Pravachansar Pravachano-Gujarati (English transliteration). Date: 12-07-1979.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 42 of 44

 

Page 527 of 540
PDF/HTML Page 536 of 549
single page version

gAthA – 114 pravachanasAr pravachano pa27
pravachana tA. 12–7–79.
‘pravachanasAr’ 114 gAthA. pharIne dravyArthik pahelun kahyun ke paryAyArthikane na jotAn dravyArthik
nayano viShay ughaDayo. ughaDayun chhe. gnAn. e gnAn vaDe dravyArthik dravya ne jo. to I sAmAnya tane
najare paDashe. paN paryAy (nay) nI Ankhyun bandh karI daIne. parane jovAnI (Ankhyun) bandh karIne
nahIn. parane to I joto ja nathI. paryAyanI Ankhyun - potAno paryAy chhe tanmay chhe temAn AtmA rahe
chhe. AhA... hA! jevI paryAyanayanI Ankhyun bandh karI, dravya nayane jotAn badhun ya ek AtmA chhe em
bhAse chhe. AvI vAt chhe! have (ene (jayAre) “dravyArthik chakShune sarvathA bandh karIne” eTale
ughaDelun gnAn to chhe. phakat enun lakSha nathI. lakSha to paryAy ughaDelI chhe temAn chhe. dravyArthik chakShu bandh
karIne “ekalA ughADelA paryAyArthik chakShu vaDe avalokavAmAn Ave chhe” paryAyathI jayAre jIvanI
dashAo jovAmAn Ave chhe. (kharekhar to) ene jovAnun enAmAn ne enAmAn chhe. sAmAnya ne visheSh.
bahAramAn kyAn’ya nahIn. AhA...hA! bahAramAn karavAnun to kAI nathI, tArA dravya-paryAy sivAy
bahAramAn kAI karavAnun to chhe nahIn, paN bahArane jovAnun ya nathI. juve chhe te tArI paryAyane (juve
chhe.) AhA.. hA! AvI vAt chhe.
(kahe chhe ke) AtmA sivAy koI kaShAyane ke karamane ke parane kAI karun e nahIn. nishchayathI to
chaitanyane sharIr kahyun chhe. chaitanyavigrah em puNyane pAp - kaShAyabhAv e paN vigrah chhe. chhe enI
paryAyamAn. paN e paN ek sharIr chhe. A sharIr chhe je chaitanyabhagavAn! param pAriNAmik
svabhAvabhAv, e chaitanyasharIr chhe. chaitanyavigrah chhe. vigrah shabda chhe ne..! em puNya ne pApanA bhAv,
ke gatinA A udayabhAv. siddhabhAv ekakor rAkho. ahInyAn to siddhaparyAyane jovAnI vAt chhe. paN
chAr gati je chhe uday, chaitanyasharIr chhe bhagavAn, chaitanyavigrah e apekShAe to chaitanya vigrah chhe.
(sharIr chhe chaitanya.) chaitanya sharIr ja chhe. AhA... hA.. hA! traN prakAranA sharIra chaitanyasharIr, kaShAy
sharIr, karma sharIr, audArik sharIr, AhArak sharIr vaikreyik sharIr, pachhI AhArak, taijas, kArmaN e
jaD (sharIr (chhe.) ane AtmAmAn thato vikAr e chaitanyanun vikRut sharIr ane eno trikALI
svabhAv, paramasvabhAv, gnAyakabhAv e enun nijasharIr (chhe.) nij vastu chhe I.
(kahe chhe ke) e nijavastu gney thavA mATe tun ek vAr paryAyane (jovAnun) chakShu (sarvathA)
bandh kar. paN have svane joyun. ane svane jANyun to paryAyamAn paN I sAmAnya varte chhe. ethI ene
jovA mATe paN A bAjunun (dravyanun) lakSha chhoDIne A bAju (paryAyane) jo. kAraN ke I paryAy paN
tArA astitvamAn chhe. jem bIjA (koIpaN) dravyano ansh tArA anshImAn nathI, kAraN sharIrano -
paryAyano ek ansh tArAmAn nathI. tArA astitvamAn paryAyanun astitva na hoy to, chAr gatinI ane
siddhanI paryAyanun astitva (sAbit ja na thAy.) paN e pAnche paryAyanun astitva chhe.

