamane laIne nahIn. AhA...hA! (mAthe hAth mUkIne loko bole chhe ne) amAre shun karavun bhAI,
karamanun jor chhe. karamanun jor chhe. karamanun jor chhe. I tadna badhI mithyA-bhramaNA chhe. AhA...hA!
Page 445 of 540
PDF/HTML Page 454 of 549
single page version
sattA kaho) e shun dravyathI judA varte chhe? “nathI ja vartatun. to pachhI dravya svayamev (pote ja) sattA
ho.” ke vastu pote svayamev ja chhe. sattA chhe ne I sattA utpAdavyay (dhrauvya) paNe pariName chhe.
AhA... hA! shabdo thoDA (chhe.) paN emAn bhAv ghaNA bharyA chhe! AhA... hA! ahInyAn to vAt-sat
shun chhe enI vAt chhe bApA! ahIn koI pakSha nathI, vADo nathI. A to
110).
Page 446 of 540
PDF/HTML Page 455 of 549
single page version
सदसब्भावणिबद्धं पाडुब्भावं सदा लभदि ।। १११।।
सदसद्भावनिबद्धं प्रादुर्भावं सदा लभते ।। १११।।
sadbhAv–aNasadbhAvayut utpAdane pAme sadA. 111.
Ave chhe-
----------------------------------------------------------------------
Page 447 of 540
PDF/HTML Page 456 of 549
single page version
suvarNa jeTalun TakanArI, yugapad pravartatI, suvarNanI nipajAvanArI anvayashaktio vaDe, bAjubandh vagere
paryAyo jeTalun TakanArI, krame pravartatI, bAjubandh vagere paryAyonI nipajAvanArI te te vyatirek
vyakitaone pAmatA suvarNane sadbhAvasambaddha ja utpAd chhe.
yugapad pravartatI, dravyanI nipajAvanArI anvayashaktione pAmatA dravyane
tyAre bAjubandh vagere paryAyo jeTalun TakanArI, krame pravartatI, bAjubandh vagere paryAyonI nipajAvanArI te
te vyatirek vyakitao vaDe, suvarNa jeTalun TakanArI, yugapad pravartatI, suvarNanI nipajAvanArI anvay
shaktione pAmatA suvarNane asadbhAvayukta ja utpAd chhe.
(paryAyonI vivakShA vakhate paN, vyatirek vyakitao anvayashaktirUp banatI thakI paryAyone dravyarUp kare
chhe); jem bAjubandh vagere paryAyonI nipajAvanArI te te vyatirek vyakitao yugapadpravRutti pAmIne
anvayashaktipaNAne pAmatI thakI bAjubandh vagere paryAyone suvarNa kare chhe tem. dravyanI abhidheyatA
vakhate paN, sat-utpAdamAn dravyanI nipajAvanArI anvayashaktio kramapravRutti pAmIne te te
vyatirekavyakitapaNAne pAmatI thakI dravyane paryAyo (-paryAyorUp) kare chhe, jem suvarNanI nipajAvanArI
anvayashaktio kramapravRutti pAmIne te te vyatirekavyaktipaNAne pAmatI thakI suvarNane bAjubandh Adi
paryAyamAtra- (-paryAyamAtrarUp) kare chhe tem.
----------------------------------------------------------------------
anvayanA artho mATe AgaL Avel padaTippaN (phUTanoT) juo.
Page 448 of 540
PDF/HTML Page 457 of 549
single page version
karavAmAn Ave chhe, tyAre to je hayAt hatun te ja utpanna thAy chhe (kAraN ke dravya to traNe kALe hayAt
chhe); tethI dravyArthik nayathI to dravyane sat-utpAd chhe. ane jyAre dravyane gauN karIne paryAyonun
mukhyapaNe kathan karavAmAn Ave chhe, tyAre je hayAt nahotun te utpanna thAy chhe. (kAraN ke vartamAn
paryAy bhUtakALe hayAt nahoto), tethI paryAyArthik nayathI dravyane asat-utpAd chhe.
utpAdamAn, je dravya chhe te paryAyo ja chhe. 111.
