Page 304 of 540
PDF/HTML Page 313 of 549
single page version
utpād–vyay–dhrauvya paryāyone āshrit chhe.” dravyane āshrit nahīn, paryāy chhe ī paryāyane āshrit (chhe
em kīdhun chhe.) pachhī paryāy dravyane āshrit kaheshe, pahelī pahelī to paryāy, paryāyane āshrit chhe.
jhīṇun chhe bāpu sahu ā mārag! vyavahārano mārag sahelo-bahārathī badhuy, bhakti karone... pūjā
karone... dān karo... ne, e to anantavār karyān, emān to rakhaḍī maryo! vastu eṭalī badhī ekaso
ek gāthāmān svatantratā chhe tene prasiddha kare chhe. ātmāmān utpād-vyay ne dhrauvya e paryāyo traṇ,
utpād-vyayane dhrauvya vaḍe ālambāy chhe. paryāyo traṇ, tenā utpād-vyay-dhrauvya vaḍe ālambāy chhe.
āhā...hā! enā utpād-vyay ne dhrauvya bījānā ālamban vaḍe thāy chhe (ke) ālamban devun paḍe chhe
em nathī. āhā...hā!
nathī. paryāy paryāyane āshrit chhe. āhā... hā! pachhī siddha karyun. ane e utpād-vyay ne dhrauvya
anshonā dharmo chhe. chhe ne?
anshonā dharmo chhe. traṇe ansh chhe. utpād ansh chhe, vyay ansh chhe ne dhrauvya ansh chhe. āhā...hā!
avalambe chhe atyāre to ahīnyān paryāyanā chhe em kīdhun chhe. e paryāyo traṇane avalambe chhe. e paryāy,
bījā koī dravyane aḍatun nathī. avalambatun nathī-avalamban detun nathī. āhā...! āvun chhe!! vāṇiyāne
vepār āḍe navarāsh na maḷe ne āvī vāt! shun he? je bhagavān! karo bhakti ne pūjā karye rākho,
marīne jāv rakhaḍavā chār gatimān! bāpu! tattva evun chhe bhāī! emān ā gāthāo to badhī evī
chhe. bahu ūñchī, jhīṇī chhe!! bahu ūñchī gāthā!! āhā... hā!
āhā... hā! (ansh chhe) paṇ ī dravyanā ansh chhe. ī traṇe ansh anshanā chhe (to) paṇ ī ansh
anshīnā chhe. āhā... hā! bījā dravyane laīne ī utpād-vyay thāy chhe em koī dravyanī (vastu)
sthiti ja
Page 305 of 540
PDF/HTML Page 314 of 549
single page version
utpād chhe ne vr̥ukṣhatva dhrauvya chhe. vr̥ukṣhatva (kīdhun) chhe hon? vr̥ukṣha nahīn. vr̥ukṣhatva (eṭale) vr̥ukṣhapaṇun. vr̥ukṣha nahīn,
vr̥ukṣha to emān āvī gayun chhe.
(kahyun) ho? vr̥ukṣha (kahyun) nathī. āhā...! “jem anshī evā vr̥ukṣhanā.” anshī te vr̥ukṣha chhe. “evā vr̥ukṣhanā
bīj–aṅkur–vr̥ukṣhatvasvarūp traṇ ansho bhaṅg–utpād–dhrauvyasvarūp.” āhā... hā! “nij dharmo vaḍe
ālambit ekīsāthe ja bhāse chhe.” ā, ā, ā līṭīmān chhe badhun (mārmikatattva) hen, ī sanskr̥itamān ī
chhe.
āhā...! e utpād potāne avalambe chhe. darshanamohano uday chhe māṭe mithyātva thāy chhe, ane paryāy
utpanna thāy chhe e darshanamohano kṣhayoyasham chhe māṭe utpanna thāy chhe em nathī. āhā... hā!
gnānaguṇamān hīṇī paryāy chhe, eno vyay thaīne adhik paryāy thaī-e samay to ek ja chhe - paṇ
e (utpād-vyay) ne dhrauvyapaṇun chhe kāyam. (e) traṇe potapotānā avalambe rahelā chhe. rahelān, ṭharelān
ane gayelān (eṭale ke) rahelān-utpād, ṭharelān-dhrauvya ane gayelān vyay! ko’ chīmanabhāī! sāmbhaḷyun’
tun tyān bāpadādāmān kyān’ ya! āhā... hā! āvī vātun have, hatī andar ī āvī gaī!! āhā.. hā!