Page 528 of 540
PDF/HTML Page 537 of 549
single page version

gAthA – 114 pravachanasAr pravachano pa28
AhA... hA! ene jovAne ughaDelun gnAn chhe. kIdhun ne...? “ekalA ughADelA paryAyArthik chakShu vaDe.”
paryAyanun astitva jovA mATe svane joyun chhe te gnAn paryAy jovAne ughaDelun chhe. AhA... hA! AvI
badhI vAtun jhINI! lokone bahArathI (sukh meLavavun chhe.) paN e bahAr chhe ja nahIn ne...! bahAramAn to
paranun kaI to karato nathI, paN bahAramAn I viShay - kaShAy -shubhabhAv e paN ene paramArthe
parasharIr kIdhun chhe ene. AhA.. hA! paN ahInyAn kahe chhe ke tArI paryAyanun astitva chhe ene jovAnI
ughaDelI AnkhyathI jo - jAN. AhA... hA! chhe? (pAThamAn.)
(kahe chhe ke) “e paryAyosvarUp anek visheShone avalokanArA” “jIvadravyomAn rahelA”
chhe? (pAThamAn.) olAmAn to ek anshe ya rahelo nathI. karamane sharIr Adi (paramAn to rahelo ja
nathI.) AhA... hA! are.. are! kyAre phurasad le ne kyAre nirNay kare! chorAshInA avatAr karI -
karIne sothA nIkaLI gayA chhe ne hajI ene darakAr nathI. ke hun koN chhun? kyAn chhun? kyAn (shun karI rahyo
chhun?) ahInyAn gati chhe I paN paryAyanA anshamAn chhe. te trikALI chIjamAn nathI. AhA... hA! kaShAy-
shubh dayA -dAn vrat-bhaktinA pariNAm paN mArI paryAyamAn, paryAyamAn, paryAyamAn varte chhe jarI. emAn
varte chhe vastumAn to I nathI. paN vastunun gnAn thayA pachhI enA astitvamAn chhe (paryAy) ene jo.
parane jovAnI vAt ja nathI. parane juve chhe I to potAnI paryAyane juve chhe. AhA.. hA! kharekhar to
rAg - dveShane juve chhe e paN gnAnanI paryAy chhe ane ene jove chhe. AhA.. hA.. hA!
(kahe chhe ke) paN, enI paryAyamAn gati chhe. e paryAyane jotAn “jIvadravyamAn rahelA” em chhe
ne...? (ahIn pAThamAn) karma-sharIr ke (bIjun kaI) jIvadravyamAn rahel nathI. A sharIr je chhe e
jIvadravyamAn rahyun nathI. AhA.. hA! jIvadravyanI paryAyamAn (je) rahelun chhe. enA sAmAnya (dravyamAn) e
rahel nathI. have enA visheShamAn rahelun je - e jIvadravyamAn rahelA chhe? (pAThamAn) jIvadravyamAn rahelA
(nArakapaNun - tiryanchapaNun - manuShyapaNun - devapaNun ke siddhapaNun) em kIdhun chhe tyAn. AhA... hA! e to
pahelAn AvI gayun ke jIvadravyamAn rahelA eTale trikALImAn rahelA em nahIn. AhA.. hA! “jIvadravyamAn
rahelA”
jIvadravya bhagavAn chaitanya paramAtmasvarUp enun jyAn gnAn ughaDayun tyAre nyAn jIv (nI)
paryAyane jovAnun. I bhaNatarathI ughaDayun ke I prashna ahInyAn chhe ja nahIn. I shun kahyun? shAstrathI -
bhaNatarathI paryAyane jovAnI I vAt ahInyAn lIdhI nathI. AhA... hA!
ahInyAn to jIv trikALI gnAyakamUrti prabhu! ene jotAn paryAyane jovAnun ughaDelun gnAn (chhe
tenAthI paryAyanun gnAn chhe) samajAy chhe AmAn kAI? are! A to traN lokanA nAth, jineshvaradev!
parameshvar eTale koN? AhA..! jenI pAse ekAvatArI indro galuDiyA- bachchAnnI jem bese! AhA...
hA! evA trilokanAth! jineshvaradevanI vANI chhe ‘A’. e vANInI gambhIratAno pAr na maLe!
AhA.. hA!

