Page 318 of 540
PDF/HTML Page 327 of 549
single page version
dhrauvyano kṣhaṇabhed (nirasta karīne) emān samayabhed nathī. ek dravyamān (je) utpād-vyayane dhrauvya chhe,
te ekasamayamān chhe. kṣhaṇabhed nathī. je samay utpādathāy, te ja samay pūrvano vyay thāy, dhrauvyapaṇe to
(ṭake chhe.)
samajāve chhe.” traṇey thaīne dravya chhe. ā dravya pramāṇanun chhe. trikāḷī dravya je samyagdarshanano āshray chhe ī
nayanun dravya chhe. ane ā dravya chhe ī pramāṇanun dravya chhe. ām ākhī ye vastu chhe dhruv! e paṇ āmān
khyālamān āve, ane utpād-vyay khyālamān āve. beyanun gnān thāy e pramāṇ, paṇ jevun vastunun
svarūp chhe tevun gnān jo na kare, viruddha (gnān) kare to mithyādraṣhṭi thāy. ī (gāthā) aṭhāṇumān kahevāṇun
chhe. āhā... hā! āgamamān je rīte, vastunī maryādā kahī chhe ne jāṇavī chhe e rīte jo na māne to
parasamay chhe. mithyādraṣhṭi chhe. āhā... hā! ethī kahe chhe.
jain chhīe. paṇ shun jain kahe chhe? e tattvanī (kāī khabar na maḷe!) ahīnyān to utpād-vyay-dhrauvyanī
(vātathī) sharū karyun. darek padārthane darek samaye avasare, je paryāy thāy te utpād chhe, ane te kṣhaṇe
pūrvanī paryāyano vyay thāy, ane te ja kṣhaṇe dhrauvyapaṇe rahe - i paryāyanā traṇ bhed chhe. ahīn shiṣhya
shaṅkā karashe pachhī.
chhe. ane ahīn janme chhe. samay ek chhe. āhā... hā! je samaye deh chhūṭayo enī potānī paryāyanī
yogyatāthī deh chhūṭayo chhe e vyay thaīne bīje ūpaje-janme te samay ek chhe.
kevaḷagnān ne pūrṇānnand! jatān ām rastāmān nyān (siddhālayamān jatān) ek samay chhe. āhā... hā! e
utpādano e samay chhe ne (e samaye jā sansārano vyay chhe.) siddhapaṇāno utpād chhe ne sansāranī
paryāyano vyay chhe ane dhruv to chhe ja.
Page 319 of 540
PDF/HTML Page 328 of 549
single page version
एक्कम्मि चेव समये तम्हा दव्वं खु तत्तिदयं ।। १०२।।
ek ja samayamān dravya nishchay, tethī e trik dravya chhe. 102.
paramāṇu, enī avasthā je thāy chhe enī janmakṣhaṇ chhe. te ja samaye, te utpattino kāḷ chhe. āhā...
hā ī ātmāthī karyo thāy chhe eme ya nathī. potānī paryāyanī paṇ janmakṣhaṇ chhe. āhā... hā! je
samaye tene paryāy utpanna thavāno tene janmano - utpattino eno kāḷ chhe. have ā shiṣhyanī shaṅkā chhe
ke janmasamay-janmakṣhaṇ hoy-janmathī ja vyāpta hovāthī vāt karī chhe ke utpattinī je kṣhaṇ chhe te
utpattinī kṣhaṇ sāthe sambandh rākhe.
maḷe!) ā to vītarāg sarvagnadev, eṇe joyelān chha dravyo, ane temān utpād vyay ne dhrauvya (e)
traṇ paryāyo ek ek (dravyamān ekasamaye chhe). āhā... hā! ī paryāyono samudāy ī ākhun dravya. e
ahīnyān siddha karavun chhe. shiṣhya kahe chhe
shiṣhyano prashna chhe. badhī lojikathī vāt chhe paṇ bhaī (gaḷe ūtāravun ene chhe ne...!) abhyās na
maḷe, ene (ā tattvasvarūp) ajāṇyā jevun lāge! shun ā te kahe chhe jain dharam āvo hashe?
āhā...! jain dharamanī khabar ja kyān chhe? vāḍā bāndhīne beṭhā! āhā... hā!
kṣhaṇe - kṣhaṇik ane dhrauvya, e samaye na hoy shake. (arthāt) e ja samaye na hoī shake. em
shiṣhyano prashna chhe.
thāy, te paryāyano kṣhaṇ ane vyayano kṣhaṇ ne dhrauvyano kṣhaṇ judo hoy, traṇanī ek (ja) kṣhaṇ kem
hoy? traṇano ek ja samay hoy to traṇ kem? māṭe enī utpattino kṣhaṇ judo, vyayano judo ne
dhrauvyano judo - em shiṣhyano
Page 320 of 540
PDF/HTML Page 329 of 549
single page version
paramāṇune ṭakavāno (je) kṣhaṇ hoy, (eṭale) “je sthitikṣhaṇ hoy te, bannenā antarāḷamān (arthāt
utpādakṣhaṇ ane nāshakṣhaṇanī vachche) draḍhapaṇe rahetī hovāthī.” sthiti to kyāre rahe? utpanna ne
nāshanī vachchamān rahe to (sthiti rahe.) vachchamān sthiti rahe. abhāv thāy pahelān - abhāv thāy pachhī
sthiti rahe. ane utpanna thāy enā pahelān sthiti rahe. paṇ sthiti to pachhī rahe. paṇ tame kaho chho
ekasamayamān nāsh, ek samayamān utpatti ane ekasamayamān sthiti!! āhā... hā!