hā! bhāīe to savāramān sambhāryun’ tun paṇḍitajī! ī karyun chhe ne... artha, ‘naṣhṭa thatā bhāvane nāsh’
ūpajatā bhāvano utpād ane ṭakato bhāv badhun ek sāthe (chhe.) ā rīte naṣhṭa thatā bhāvane nāsh,
ūpajatā bhāvane utpād ne ṭakatā bhāvane dhrauvya ek sāthe chhe. chhe ne? utpād, utpādabhāvane āshrit
chhe, dhrauvya ṭakatā bhāvane āshrit chhe, (vyay naṣhṭa thatā bhāvane āshrit chhe.) vāṇiyāne ā magajamān
ūtāravun have! vāṇiyāne nirṇay karavā māṭe ne vichār karavā māṭe ṭhekāṇān na maḷe! jindagī hārī
jāy! bahārathī kāī bhakti karīe ne dān karīe ne (dayā pāḷīe ne māne ke dharam karīe chhīe)
dhūḷe ya nathī dharam emān kyān’ya! āhā... hā!
(potāthī potānā avalambe chhe.) te utpād potānā ṣhaṭkārakothī chhe, vyayane kāraṇe nahīn, dhrauvyane kāraṇe
nahīn. darek dravyano paryāy, tenā avasare te ja kāḷe utpanna thāy, te ja kāḷe vyay thāy ne te
Page 306 of 540
PDF/HTML Page 315 of 549
single page version
utpād thāy ene avalambato nathī. āhā... hā! ane andar samyagdarshan thāy (temān mithyātvano vyay
ne dhrauvya) ene i avalambatun nathī. ek kor em kevun kṣhāyikabhāv chhe ī ātmāmān nathī. āve chhe
ne? (‘niyamasār’ gāthā-41. anvayārthaḥ– jīvane kṣhāyikabhāvanān sthāno nathī,
kṣhayopashamasvabhāvanān sthāno nathī, audayik bhāvanān sthāno nathī ke upashamasvabhāvanān sthāno
nathī.) ane bījī kor em kahevun ke paryāyo dravyane avalambe chhe, chhatān paryāy potāne ālambane chhe.
paryāy, pragaṭ paryāy potāne ālambane chhe. dhruvane ālambane nathī. āhā... hā! bhāre vāt bhāī!
devīlālajī! ek kor em kahevun bhūtārthane āshrit samakit thāy chhe (‘samayasār’) agiyāramī
gāthā. (bījī kor em kahe) (‘samayasār gāthā-6 ‘
samajāy chhe? āvun badhun kyān mumbaīmān? bahu mārag bāpā! ā to bhagavān! digambar santoe gajab
kām karyān chhe!! kevaḷagnānīnā kevaḷagnān reḍayān chhe! āvī vāt kyāy nathī. keṭalākne duḥkh lāge! paṇ
shun thāy? bāpu, ā vāt sāmbhaḷavā digambarone ya maḷatī nathī!
kāḍhayun chhe ā!
paryāy utpanna thāy, potānā dharamane avalambīne thāy chhe. āhā... hā! paryāy dravyane āshraye kahyun paṇ
āshrayano artha ene emān choṇṭe chhe em nathī. āhā... hā!
hā... hā!
bhāse chhe.” ī vr̥ukṣhano dākhalo āpyo.
Page 307 of 540
PDF/HTML Page 316 of 549
single page version
ja bhāse chhe.” āhā...hā! samajāṇun kāī? shāntithī samajavā jevī vāt chhe bāpu! ā koī vāratā
nathī! āhā...hā! gahan svabhāv! dravyano tene paryāyano gahanasvabhāv!! je bhagavāne joyo, ane
vāṇīmān āvyun! ke bhāī...! tun dharam karavā ichchhato ho to ī dharamanī paryāyathī thāy, ī paryāyane
avalambane (thāy.) dev-gurune avalambane nahīn, mandirane avalambane nahīn, devadarshanane avalambane nahīn.
āhā... enā vyay ke dhrauvyane avalambane (paṇ) nahīn. e’ mīṭhālālajī! (shrotāḥ) shun samajavun
āmān?
vītarāg, parameshvar! jineshvar deve kahelun tattva, je rīte chhe e rīte na samaje, tyān sudhī enī (draṣhṭi
viparīt chhe!) . viparītatā māṭe nahīn tyān sudhī e bhūl maṭe nahīn. chorāshīnā avatār! marīne
jāīsh kyān’ka!
vaḍe ālambit
darshanathī niddhatta ne nikāchit karam maṭe. thāy. hāy! a... hā... hā... hā! (vaḷī kahe) dharamanā kāraṇo
chhe. vedan (sātame thāy.) bhedano moṭo vaibhav dekhe ane thāy? āhā... hā! e badhī apekṣhāo chhe.