Page 529 of 540
PDF/HTML Page 538 of 549
single page version

gAthA – 114 pravachanasAr pravachano pa29
kahe chhe ke Ankhyun paryAye (jovAnI) bandh karI, sarvathA hon? tyAre (dravya) jovAmAn Avyun,
ughaDelun gnAn (dravyArthik nay) thI jovAmAn Avyun - have I ughaDelA gnAnathI “jIv (dravyamAn) rahelA
paryAyo. chhe ne...? (pAThamAn.) “nArakapaNun, tiryanchapaNun, manuShyapaNun, devapaNun ane siddhapaNun e
paryAyosvarUp anek visheShone avalokanArA”
paryAyasvarUp anek visheShatone jANanArA. “ane
sAmAnyane nahi avalokanArA” ek
AnA taraph lakSha chhe eTale ene nahi jonArA em. “evA e
jIvone (te jIvadravya) anya anya bhAse chhe.” paryAy
chhe te jIvadravyamAn anerI - anerI bhAse chhe.
siddhaparyAy ne devaparyAy ne e (Adi paryAyo) anerI - anerI chhe. AhA..!
“anya anya bhAse
chhe kAraN ke dravya te te visheShonA kALe tanmay hovAne lIdhe” bhagavAn AtmA, dravya! te te
visheShonA kALe - te te koN? nArakI - manuShya - dev - tiryanch ane siddha (paryAyo) te visheShonA
kALe tanmay hovAne lIdhe” te te paryAyamAn jIvadravya (te kALe) tanmay chhe. AhA.. hA!
(kahe chhe ke) jem kArmaN sharIr, audArik sharIr ane strI-kuTumb parivAr Adi eno
traNeyano ekake ya ansh ahInyAn (jIvadravyamAn) tanmay nathI. e to svatantra (paNe) judA chhe. AhA..
hA! A to olA (bhAI) kahetA’ tA ne..! ke bAvo thAy to samajAy. olo amRutalAl nahIn?
vaDiyAvALo. bairAn marI gayA! pachhI ek phere (kahe ke A vAt to bAvo thAy to samajAy.) paN
bhAI! bAvo ja chhe. (AtmA) tArAmAn rAge ya nathI ne kharekhar to sAmAnyamAn to gatie ya nathI
paN paryAyanun astitva tArAmAn chhe e (ahInyAn) siddha karavun chhe. e parane laIne paryAy nathI. AhA..
hA! em kahyun ne..?
“jIvadravyamAn rahelA” em kIdhun. jIvanI paryAyamAn rahelA (em na kIdhun.)
AhA.. hA! e jIvadravya paryAyamAn chhe. e jIvadravya paryAyadraShTie paryAyamAn (te te kALe) chhe. AhA...
hA! “anya anya bhAse chhe.” anerI - anerI dashA (o) chhe. sAmAnyane dekhatAn ananya - ananya
te te te bhAse chhe. visheShane jotAn te anya - anya paryAy bhAse chhe. Avun chhe bApu!! AhA..! janam
- maraN rahit! AhA...! vIjaLInA chamakAre jem motI parove! AhA..! A to chamakAro AvI
gayo chhe em vItarAg mAraganI vANI (alaukik) A badhun tUt chhe! jovAnun jANavAnun hoy to tArun
sAmAnya ane visheSh be. AhA.. hA.. hA! parane jovAne - jANavAne to vAt ja nahIn. AhA.. hA!
parane chhoDI - kAI bAyaDI-chhokarAn - kuTumbane -vyavasthit kaI vyavasthA karI shakun - e vAt to traN
kALamAn chhe ja nahIn AtmAmAn. (e vAt) dravyamAn to nathI paN paryAyamAn ya nathI. AhA.. hA! Avo
je bhagavAn AtmA, sAmAnyane joIne (dekhIne) - sAmAnyanun (lakSha) bandh karIne, pachhI visheShane
jANavun chhe. eTale chhadmasthano upayog sAmAnyamAn hoy tyAre visheShamAn hoto nathI. ethI te upayogane
paryAyamAn lAvavo chhe ethI (sAmAnyane) jovAnun bandh karIne kIdhun. AhA.. hA! samajANun kAI..?

Page 530 of 540
PDF/HTML Page 539 of 549
single page version

gAthA – 144 pravachanasAr pravachano pa30
(ahInyA kahe chhe ke) “–e paryAyosvarUp anek visheShone avalokanArA ane sAmAnyane
nahi avalokanArA evA e jIvone (te jIvadravya) anya anya bhAse chhe.” I paryAy anya anya
bhAse. nArakIpaNun. - tiryanchapaNun - manuShyapaNun - devapaNun ane siddhapaNun - e paryAy chhe ne...? AhA..
hA! sAmAnya je trikAL chhe te ananya chhe. e nahIn. atyAre to sAmAnya jonAre, visheSh jovA mATe
gnAn ughaDayun chhe. khulyun chhe, khIlyun chhe. te paN potAnI paryAyane jovA mATe (khIlyun chhe.) AhA.. hA!
ahIn to hajI bahAr ADe navaro thato nathI. ar... ra... ra! are! kyAn jAshe? AnhI moTA paisAvALA
kahevAy, A badhA karoDapati! chImanabhAI gayA?
(shrotA) jI hA! (uttara) moTA sheTh! pachAs
karoD rUpiyA! mumbaImAn, chImanabhAI to temAn nokar hatA ne...! sheThanI pAse pachAs karoD rUpiyA!
Avyo’ to mumbaI Avyo’ to. emAn - emAnne mANas Am! paisA ne vepAr ne A bAyaDI ne
chhokarAmv ne je tArI paryAyamAn paN e nathI. AhA.. hA! tenI sAmbhaLamAn tun (paDayo chho ne) temAn
tAro kAL badho jAy chhe! AhA... hA! kAntibhAI! Avun chhe. tArAmAn je chhe ene jovAne phurasade ya
nathI maLatI tane. AhA.. hA! tAre karavun chhe shun? e karyun (atyAr sudhI) rakhaDavAnun to kare ja chhoD
anant kALathI I to anant kALathI anant jIvo (A) kare chhe. AhA.. hA!
(kahe chhe ke) AchArya mahArAj to judA pADI ane jIvadravya badhuy chhe em jonArane kahe chhe.
have tun paryAy paN tArAmAn chhe ene jo. AhA.. hA! I paryAyathI jIv (dravya) anya bhAse chhe. bhale
“jIvadravyamAn rahelAn” paN anerI (anerI) bhAse chhe. “kAraN ke dravya te te visheShonA kALe tanmay
hovAne lIdhe.”
AhA... hA! joyun? kAraN ke vastu je bhagavAn AtmA - dravya je paramagnAyakabhAv
bhagavAn - param svabhAvabhAv, te visheShonA kALe tanmay hovAne lIdhe - paryAyamAn tanmay chhe. strI
- kuTumb, parivAr ke paiso makAn emAn koI di’ e chhe ja nahIn, rahI shakato ja nathI. AhA... hA...
hA! emAn tanmay nathI (e) anant kALathI. are.. re! ene (enI) dayA nathI. ke tArI tane dayA
nathI. AhA... hA!
(kahe chhe ke) “jIvadravyamAn rahelA” ene jANatAn em kIdhun ne...? olA (strI-kuTumb
Adi) jIvadravyamAn rahelA nathI. strIkuTumb (ke koI) jIvadravyamAn rahelA chhe? (nathI rahelA.) AhA...
hA! A sharIr jIvadravyamAn rahelun chhe? (jI, nA.) andar ATh karam chhe I jIvadravyamAn rahelA chhe? (jI,
nA.) enI paryAyamAn (mAtra) A chAr gatinI ne siddhanI paryAy - e rahelA chhe. e jIv rahyo chhe
(emAn.) AhA...hA!
“dravya te te visheShonA kALe tanmay hovAne lIdhe.” AhA...hA! ek bAju em
kahevun - trikALI sAmAnya - svabhAvamAn gatie nathI ne bhed ya nathI ne guNabhed nathI AhA... hA!
bhagavAn paramasvabhAv bhAv, param gnAyak pAriNAmik svabhAvabhAv, emAn to paryAy chhe I e nathI.
AhA... hA! e vastunI sthiti trikALI chhe. emAn najar TharAvavA (em