tun ne navun utpanna thayun e paryAyane asat utpAd kahe chhe. (e satutpAd ane asatutpAd hovAmAn)
avirodh siddha kare chhe; emAn virodh nathI. shun kahyun I? dravya chhe, te chhe, chhe eno utpAd chhe. chhe teno
utpAd chhe. ek vAt. ane bIjI (vAt) nathI (paryAy) teno utpAd chhe. AhA... hA! dravyamAn te hatun
teAvyun chhe. I sat chhe. ane paryAyamAn nahotun ne paryAy (navI) thaI chhe I asat utpAd chhe. beyamAn
virodh nathI. AhA...hA! asat-utpAdamAn hovAmAn avirodh darshAve chhe. beyamAn virodh nathI em kahevun
chhe. A mAthun (mathALun) gAthAmAn nAkhavun chhe. (eno bhAv gAthAmAn chhe.) chhe? (pAThamAn.) vastuno
satutpAd chhe te Upaje chhe ane nathI te Upaje chhe e be bhAvamAn virodh nathI. AhA...! chhe te
Upaje chhe I sat (dravya) nI apekShAe, ane nathI te Upaje chhe I paryAyanI apekShAe. paryAy no’
tI ne upajI e paryAyanI apekShAe (asatutpAd). samajANun kAI AmAn? ekasone agiyAr
(gAthA).
सदसब्भावणिबद्धं पादुब्भावं सदा लभदि
sadbhAv–aNasadbhAvayut utpAdane pAme sadA. 111.
Page 449 of 540
PDF/HTML Page 458 of 549
single page version
koI paN kShaNe, vilakShaN dravya (sanyogamAn) dekhIne ane A dravyane dekhIne, vilakShaN paryAy tane
dekhAtI hoy, (to paN) I parane laIne nathI. AhA... hA! Am amathun lAkaDun paDayun chhe tenA upar
vAnsalo Am paDayo (chhoDA thayAn) to I (vAnsalAnA) sanyogane laIne (lAkaDAnI) I paryAy thaI
chhe em nathI. vAnsalo nahoto tyAn sudhI kaTako nahoto lAkaDAno, Am lAgatAn ja thayo, (loko)
sanyogathI jue chhe ne (mAne chhe ke) Ane laIne A thayun. gnAnI jue chhe ke enAmAn sattA chhe enA
utpAdavyayadhrauvya pariNaman chhe tenAthI te thayun chhe. AhA... hA! shAntibhAI! A to samajAy tevun chhe.
AhA... hA!
dekhanArA (samyagdraShTi) te TANe, te sattAno, te rIte utpAd thavAno chhe te tenA utpAdavyayadhrauvyathI thayun
ThekANe game te rahI! roTalInA be TukaDA dAntathI thAy chhe. em jonArA sanyogathI jue chhe. shun kIdhun I?
roTalInA TukaDA be dAntathI thAy I sanyogathI jove chhe. sanyog (dAntano) thayo mATe A TukaDA thayA I
enI vilakShaNatA sanyogathI thaI em agnAnI mAne chhe. dharmI em mAne chhe ke enI sattA te
roTalInA paramANunI, te rIte TukaDA thavAnA paryAyano utpAd chhe te utpAd thayo chhe. (dAntane laIne
nahIn.) ekadam vilakShaNatA dekhI mATe parane laIne thayun- pahelun kem nahotun ke A Avyun tyAre thayun-
dAnt aDe tyAre Am kaTakA thayA I sanyogane dekhanArA, enA satnI te samayanI utpAdavyayadhrauvya
sattA chhe. tenAthI thayun (chhe.) e joto nathI. AhA... hA! Avun chhe. (vastusvarUp!)
utpAdavyayadhrauvya, e nirdoSh lakShaN chhe. shun kIdhun, samajANun? dravyano sattAguN, ane sat te
utpAdavyayadhrauvyayuktan eTale
(lokone) sUjh paDe nahIn! AhA... hA! “A pramANe yathA udit sarva prakAre akalank lakShaNavALun” chhe
sat! akalank lakShaNavALun chhe dravya.
dravya-sat-svabhAvamAn - astitvasvabhAvamAn
Page 450 of 540
PDF/HTML Page 459 of 549
single page version
(shrotA) guruno upakAr bhUlavAnI vAt (A) chhe...! (uttara) I pachhI upakAranI vAt. ahA..