e vakhate (nimitta) shun hatun te (shāstramān) samajāve chhe. thāy chhe dharamanī paryāy, chāhe to
samakitanī, ne āhe to chāritranī ne chāhe to kevaḷagnānanī te ja samaye te paryāy tenā (-utpādane)
avalambīne thāy chhe. vyayane dhrauvyane (paṇ) avalambīne nahīn. parane avalambīne to nahīn. (ja). ek
samayamān thāy to lakṣha (paramān) kyān gayun hoy? samakitano utpād be prakāre (kahyo chhe ne...) ī be
prakār gaṇāy (nisargaj ne adhigamajā paṇ thyun chhe potānun nisargaj te. e samayano je samay chhe e
samaye ja ālamban chhe. ī paryāy potāne ālambīne thaī chhe. āhā... hā! chāhe to samakit kevaḷī ke
shrutakevaḷīnī samīp thāy, e paryāy paṇ potāne avalambīne (ja) thāy chhe. āhā... hā! evā
dākhalā shāstromān āpe ke āmān ā lakhyun ne āmān ā lakhyun chhe! have ī to gnān karāvavā, bāpu
tane khabar na maḷe! āhā...hā! vastu chhe. padārtha chhe ī gambhīr chhe!! ane ī padārthano bharoso
āvavo ī paryāy chhe (navī). ane e paryāy pachhī dravyanī chhe. āhā...hā! ī ahīnyān pahelī
paryāyane (svatantra) kahe chhe!
Page 308 of 540
PDF/HTML Page 317 of 549
single page version
“avasthit raheto.” sadeshapaṇe raheto - e traṇ ansho bhaṅg–utpād–dhrauvyasvarūp e traṇ ansho bhaṅg
(vyay) utpād (utpanna) dhrauvyasvarūp (sadrash ṭakato)
bahāranī vātun ānāthī thāy ne ānāthī ya thāy. paradravyathī paradravyamān thāy ne...! āhā... hā! e
to kyāy vāt rahī thaī. ahīnyān to svadravyanun dhrauvya chhe ethī utpād thāy emey nathī. (shrotāḥ)
upayog to potāthī ja thāy ne...!
chhe. chhatān traṇe potapotāne avalambane thayelān paṇ ekīsāthe traṇ bhāse chhe. ek samayamān traṇ bhāse
chhe. āhā... hā! have āvun satya chhe, khyālamān na āve, samajāy nahīn to e... sonagaḍhavāḷā
vyavahārano lop karī nākhe chhe (em būmo pāḍe!) have ī sāmbhaḷane bāpā! vyavahāranī to ahīnyān
vāte ya nathī have, ke rāg (shubh) hoy to samakit thāy ne mand kare ne, devabhakti kare ne to thāy
e to ahīnyān prashna ja nathī!
nathī. āshray vyavahārathī kahevāmān (āve chhe) ām lakṣha phare chhe (dhrauvya taraph lakṣha thāy chhe) ethī
em kahevāmān āve chhe. āhā... hā!
mānavāmān āve.” dravyamān ja mānavāmān āve āhā... hā! “to badhun ya viplav pāme.” andhādhūndhī
thāy, ūthalapāthal, (athavā) goṭāḷo, virodh thāy. āhā... hā! heṭhe chhe ne...? (phūṭanoṭamān are...
re! āhā... hā! chorāshīnā avatār! ek ekamān anant avatār karyā bāpu! e samakit vinā
eno-bhavano abhāv nahīn thāy. āhā... hā!
Page 309 of 540
PDF/HTML Page 318 of 549
single page version
enun avalamban (hashe) em to nathī. āhā...hā! paṇ rāgane pūrvanā vyay ke dhrauvyanun avalamban
nathī. ahīnyān to pokār ī karyo chhe badho (svatantratāno) ratanachandajī to em lakhyā kare chhe dravyakarmane
laīne thayun, dravyakarmane laīne thayun! ahā...hā! are! bhagavān bāpu! shānta thā bhāī! ā to
ahīnyān koī kalpit gharanī vāt nathī. ā to vastunun svarūp evun chhe. evun paramātmā! santo! varṇave
chhe. ene tāre besāḍavun joīe!
ja bhaṅg mānavāmān āve, to kṣhaṇabhaṅgathī lakṣhit.” kṣhaṇamān ja dravyano nāsh thaī jāy. āhā...