Page 531 of 540
PDF/HTML Page 540 of 549
single page version

gAthA – 114 pravachanasAr pravachano pa31
kahevAmAn Ave chhe.) ahInyAn (kahe chhe) paryAyamAn tun tanmay chho. enun gnAn karAvavA (kahevAmAn Ave
chhe.) AhA.. hA! AvI vAtun chhe. “te te visheShonA kALe” te te samaye em. “tanmay hovAne
lIdhe”
AhA... hA! dravya chhe tenI paryAy nArakapaNun (Adi) sharIr nahi hon? e (nArakAdi) nun
sharIr nahIn. gatinI je paryAy chhe temAn I tanmay hovAne lIdhe. AhA.. hA! e gatinI paryAy chhe
emAn I tanmay chhe. paN paryAyaapekShA (kahyun chhe.) hon? AhA..!
“te te visheShothI ananya chhe.” te te
visheShothI te ananya chhe. anna anya chhe paN ananya chhe. paryAy chhe. ahA.. hA.. hA! eTale
visheShothI te ananya chhe. anya - anya nahIn paN te te visheShothI (dravya) ananya chhe. te te
(paryAyothI) visheShothI jIvadravya tanmay (hovAne lIdhe) ananya chhe. anerA - anerA (paNe) chhe
em nahIn. AhA... hA! A to bhagavadvANI chhe! santo-kundakundAchArya! sAkShAt bhagavAn pAse (sImandhar
bhagavAn pAse videhamAn) gayA. sAkShAt vANI sAmbhaLI, hatA to muni! paN bhagavAn pAse gayA
hatA. ke eTalI yogyatA hatI manuShya hovA (chhatAn paN) e AvIne (ahInyAn) jagat pAse jAher
kare chhe. AhA...hA!
(kahe chhe ke) prabhu! tArAmAn be ja bhAv chhe. ek sAmAnya ane ek visheSh. bIjA koI
dravyano ansh. tArAmAn traN kAL, traN lokamAn nathI. AhA... hA! jenI vyavasthAmAn ja prabhu! tun
rokANo!! sharIrane Am rAkhun - vANIne Am rAkhun (karun), Am thoDA-sarakhA rAkhun to sharIrane
Am ThIk rahe ne, chhokarAmv ThIk rahe. mALe..! e badhAnI paradravyanI avasthA (vyavasthA) tArAthI thatI
ja nathI ne. tenI avasthAmAn ja rokAI gayo prabhu!
शरीरमाद्यं खलु धर्मसाधनम्। puruShArthasiddhi
(upAyamAn) Avee e to nimittanI vAtun chhe. AhA... hA! sAdhan to rAgathI bhinna paDavun -
pragnAbrahmathI e sAdhan chhe.
(ahInyAn to gnAn-gnAnanun chhe paN hAre je gati chhe manuShyapaNA (AdinI) enun gnAn karavun,
muni! ahInthI to devamAn jashe gati, ahInyAnthI to devamAn javAnA chhe. AhA... hA! munione ke
dharmAtmAne ke AnA dharmanA sanskAr paDelA chhe ene svargamAn javAnA chhe kahe chhe ke tyAn e jIv tyAn
gatimAn tanmayapaNe hashe. emAn (jIvadravya) tanmay chhe. anerun - anerun nathI. emAn tanmay chhe. AhA..
hA! bhAI AvyA? hasamukhabhAI chhe? AhA.. hA!
(ahInyAn kahe chhe ke) “anya anya bhAse chhe” , kAraN ke dravya te te visheShonA kAL tanmay
hovAne lIdhe te te visheShothI ananya chhe.” ek paryAy chhe tyAre bIjI paryAy nathI. shun kIdhun I?
nArakaparyAy chhe emAn manuShyaparyAy nathI, manuShyarpAy chhe tanye siddhaparyAy nathI. siddhaparyAy chhe tanye
nArak -manuShya (tiryanch ke devaparyAy) nathI. AhA.. hA! (ek samaye) ek ja paryAy chhe. tethI te
anya anya chhe chhatAn (te te visheShothI) ananya chhe. paryAyathI anya anya chhe, vastuthI (dravyathI ek
ja chhe) mATe ananya chhe. ethI paryAyo anya chhe enAthI (dravya) ananya chhe. AhA...hA!