hA... hA! (muktahAsya). upakArano artha pachhI (bahumAn) Ave. vinay Adi (Ave.) pahelAn A
siddhAnt nakkI thaIne (pachhI nimittanI vAt chhe.) ahInyAn to evI vAt chhe bApu! AhA... hA! ke
A hun (tamAro guru) ne amAro upakAr tame mAno, ne tame Am karo ne tame Am karo ne... are
bApu! sAmbhaLane bhAI! AhA... hA! I ja nankhAI chhe ne! (chhApe chhe ne) A chaud brahmAnDanun chitra
Ave chhe ne...! ane pachhI (moTA akSharathI)
(shrotA) paN upakAr chhe ne emano? (uttara) ko’ mIThAbhAI? Ave chhe ke nahIn A
chopAniyAmAn? pahelun chaud brahmAnD chitare ne heThe lakhe ‘A’
shrotAnun hAsya) oshiyALA! bhikhArIne lAge ke AhA! paraspar upakAr! eno ApaNane upakAr!
AhA... hA! ene laIne ApaNun nathI hon! (shrotA) umAsvAtIe kahyun enun shun samajavun? (uttara)
em kyAn kIdhun chhe I? e to upakArano artha chhe eTalun jaNAvyun chhe. shAstrIjIe ‘(paramArtha)
vachanikA’ mAn eno artha karyo chhe. upakArano artha (ek dravya bIjA dravyanun) kAI kare chhe e nahIn. e
vakhate chhe ‘A’ ene AnhI upakAr tarIke kahyun chhe. shAstrIjIe ‘vananikA’ mAn artha karyo chhe evo.
AhA... hA! atyAre moTo! jagatamAn Am jANe ke... AhA... hA! (vyAkhyAno kare) ‘paraspar
upakAr ke ek-bIjA’ ‘mAnhomAnhe samp karo’ ‘paropakAr karo’ ‘bIjAne madad karo’! AhA... hA!
balubhAI! shun karyun I rUpiyA bhegA karyA ne davA... ne... bavA... ne moTA kArakhAnA!
sattA vinA hoy nahIn, ane sattAno guN utpAdavyayadhrauvya (pariNaman) vinA hoy nahIn. (aho!
sadguruno vAtsalya guN) lo! atyAre kyAthi AvyA?
astitvanAmano guN chhe. I sat chhe sattAguN chhe I guNIno guN chhe. (eTale ke) I dravyano guN chhe.
ane te sattA (guN) utpAdavyayadhrauvyapaNe pariName chhe. samay-samay enun pariNaman thAy (chhe.)
Page 451 of 540
PDF/HTML Page 460 of 549
single page version
pariNaman svarUp chhe. (athavA) I sattAnun svarUp (jA pariNaman chhe. (e pariNaman) I dravyanun
(ja) pariNaman chhe. enA pariNamanamAn bIjAthI kAI (kArya) thayun chhe e vAtamAn kAI mAl nathI.
AhA... hA! AvI vAtun chhe bApA! AhA... hA! I ahInyAn kahe chhe juo!
AtmA, paramANu, mATI-jaD-dhUL e darekamAn jayAre enI paryAy thAy chhe (I paryAy) enI sattAthI
thaI, enA dravyathI thaI (dravyamAn hatI te thaI) I sadbhAvasambaddhathI kahyun. ane paryAy apekShAe kahIe
to e TANe (utpAdaparyAy) nahotI ne thaI e asadbhAv sambaddha kIdho. paN (je) hatI ne thaI,
ene sadbhAvasambaddha chhe.
sambaddha- (sadbhAvasambaddha) ane ‘nahotI ne thaI’ tene asadbhAvasambaddha kIdho. pUrve nahotI ne thaI I
apekShAe asambaddha kahI chhe pUrvanI (paryAyanI) hAre sambandh nathI. navI paryAy svatantra thAy chhe. jhINI
vAt chhe bahu bApu! AhA...hA! Avyun ne... (mUL pAThamAn ke) “dravyano utpAd, dravyanI abhidheyatA
vakhate.” dravyano utpAd, dravyanI mukhyatAthI kahevun hoy to te sadbhAvasambaddha chhe. ‘chhe te paryAy thaI chhe’
chhe te thaI chhe’ hatI te AvI chhe’. ane paryAyanI apekShAe joIe to ‘I paryAy nahotI ne thaI
chhe’ (utpAd nahoto ne thayo.) AhA... hA! Avun vAnchan bApu! jhINI vAtun bahu bApu! (shrotA)
‘A’ ne ‘A’ bey (paryAy)!
beyamAn virodh nathI. AhA...hA...hA!