hā! “kṣhaṇabhaṅgathī lakṣhit sarva dravyono ek kṣhaṇamān ja sanhār thavāthī dravyashūnyatā āve athavā
satno uchchhed thāy.” kṣhaṇabhaṅgathī lakṣhit sarva dravyono ek kṣhaṇamān sanhār thaī dravyashūnyatā (eṭale)
dravyano abhāv thāy. shun kīdhun ī? utpād-vyay ne dhrauvya jo dravyanā mānavāmān āve, (arthāt)
dravyanā utpād-vyay-dhrauvya mānavāmān āve, to dravyano utpād ne dravyano vyay thatān dravyano vyay thatān
dravyano ja nāsh thaī jāy, ane dravya no’ tun ne utpād (thī) dravya thyun em thaī jāy. āhā... hā!
samajāṇun kāī...?
āve.” ek bol. emān ne emān bījo bol have “athavā satno uchchhed thāy.” āhā... hā!
‘sat’ chhe teno nāsh thaī jāy. bhaṅg nām vyay, jo paryāyano mānavāmān āve to to vāndho nahīn (te
to barābar chhe) paṇ jo dravyano bhaṅg mānavāmān āve to dravya sat chhe teno nāsh thaī jāy. āhā...
hā! āvun chhe (vastusvarūp!) māṇaso madhyastha thaī svādhyāy karatā nathī. (ane jo) svādhyāy kare
to potānī draṣhṭi rākhīne kare. shāstranī draṣhṭithī samajeto barābar chhe. shāstra shun draṣhṭi kare? enī draṣhṭi
māne - e draṣhṭie artha kare! (potāno ahaṅkār draḍh thāy e rīte artha kare!) are... re! anantakāḷ
thayo... (em ne em) āhā... hā! ahīnyān karoḍapati! abajopati! māṇas hoy, e (marīne)
bījī kṣhaṇe ja are... re! māns ādi khātān hoy to to narake jāy. māns ne dāru no khātān hoy ne
hoy abajopati e marīne tiryañchamān jāy. ūndaraḍī thāy, bakarī thāy, hen! mindaḍī thāy, bhūṇḍ thāy
āhā... hā! tiryañch yoni! āhā...! ā to vastunun svarūp chhe! tun tārā abhimānamān satne na
sāmbhaḷ ane satne na besāḍ (abhiprāyamān) ane (satne na mān) tun svatantra chhe!
Page 310 of 540
PDF/HTML Page 319 of 549
single page version
samyagdraṣhṭi chhe ane pachhī pāchhī viparīt draṣhṭi thaī āhā...! ā ām na hoy, ām hoy
(abhiprāy pharyo) to e mithyātvane pūrvanā vyayanī apekṣhā nathī. āhā... hā! ene dhruvanī apekṣhā
nathī. āhā...hā...hā! amr̥ut reḍayān chhe! amr̥utachandrāchārye! digambar santo! gyā paṇ jīvant (vāṇīne)
mūkī gyā! e jīvatā jayot laī gyā jīvatā chhe! āhā...hā! bhale svargamān gyā paṇ enī
jīvanajayot jāgatī paḍī chhe (eṭale dhruv chhe.) āhā...hā! ā rīte ame jīvyā’tā em kahe chhe.
āhā...hā! amārī dharamanī - chāritra paryāy, e vrat-dayā-dānanā vratamānthī e chāritra paryāy thaī
nathī. āhā...hā! ane ī chāritraparyāy, no’ tī ne thaī māṭe ene dhruvano ādhār chhe em nathī.
ane chāritraparyāy thaī, pūrve achāritra hatun teno vyay thaīne (ā chāritra) thyun - thāy to em-
paṇ enī apekṣhā nathī. āhā...hā! samajāṇun?
(‘ā kathan’) tattvārthasūtramān chhe. ī to samakit. jīvane (nirmaḷatānī sāthe) rāgano bhego bhāv chhe
ī bandhanun kāraṇ chhe. paṇ samakit sahit sarāg kahyun chhe to tattvārthasūtramān! sātāvedanīy bandhāy ī
sarāgathī bandhāy. (sāthe rahel rāgathī bandhāy) sātāvedanīy. āhā...! ane devanun āyu bandhāy ī
sarāg samakitathī bandhāy evo pāṭh chhe. (shāstramān) have eno artha na (samaje ne vād-vivād kare!)