Page 532 of 540
PDF/HTML Page 541 of 549
single page version

gAthA – 114 pravachanasAr pravachano pa32
AtmAnI sAthe (e) paryAyo tanmay chhe mATe ananya chhe. AhA... hA.. hA! bhAI! Avo mArag chhe!
“te te visheShonA kALe tanmay hovAnI lIdhe te te visheShothI ananya chhe” ananya chhe eTale anero
nahIn. te te paryAyamAn te kALe te te visheShothI ananya chhe. AhA.. hA! bhale narakagatinI paryAy ho,
shreNik rAjA! samakitI chhe pahelI narakamAn (chhe.) tenA (narakanA) sanyoganI sAthe tanmay nathI.
kShAyik samakitI chhe. chhatAn narak gatinI (paryAy) sAthe tanmay chhe. te kALe te te visheSho pUratI
tanmay chhe. AhA.. hA! chhatAn te gati mArI chhe em I mAnato nathI. vastudraShTie paN paryAyamAn
tanmay chhun em jANe chhe. e mArAmAn ne mArAthI chhe A paryAyamAn mAro jIv chhe. AhA.. hA!
jANavAnI vAt chhe ne..! narakagatimAn pahelI narak chhe. tIrthankar thavAnA chhe. AhA... hA! traN gnAn
ane kShAyik samakit laIne nIkaLavAnA chhe. mAtAnA peTamAn Avashe tanye traN gnAnane kShAyik samakit
chhe. AhA... hA! paN I jANe chhe ke A paryAy chhe I mArAmAn chhe. te te kALe te paryAyamAn hun tanmay
chhun paryAy (draShTie) paryAyathI, dravyathI nahIn. AhA... hA!
(ahInyAn kahe chhe ke) “kAraN ke dravya te te visheShonA kALe tanmay hovAne lIdhe te
visheShothI ananya chhe.” konI peThe? have draShTAnt Ape chhe. “–chhANAn, tRuN, paNr eTale pAndaDAn kAShThamay
(athavA) lAkaDAmmay agninI mAphak.” kAShThamay agninI mAphak (arthAt jem tRuN, kAShTha vagereno
agni te te kALe tRuNamay, kAShThamay vagere hovAne lIdhe”
e agni tRuNamay, kAShThamay pariName chhe
ne...! AhA.. hA!
“tRuN, kAShTha (taNakhalAn, lAkaDAn vagerethI ananya chhe. ananya chhe, anerA - anerA
(paNe) agni nathI. e agni lAkaDAnthI - pAndaDAthI tanmay chhe. ananya chhe. AhA..hA..hA! A to
draShTAnt Apyo hon? e gatimAn jem AtmA tanmay chhe - vastune jeNe jANI chhe I jANe chhe ke A
paryAyamAn mArun tanmayapaNun chhe. AhA...hA! e paryAy koI paradravyamAn thaI chhe (em nathI.) AhA..
hA! olAmAn to em Avyun chhe, jIvanA chaud bhedo nAmakarmanA karmane kAraNe thayA chhe. nAm karam karaN
chhe enA kAraNe (thayA chhe.) (‘niyasAr’ gAthA-42) tyAn ekadam vastunun svarUp shuddha chaitanya!
pUrNAnandano nAth! emAn e nathI em batAvavun chhe. ahInyAn enI paryAyamAn anshamAn jeTalun nArakapaNun,
tiryanchapaNun, manuShyapaNun Upajayun chhe, manuShyapaNun eTale (A) sharIr nahIn, paN e manuShyapaNA (rUp)
gati, gati! je tanmayapaNe chhe jem agni lAkaDAn ke pAndaDA je - may hoy tem tanmay thaI jAy chhe.
agni e vakhate judI rahe chhe em nathI. em AtmA je je paryAyane pAme chhe, e pAnchamAnthI (pAnch
prakAranI paryAyamAnthI) te vakhate temAn tanmay chhe. AhA.. hA!
(ahInyA kahe chhe ke) “agni te te kALe tRuNamay, kAShThamay vagere hovAne lIdhe tRuN, kAShTha
vagerethI ananya chhe.” ananya chhe eTale -anerI nathI. agni lAkaDAnne chhANAne bALe chhe jayAre, to
agni tyAre tyAn tyAn tanmay chhe - bALe chhe. agni ane lAkaDAn (chhANAn) judA paDI jAy chhe em
nathI. AhA... hA! ek ThekANe em kahe chhe ke I tRuNAdinI agni (athavA judAn chhe