ane juo ā sarāg samakit (kīdhun) chhe. are! bāpu, e to rāg to rāg ja chhe, samakit sāthe
vartato rāg chhe māṭe sarāg samakit kahyun, paṇ samakit to samakit ja chhe ī sarāg chhe ja nahīn
(vītarāg ja chhe.) ane samakitathī bandh chhe ja nahīn. āhā...hā! e to ‘puruṣhārthasiddhi (upāy)’ mān
kahyun traṇ gāthā laīne ‘jeṭale anshe samyagdarshan chhe e abandh chhe. jeṭale anshe rāg chhe eṭale anshe
bandh chhe. jeṭale anshe gnān chhe teṭale anshe abandh chhe, jeṭale anshe gnānamān (gnān sāthe dekhāto) rāg chhe
teṭale ansh bandh chhe. jeṭale anshe chāritranā - arāg pariṇām chhe ī abandh chhe. te vakhate jeṭale anshe
rāg chhe te bandhanun kāraṇ chhe. e badhī judī judī apekṣhāo chhe. āhā...hā!
sat chhe teno nāsh thāy. āhā...hā! ī ek bol chhe hon be thaīne. have
mānavāmān āve (paṇ) vastu ja utpanna thāy em mānavāmān āve “ to samaye samaye thatā
Page 311 of 540
PDF/HTML Page 320 of 549
single page version
āhā... hā! to to samaye samaye utpād thāy to evān anant dravyo utpanna thāy. e ek dravya chhe ne
ā jo dravya ja utpanna thāy, pahele samaye, bīje samaye utpād em anant - anant dravyo utpanna
thāy. āhā... hā... hā! jarī ākarī vāt chhe! jineshvaradev! trilokanāth! paramātmāno mārag koī
judo!! atyāre to goṭo ūṭhayo chhe samprakāyamān to! ane ā vāt āvatān lokone (thaī paḍayun ke)
e ya ekānt chhe! rāmajībhāī ke’ tā’ tā ek phere ekānt kahevānī ṭhīk (gatakaḍun) lokoe gotī
kāḍhayun chhe! are, are! bhāī, vichārane bāpā! bhāī! tun ekānt shun (samajīne) kahe chhe? āhā... hā!
anant dravya rūpe thaī jāy. kāraṇ ke ekasamaye dravya utpanna thayun, bīje samaye bījun dravya utpanna thayun,
trīje samaye dravya utpanna thayun em anant samaye anant dravya utpanna thāy. āhā... hā! “anantapaṇun
āve” (arthāt – athavā samaye samaye thato utpād jenun chihna hoy evun darek dravya anantadravyapaṇun
pāme.) ” eno artha karyo. have bījā artha “athavā asatno utpād thāy.” nathī teno utpanna
(utpād) thāy. āhā... hā! sasalāne shīgaḍān nathī jagatamān, e utpanna thāy. nathī e utpanna thāy.
āhā... hā... hā! be vāt (bol thayā.) have
athavā kṣhaṇikapaṇun thāy.” samaye-samaye thatā vyatireko enā abhāvane līdhe (anvay) dravyano
abhāv thāy. āhā... hā! utpād, vyay ja na māne ane ekalun dhrauvya ja māne to utpād-vyay vinā
dravyano nāsh thaī jāy. (eṭale) dravyano abhāv thāy. kemake utpād-vyay vaḍe dravya chhe em jaṇāy
chhe. dravya chhe (ī anvay chhe) vyatirek vaḍe ī anvay jaṇāy chhe. anvay vaḍe anvay jaṇātun nathī. jo
āne dhrauvya ekalun ja kaho, (tethī) vyatireko eṭale bhinna bhinna avasthā ātmāmān (dravyomān) rahī
nahīn, avasthāthī te jaṇāy evun no rahyun nahīn “to krame thatā bhāvonā abhāvane līdhe dravyano
abhāv āve athavā kṣhaṇikapaṇun thāy.” āhā... hā! ākarun kām chhe.! have mumbaī jevāmān āvun māṇḍe
to badhe kolāhal thāy! kāī samajāy nahīn kaheshe! āhā... hā! (lokone) bhāv āve amuk
amukamān paṇ ek ek akṣharano ke līṭīno artha karatān! āhā... hā! ā to siddhānt chhe! bhagavānane
shrī mukhe nīkaḷelo (‘ā to siddhānt chhe!) ‘omkār dhvani sūṇī artha gaṇadhar vichārai, rachī āgam
upadesh, bhavi jīv sanshay nivārai. āhā... hā! e vāṇī chhe!
Page 312 of 540
PDF/HTML Page 321 of 549
single page version
thatān “dravyano abhāv āve.” dravyano ja nāsh thāy. āhā...hā...hā! “athavā kṣhaṇikapaṇun thāy.”
dravyanun kṣhaṇikapaṇun kahevāy. āhā...hā! utpād-vyayane na māne to dhrauvya kṣhaṇik thaī gayun! kṣhaṇik to
utpād-vyay paryāy chhe, eno abhāv māne to dravya pote kṣhaṇik thaī gyun! āhā... hā! vastunun svarūp
je rīte chhe, e rīte ahīnyān kahevāmān āve chhe. e rīte jāṇīne pachhī ātmā taraph vaḷe tyāre tene
dharamanī dashā utpanna thāy, em vāt chhe. āhā... hā! chhatān ī vaḷe chhe ī paṇ svatantrapaṇe vaḷe chhe.
āhā... hā! e utpād utpādane āshraye chhe. ām kahe
āshray chhe. (eṭale paryāy, paryāyanā āshraye chhe.)
ja dravya hoy.” traṇe thaīne - utpād-vyay-dhrauvya thaīne ek dravya chhe. āhā...! utpādano ek ansh
(te) dravya nahīn, vyay (no ansh paṇ) dravya nahīn. dhrauvya ek ansh (te) dravya nahīn. āhā... hā...
hā! ā kāī haḷadarane gāṇṭhiye gāndhī thavāy evun nathī evī jhīṇī vāt chhe. ā! āhā... hā! are...
re chorāshīnā avatār! kyān kyān utpanna thayo? ane hajī samajashe nahīn ne samyagdarshanane māṭe prayatna
nahīn kare ne (to) kyān jaīne utpanna thashe bāpu! koī ajāṇyā pradeshamān pāñjarāpoḷ nathī! tyān
māshībā beṭhī nathī! āhā... hā! ajāṇyā khetare, ajāṇyā jāḍe, ajāṇyā (ṭhekāṇe) īyaḷ thāy.
āhā... hā! tiryañch thāy ne...? īyaḷ thāy, vīñchhī thāy, sarap thāy, vaḷī marīne pachhī āhā... hā!
vr̥ukṣhatva (ādi) paṇ vr̥ukṣhanā ansho chhe. āhā... hā! vr̥ukṣhatva paṇ vr̥ukṣhano ansh chhe, bīj paṇ vr̥ukṣhano
ansh chhe, aṅkur paṇ vr̥ukṣhano ansh chhe. āhā... hā! “bījano nāsh, aṅkurano utpād ane vr̥ukṣhatvanun
dhrauvya (dhruvapaṇun) ” juo! dhrauvyano artha karyo chhe ne... (kaunsamān) dhruvapaṇun em. “traṇe ekīsāthe
chhe.” ekasamayamān chhe. “ā rīte nāsh bījane āshrit chhe.” nāsh bījane āshrit chhe. bīj nāsh
thāy chhe ne...! “utpād aṅkurane āshrit chhe.” aṅkur utpanna thāy chhe
Page 313 of 540
PDF/HTML Page 322 of 549
single page version
bhinna nathī. “māṭe ā badhāy, ek vr̥ukṣha ja chhe.” e draṣhṭānt kīdho. (have siddhānt kahe chhe.) “e ja
pramāṇe” (draṣhṭānt kīdho) lokone samajāy māṭe. āhā... hā! “naṣhṭa thato bhāv.” darek dravyano vyay
thato bhāv. “ūpajato bhāv” utpanna thato bhāv, “ane ṭakato bhāv e dravyanā ansho chhe.” vastunā
traṇ i ansho chhe. āhā... hā! ā anshī ne ansh ne... (vaḷī samajavun) ā chopaḍāmān āve chhe.
āhā... hā! ā anshīne anshane... (vaḷī samajavun) ā chopaḍāmān āve nahīnne sāmbhaḷavāmān āve
nahīn. (ā sheṭh rahyā) chopaḍāmān āve chhe? tamārā nāmāmān āve chhe? (ā sheṭh rahyā ene dhandho ya
moṭo chhe!) āve chhe (ā vāt) kyāy?
ne andar. enun spaṣhṭa karyun (chhe.) ke
“ā rīte nāsh naṣhṭa thatā bhāvane āshrit chhe.” āhā... hā! shun kīdhun? mithyātvano nāsh,
mithyātvanā nāshane āshrit chhe. āhā... hā... hā! māṭīno piṇḍ chhe, eno vyay thaīne ghaḍo thāy chhe.