Page 533 of 540
PDF/HTML Page 542 of 549
single page version

gAthA – 114 pravachanasAr pravachano pa33
tRuN ane agni) em jIv paryAyapaNe pariNamelo chhe I paryAy chhe AtmA nathI, e dravyadraShTinI
apekShAe (kIdhun chhe.) AhA.. hA! paN I dravyadraShTimAn gnAn thayA ne kALe, tyAre enI paryAyamAn shun chhe
tenun ahInyA gnAn karAvyun chhe. pravachanasAr gnAnapradhAn granth chhe. AhA... hA! jem agni te te kALe
lAkaDAn - chhANAn - tRuN - pAndaDA Adi sAthe tanmay chhe paryAyathI. “tem dravya te te paryAyorUp
visheShonA samaye”
te te samaye “te – may hovAne lIdhe” te te paryAyorUp visheShonA samaye te te
samaye te - may hovAne lIdhe “temanAthI ananya chhe – judun nathI” e gati tenI paryAyathI judI nathI.
AhA... hA! jem par judun - sharIr judun - kArmaN sharIr judun em A paryAy enI jem judI em
nathI. AhA... hA! e paryAy ananya chhe enAthI tanmay chhe. AhA.. hA! Avo upadesh!! koI di’
sAmbhaL‌yo na hoy bApu! sAmbhaLe to vichAravAnI navarAsh na maLe! ekalA pAp ADe Akho di’
pAp! raLavun ne bAyaDI - chhokarAn sAchavavAn - ekalAn pAp!! e poTalAn pApanA bAndhIne hAlyA jashe.
(chAr gatimAn rakhaDavA.)
ahInyAn to hajI dravyane jeNe joyun chhe enAmAn gnAn ughaDayun chhe. potAne jANatAn par - paryAyane
jANavAnun gnAn ughaDayun chhe. ethI te jANe chhe ke A paryAy mArAmAn chhe. bIjI chIj koI mArAmAn nathI.
dIkaro mAro, bAyaDI mArI, chhokarAn mArAn, paisA mArA, bangalA mArA, Abaru mArI moTI. e badhI dhUL
tArA paryAyamAn ya nathI. AhA.. hA! ene tun potAnun mAnIne shun karavun chhe prabhu tAre? rakhaDI maravun chhe
tAre? AhA... hA! duniyAne bese ke na bese vastusthiti A chhe. A bahAranI - AtmA sivAy
bahAranA bhapakAnI ethI jarI paN ThIk! lAge. AhA.. hA! gajab vAt chhe prabhu!! to kahe chhe ke (e
ThIkanI mAnyatA) mithyAdraShTi chhe. ene nathI dravyanun gnAn ke ene nathI paryAyanun gnAn. (mAtra mUDh chhe.)
AhA... hA!
(kahe chhe ke) AtmAmAn dravya ane paryAy sivAy, parapadArthanI game teTalI vibhUti - vaibhav
khaDakAyel dekhAy ene ne tAre paryAyamAn paN sambandh nathI. AhA.. hA! phakat tArI paryAyamAn, gati
thaI chhe te tArAmAn tanmay chhe. AhA.. hA!
“te te kALe” pAchhun kahe chhe te te kALe - sadAy e gati
nathI em kahe chhe. manuShyagati pharIne ekadam devagati thashe, devagati pharIne ekadam manuShya gati thashe.
manuShyagati pharIne ekadam siddhadashA thashe. AhA.. hA! e paryAy tArAmAn anya - anya chhe, e anya
- anya chhe chhatAn tArAmAn ananya chhe. (judun nathI.) e.... ya? I to pAnch chhe paryAy mATe anya -
anya kIdhI. paN tArI hAre e (paryAy) ananya chhe. AhA... hA! have Avun samajavA mATe rokAvAy
te. kyAn vakhat maLe? AhA..! oho... ho! santoe to amRutanAn velaNAn vAyAn chhe! AhA.. hA!
prabhu! tAre ne paradravyane kAI sambandh nathI hon? A mAro dIkaro ne A mArA dIkarAnI vahune..
AhA...! ene dAgInA chaDAvyA hoy, pAnch - dash vIsh hajAranA! paherIne nIkaLe tyAre khushI thAy,
mArA paisA ne kharachANA ne lokamAn jANe mATe AvI gayun! AhA.. hA! (hAsya) AhA... hA!

Page 534 of 540
PDF/HTML Page 543 of 549
single page version

gAthA – 114 pravachanasAr pravachano pa34
prabhu! tun kyAn gayo? kyAn khovAI gayo tun? paramAn - aTavAI ne khovAI gayo prabhu tun! paryAyathI
khovAI gayo, dravya to ThIk! (shrotA) khovAI to paryAyathI ja hoy ne..? (uttara) hA, AhA..
hA! gAthA dITh te amRut bharyAn chhe. vAratA nathI prabhu A! A to bhagavat - kathA chhe. e abajo
rUpiyA ne karoDo rUpiyA ne mahel ane makAn, A to hajI sAdhAraN makAn chhe. abajonA makAn
(hoy) A to koI kahe paDayun I gayA bhavanun hatun, A paDayun ne...? gayA bhavanun hatun. k kpaDayun
chhe A bAju kahe chhe no’ hoy. e to je prakAre, je kShetre je hoy thavAnun emAn kAI nahIn. prabhu! tane
Dar lAgyo eTalun! lokone (bhay thAy) ke ahInyAn paDashe ke (ApaNun) paDashe. paradravyanI avasthA to
tane aDatI ya nathI ne...! AhA.. hA! ene shenI tane chintA chhe? phakat dravyanA svabhAvane joIne,
paryAyamAn - astitvamAn pAnch gati chhe pAnch (gati) chhe ne I...? chAr gati ane ane siddhagati -
pAnch gati chhe. e paryAy tanmayapaNe chhe tArAmAn te te kALe.. AhA.. hA! siddhane. vakhate siddhanI
paryAy tArAmAn tanmayapaNe chhe. tyAre bIjI gati chhe ja nahIn. ane jayAre bIjI gatimAn tanmay chhe
tyAre siddhagati ane bIjI gati nathI. AhA... hA!
(kahe chhe ke) manuShyagatine kALe tArI paryAyamAn manuShyagati tanmay chhe. tArun dravya temAn tanmay
chhe. te vakhate devagati ke siddhagati ke (manuShya gati sivAy) bIjI gati tArAmAn chhe ja nahIn. AhA...
hA! samajANun kAI?
“tem dravya te te paryAyorUp visheShonA samaye te – may hovAne lIdhe temanAthI
ananya chhe – judun nathI.” e paryAyane jovAnI vAt karI. paN I paryAy eTale gati. AhA... hA!
emAn krodh - mAn, rAg - dveShanI vAte ya karI nathI. A to gati chhe, I gati chhe ja. ane I gati
paN AyuShya hoy tyAn sudhI rahe chhe. chhatAn samay - samayamAn tanmayapaNun bhinnabhinna chhe. AhA... hA!
I pachAs- sATh varas manuShyapaNun rahe, mATe I ne I paryAy te - paNe rahI chhe e varasamAn em
nathI. te te paryAy e avasthAmAn te dravya te kALe tanmay chhe. agni lAkaDAmAn ne chhANAmAn jem
tanmay chhe em (dravya paryAyamAn tanmay chhe.) AhA.. hA! have trIjI vAt kare chhe. A to (ahInyAn)
to ek Ankhya bandh karIne bIjI (kholIne) em kahyun hatun. (have ek hArenI vAt- pramANanI vAt
kare chhe.)
(ahInyAn kahe chhe ke) “ane jayAre te banne chakShuo – dravyArthik ane paryAyArthik – tulyakALe
(ekasAthe) khullAn karIne” pramANe chhe. tulyakALe pAchhun ek samayamAn (khullAn karIne kIdhun.)
sAmAnyane jANe. jANavAnI vAt ne ahInyAn...! sAmAnyano Adar chhe I to ek ja prakArano chhe.
emAn visheShano Adar em nathI (kahyun.) paN ahInyAn to gnAnamAnjem sAmAnyane jANe chhe tem
visheShane jANe chhe. visheSh bhale AdaraNIy nathI. Ashray karavA lAyak nathI. AhA... hA! kShAyikabhAv
paN Ashray karavA lAyak nathI chhatAn udayabhAv atyAre gatinI hAre tanmay chhe kahe chhe. samajANun
kAI? samay - samayanun astitva, dravya ane paryAyanun kaI rIte chhe? tenI sandhi kare chhe?

Page 535 of 540
PDF/HTML Page 544 of 549
single page version

gAthA – 114 pravachanasAr pravachano pa3p
AhA... hA! “ane jayAre te banne chakShuo – dravyArthik ane paryAyArthik tulyakALe (ekIsAthe)
khullAn karIne.”
kShayopasham chhe ne..! ughAD chhe ne beyane jANavAno...! “te dvArA ane A dvArA
(dravyArthik chakShu dvArA tem ja paryAyArthik chakShu dvArA)
bey dvArA “avalokavAmAn Ave chhe” dravya,
sAmAnya chhe te avalokavAmAn Ave chhe ane te dravya paryAyamAn tanmay chhe ene paN avalokavAmAn Ave
chhe. bey ekasAthe jovAmAn Ave chhe. AhA... hA! jANavAnI-apekShAe vAt lIdhI chhe ne...!
(ahInyAn kahe chhe ke) “dravyArthik chakShu dvArA tem ja paryAyArthik chakShu dvArA avalokavAmAn
Ave chhe.” jANavAmAn (Ave chhe.) , tyAre nArakatva–tiryanchatva–manuShyatva–devatva–siddhatva–paryAyomAn
rahelo jIvasAmAnya”
paryAyamAn rahel jIvasAmAnya, pAnch paryAy chhe te ek samaye pAnch (paryAy)
nahIn. paN te te samaye - ek-ek samaye (ek paryAy) em judI judI paryAy jude jude samaye pAnch
paryAyamAn rahelo jIv (sAmAnya). AhA... hA! nArakatva-tiryanchatva-manuShyatva-devatva-siddhatva paryAyomAn
‘rahelo’ jIvasAmAnya em kIdhun ne...! AhA... hA!
“paryAyomAn rahelo jIvasAmAnya ane
jIvasAmAnyamAn rahelA” anyatvamAn rahelA jIvasAmAnya - anya-anya paryAyomAn rahelo jIvasAmAnya
ane “jIvasAmAnyamAn rahelA nArakatva–tiryanchatva–manuShyatva–devatva–siddhatva paryAyo svarUp visheSho
tulya – kALe ja dekhAy chhe.”
AhA... hA! pahelun mukhya ne gauN karIne sAmAnyane jovAnun kahyun’ tun.
ane paryAyane jovAne TANe dravyane jovAnun chhoDI (lakSha chhoDI kahyun’ tun) e beyane samakALe jovA mATe
pramANagnAn chhe. AhA...! parane jovA mATe I prashna ja ahInyAn chhe nahIn. kAraN ke parane jANe chhe I
paryAy potAnI chhe. I kAI parane laIne thaI chhe ne parane mATe (ene jANavA) A paryAy thaI chhe
em nathI. AhA... hA!
(kahe chhe) ek AtmA, dravya ne paryAy sivAy - anant dravyanA ane paryAyanA garvane uThAvI
devAnI vAt kare chhe. jo kyAn’ ya paN (parano karavAno) garva rahyo. (mithyAdraShTi chhe.) AhA... hA!
sAmAnya evun dravya trikALI ane visheSh je enI pAnch (prakAranI) paryAyo, e (paryAyamAn) te samaye
te tanmay chhe. pAnche ya (paryAy) ek sAthe nahIn. (ek paryAy hoy.) te te samaye ek ja gatimAn
anya chhatAn ananya, evI rIte bIjA (dravya) sAthe anya ke ananya koI di’ thAy nahIn. paryAy chhe
I anya anya chhe, chhatAn ananya chhe. paryAy pragaTe (manuShyagatinI) e vakhate bIjI gati nathI. chhatAn
te paryAyanI sAthe ananya chhe. jem bIjAn dravyo anya chhe tenI sAthe koI di’ ek samay paN ananya
chhe e traNakALamAn nathI. AhA... hA! A pustak ne pAnAn ane AngaLInI paryAy chhe ane ene
jANavun I e nathI (AtmAmAn) ene jANavA kALe tArI gnAnanI paryAy chhe temAn tun tanmay chho. ene
jANavAmAn tanmay chho em nathI. AhA... hA! shun kIdhun samajANun?