paṇ e vyay piṇḍane āshrit chhe. māṭīnā piṇḍano vyay e māṭī (dravya) ne āshrit nahīn ne e
ghaḍāno utpād thayo ene āshrit nahin. āhā... hā! āvun chhe! ā nāsh naṣhṭa thatā bhāvane āshrit
chhe, joyun? vyay, vyayane āshrit chhe. āhā... hā... hā! utpād, ūpajatā bhāvane āshrit chhe. darek
dravyanā samaye - samaye je avasare (utpād thavānā) te ja pariṇām thāy, te utpād, utpādane
āshrit chhe. āhā... hā! koī em kaheḥ ke agiyār me guṇasthāne to karmano uday nathī, have jayāre
karmano uday āve tyāre ī agiyārame guṇaṭhāṇethī heṭhe āve. ba2ābar nathī? agiyāramethī heṭhe āve
chhe, ī to dhyān to andar chhe. heṭhe āve chhe shene laīne? uday āvyo rāgano (karmano) māṭe? enī
ahīnyān nā pāḍe chhe. āhā... hā... hā e agiyāramethī je lobhano uday āvyo, e eno uday
āvavāno - utpād thavāno teno avasar hato. ane te utpādane karmanī to apekṣhā nathī, paṇ tene
vyay ne dhrauvyanī paṇ apekṣhā nathī. āhā... hā... hā! e sūjanamallajī! sāmbhaḷyun’ tun nyān koī
di’? nahīn! ā jūnā digambar chhe badhā! ā hā... hā... hā!
(sanātan satya dharma!)
Page 314 of 540
PDF/HTML Page 323 of 549
single page version
(guṇ chīkāsh) paryāyano pāchho utpād e vakhate pote (potāthī) utpād chhe e badhā utpād
utpādanā āshraye chhe. juo! chha vāḷo (paramāṇu) hato te ā chār (guṇ chīkāsh) vāḷo paramāṇu
(tene maḷyo) māṭe ahīnyān chha guṇ (chīkāsh) vāḷo thyo em nathī. āhā... hā!
(bandh) thāy evo pāṭh chhe e to ene (namittanun) gnān karāvyun chhe! ī chāraguṇanī chīkāshanī
paryāyavāḷo paramāṇu, chha guṇanī chīkāshavāḷā paramāṇunī paryāyane laīne ī chāraguṇ chīkāsh chhaguṇanī
chīkāsh thaī chhe em nahīn. e avasare chhe guṇ (chīkāsh) - ī guṇ eṭale paryāy hon? (e)
chhaguṇanī paryāyano utpād chhe te utpādane āshraye chhe. parane āshraye nathī, jyān jeno vyay thyoene
āshraye nathī, paramāṇune āshraye nathī - dhruvane āshraye nathī. āhā... hā! madhyastha thaī ekavār
sāmbhaḷe! be-chār di’ - āṭh di’ pachhī em (abhiprāy) āpe pachhī ke ā āvā chhe ā!
(shrotāḥ) loko em kahe chhe ke sāmbhaḷavā jaīe ne to kān pakaḍāve! (uttaraḥ) āhā... hā... hā...
hā! āhā...! hā, em kahe chhe nahīn... kān... jī chhe ne... kān pakaḍāve kahe chhe! kān... jī (eṭale)
hā, hā. ahīn kānajīey nathī ne kāī nathī ahīn to ātmā chhīe. hen? kahān, kān pakaḍāve! (em
loko bole chhe) ke nyān jāīe te hā paḍāve, pharī jaīe (chhīe!) ek bāī kahetī’ tī ke enī
pāse javun nā. ā ashokanā mā ne bāp lyone...! eno bāp uddyāṭan ṭāṇe āvyo’ to enī mā
no’ tī āvī. e nyān gaī’ tī bhāvanagar. e nyān āpaṇe javun nahīn nyān chhokaro pharī gyo ākho.
a... hā! nyān jāyane badhān pharī jāy! jādugar lāge nyān kanīk! āvī vāt kare (ajāṇ loko!)
āhā... hā! ī to vītarāgano mārag ja jādugar chhe bāpu! enī jādu vītarāganā māraganī!!
āhā... hā! (koī viralā jāṇe.)
padārtharūp nathī.” shun kīdhun? nāsh, utpād ne dhrauvya e tenā bhāvothī judun nathī. āhā... hā! eno
bhāv potāno utpādano bhāv utpādarūpe bhāv chhe. vyayano vyayarūpe bhāv chhe, vyay kāī ochho nathī.
vyay (sat chhe.) sat ‘saddravyalakṣhaṇam’ kīdhun chhe ne...! (‘tattvārthasūtramān’)
Page 315 of 540
PDF/HTML Page 324 of 549
single page version
āhā... hā! shun kīdhun ī? potāno bhāv, potānā bhāvathī to bhinna nathī, potāno bhāv, potānā
bhāvathī bhinna padārtha nathī, paṇ pachhī kahe chhe ke ī traṇey je bhāv chhe e dravyanā chhe.