Page 536 of 540
PDF/HTML Page 545 of 549
single page version

gAthA – 114 pravachanasAr pravachano pa36
AhA... hA! jANavAmAn Avyun ke chhe A shAstra! te gnAnanI paryAy temAn (shAstramAn) tanmay
nathI. te kALe visheSh jANavAmAn Avyun paN te kALe pote paranI hAre tanmay nathI. e anya-anya
paryAy chhe e te paryAyanI apekShAe anya kahevAy, chhatAn dravyanI apekShAe tene ananya kahevAy.
dravyathI te (paryAyavisheSh) judI nathI. AhA... hA!
AhA... hA! jem bIjAn dravyo ane paryAyo (A dravyathI) taddan judAn chhe. sheDhe ne sImADe kyAn’
ya meL nathI. svadravyanI paryAy ane dravyane bIjAn dravya ke tenI paryAy hAre kyAn’ ya meL nathI -
sambandh nathI. AhA... hA! jenI hAre pachAs-pachAs, sATh-sATh varas gAL‌yAn hoy (dharmapatnI hAre)
sIter-sIter, so varas gAL‌yAn hoy, paN kahe chhe ke ek samay (mAtra) paN tenI tanmay nathI.
anya chhe te anya ja chhe. ane A paryAy anya chhe te paryAy ananya (paN) chhe. AhA... hA! keTale
ThekANethI Ane upADI mUkavo! (badhethI khUnTIo upADI mUkavI.) AhA... hA!
(ahInyAn kahe chhe ke) “tyAn, ek chakShu vaDe avalokan te ekadesh avalokan chhe” ek chakShu
vaDe jotAn ekadesh gnAn chhe. ek bhAganun (avalokan chhe) “ane be chakShuo vaDe avalokan te sarva
avalokan (–sampUrNa avalokan) chhe”,
jANavAnun-jANavAnI apekShAe vAt chhe ne...! AdaravAnun shun
chhe I atyAre ahInyAn (vAt nathI.) AdaravAnun to jyAn kShAyikabhAv paN AdaraNIy nathI. AhA...
hA! ek bAju ek kahe chhe ke kShAyikabhAv paradravya, parabhAv hoy chhe. ahInyAn udayabhAv gatino
(shrotA) hey chhe. (uttara) chhe I ja. chhe tArAmAn. hen? eke-ek gAthA!! keTalI gambhIratAthI chhe!!
em ne em vAnchI jAy. (rahasyanI gambhIratA na samajAy). “mATe sarva avalokanamAn dravyanAn
anyatva”
anerI-anerI paryAy “ane ananyatva” vartamAn-apekShAe ananyatva chhe. paryAy judI
nathI, dravyathI (ananya chhe.) e
“virodh pAmatAn nathI.” (dravyanAn) anyatva ane ananyatva virodh
pAmatAn nathI. shun kIdhun I?
je pAnch paryAyo chhe gatinI. I gatinI paryAy chhe ek-ek te anya-anya chhe. siddha
sivAyanI olI chAr chhe I gatinI chhe. siddha chhe I olI chAr nathI. manuShyanI chhe te devanI nathI.
anya chhe, anerI-anerI chhe. paN AtmAnI apekShAe - AtmA emAn tanmayapaNe varte chhe, (tethI)
ananya chhe. AhA... hA! have Avun samajavAno vakhat maLe kyAre? Akho di’ jagatanA pAp!
bAyaDI-chhokarAn (nI upAdhimAn) e kyAn jashe? ghaNA (to) marIne DhoramAn javAnA. pashu thavAnA. jene
hajI puNyanA ya ThekANAn nathI. dharam to kyAn rahyo? are... re!
ahInyAn to paranA sambandhathI to sarvathA bhinna ja karI nAkhyun. bhinna ja chhe. parathI-enAthI
bhinna chhe sarvathA-enI vyavasthAmAn rokAI javun. AhA...hA! ko’ chImanabhAI! Avun chhe. kyAn bAyaDI?