samay-samayanā chhe, e potāpotānā bhāvathī chhe, ī bījānā bhāvathī nathī. ane pachhī kahe chhe ke ī
traṇey bhāvo (je) paryāyanā chhe ethī paryāy te te samay potapotāne kāraṇe chhe vyayane kāraṇe
utpādane utpādane kāraṇe dhrauvya em nathī. paṇ e traṇey padārtho dravyathī bhinna nathī. āhā... hā!
dravyanā e chhe. ā..hā..hā..hā!
lakhavā ṭāṇe lakhāṇun, e paṇ nyān paḍayā rahe, pāchhaḷathī (bhegān kare) pote vayā (chālyā) jāy!
pāchhaḷ khabar paḍe ke a mahārāj (lakhe chhe) ī vānse jāy. (bhegān kare) āhā... hā! vītarāgī muni
hatā! lakhelā tāḍapatra hoy ī to tyān ne tyān paḍayā rahe! āhā.. hā! ī ṭīkānī paryāy thaī
akṣharonī, i utpād, utpādathī thyo chhe. e ā akṣharanī utpatti je chhe e kalamathī nahīn, āchāryathī
nahīn, āchāryanā vikalpathī nahīn, rushanāīne (shāhī) ne māthe (tāḍapatranī) nahīn, ane ī utpatti
thaī te pūrvanā vyayane dhruvanī apekṣhāthī paṇ nahīn. āhā...hā...hā! āvī vāt!
tethī te utpanna thāy chhe. āhā... hā! darek vastune, paryāy utpanna thāy te teno samay chhe. utpattino
e kāḷ chhe. āhā... hā!
Page 316 of 540
PDF/HTML Page 325 of 549
single page version
एक्कम्मि चेव समये तम्हा दव्वं खु तत्तिदयं ।। १०२।।
समवेतं खलु द्रव्यं संभवस्थिति नाश संज्ञितार्थैः ।
एकस्मिन् चैव समये तस्माद्द्रव्यं खलु तत्त्रितयम्।।१०२।।
utpād–dhrauvya–vināshasañgnit artha sah samavet chhe
ek ja samayamān dravya nishchay, tethī e trik dravya chhe. 102.
hoy te, bannenā antarāḷamān (arthāt utpādakṣhaṇ ane nāshakṣhaṇanī vachche) draḍhapaṇe rahetī hovāthī,
janmakṣhaṇ ane nāshakṣhaṇ na hoy; ane je nāshakṣhaṇ hoy te, vastu upajīne ane ṭakīne pachhī nāsh
pāmanī hovāthī, janmakṣhaṇ ane sthitikṣhaṇ na hoy. - ām dalīlathī vichāratān utpādādikano kṣhaṇabhed
hr̥udayabhūmimān ūtare chhe. (arthāt utpādano samay, sthitino samay ane nāshano samay bhinnabhinna
hoy, ek na hoy - em vāt hr̥udayamān bese chhe.)
1. niraratta karīne = dūr karīne; khaṇḍit karīne, nirākr̥ut karīne.
2. artho = padārtho. (87 mī gāthāmān samajāvyā pramāṇe paryāy paṇ artha chhe.)
3. samavet = samavāyavāḷun; tādātmyapūrvak joḍāyelun; ekamek.
4. trik = traṇano samudāy. (utpād, vyay ane dhrauvya e traṇano samudāy kharekhar dravya ja chhe.)
Page 317 of 540
PDF/HTML Page 326 of 549
single page version
pote ja nāsh pāme chhe’ em svīkāravāmān āvatun hoy. parantu te to svīkāravāmān āvyun nathī.
paryāyonā ja utpādādik chhe (em svīkāravāmān ane siddha karavāmān āvyun chhe) ; tyān kṣhaṇabhed kyāthī
hoy? (na ja hoy.) te samajāvavāmān āve chhe.
hājarīmān, je uttar paryāyanī janmakṣhaṇ hoy chhe, tej pūrva paryāyanī nāshakṣhaṇ hoy chhe ane te ja banne
koṭimān rahelā dravyapaṇānī sthitikṣhaṇ hoy chhe.
samayamān ja jovāmān āve chhe; tem uttar paryāyamān, pūrva paryāyamān ane dravyapaṇāmān utpād, vyay ane
dhrauvya pratyekapaṇe (ekek) vartatān hovā chhatān 2trisvabhāvasparshī dravyamān teo samastapaṇe (traṇe bhegān)
ek samayamān ja jovāmān āve chhe.
vyay ane dhrauvya dravya ja chhe, anya padārtha nathī. 102