bol) “ane je nāshakṣhaṇ hoy te,” je dravyamān nāshano kāḷ chhe. ke ātmāmān ke paramāṇumān
abhāvano kāḷ chhe, nāshano (kāḷ chhe.) ī nāshapaṇānī vachche dravyapaṇe rahetī hovāthī janmakṣhaṇ ne
nāshakṣhaṇ na hoy. āhā... hā! nāshakṣhaṇ dravyapaṇāne rahetī hovāthī e sthiti. janmane nāshapaṇānī
kṣhaṇe vachche rahetī sthiti, ene sthiti-ṭakavun kahevāy. (prashnaḥ) utpatti vakhate ī nun ī utpanna thāy ne
ī nun ī ṭake ne ī nun ī nāsh thāy? ā prashna chhe. ī no ī ūpaje, ī no ī kṣhay thāy, ī no ī
ṭake!! samajāy chhe kāī? āhā... hā!
shun kīdhun? āhā... hā... hā... hā! shiṣhyano prashna chhe. vastu ūpaje, ane thoḍīvār ṭake, pachhī nāsh thāy.
tame to (kaho chho) ek samayamān traṇ thāy, ek samayamān traṇ thāy! eṭalun to samajayone olo
shiṣhya! āvo prashna hajī kyān chhe? āhā... hā
jāy? ane ūpaje, ūpajavun to ṭakavun (to) rahetun nathī? ūpaje te vakhate nāsh thaī jāy to ṭakavun
to rahetun nathī? a... hā... hā... hā! āvo upadesh bhaī tattvanī vāt chhe ā badhī! tattvanun gnān,
mūḷ tattvanun gnān nathī ene kāī dharam ja hoto nathī. e dayā ne vrat ne kare e badhun sansār -
rāg! rakhaḍe narak-nigodamān! āhā... hā! ā evī vāt chhe.
sthir rahe? e vakhate pāchho nāsh thāy em kem hoy? ane ṭakatun tattva chhe ene ūpaje ne vyay thāy
to paṇ ṭakatun ne ṭakatun ī em kem thāy? a... hā! ūpaje, ṭake ne nāsh thāy? ūpaje (pahele)
samaye,
Page 321 of 540
PDF/HTML Page 330 of 549
single page version
tarat ja (em kem hoy?) āhā... hā! prashna samajāy chhe pahelo? (shrotāḥ) ahīnyān traṇ bhed
batāvavā... chhe.
kāḷ judo, ṭakavun ī judun, ī ūpaje chhe ī ṭake kyāthī? ṭakavun judun ne nāsh pāmavun ī (kṣhaṇ paṇ) judī.
āhā... hā! āvo prashna! utpād-vyay ne dhrauvya (shabda) paṇ keṭalāke to sāmbhaḷyān na hoy bichārāne
(ke) utpād-vyay ne dhrauvya shun chhe? “–ām dalīlathī vichāratān utpādano kṣhaṇabhed hr̥udayabhūmimān
ūtare chhe (arthāt utpādano samay, sthitino samay ane nāshano samay bhinnabhinna hoy, ek na
hoy –em vāt hr̥udayamān bese chhe.” (ā) shiṣhyano prashna chhe. e amane bese chhe. kāraṇ ke ūpaje chhe
ne ī ūpajayun te ja vyay thayun ūpajelun? ūpaje hajī to ūpaje chhe te vakhate sthiti hoy? e sthiti
chhe ne ūpajayun ne te ja nāsh pāmyun? traṇ bhed paḍavā joīe ne...! tame to ek ja samaye kaho chho
utpād-vyay-dhrauvya! āhā... hā! have eno uttar.
ūpaje, dravya vyay thāy ne dravya ṭake em hoy to to tārī vāt barābar chhe. paṇ ahīnyān to (kahe
chhe) dravyanī paryāy ūpaje ne ṭake ne dravyanī paryāy te samaye vyay thāy ne dravyapaṇun ṭakī rahe te samaye
enī vāt chhe ahīnyān, dravya ūpaje ne dravya thāy em kyān kīdhun chhe ahīnyān. āhā... hā! samajāṇun?
āvun (tattva) dharamanī vātun have! vepārīne navarāsh na maḷe ne pāpanā āḍe ākho di’ emān pāchhun
sāmbhaḷavānun āvun maḷe nahīn. have ene nirṇay shun karavo? are... re jindagīyun hālī jāy chhe! ḍhoranī
jem. jindagī ḍhoranī jevī chhe badhī. bhale lākh, pāñch-pachās lākh karoḍ bhegā karyā hoy! āhā...
hā! vītarag, sarvagnadev parameshvar dravyanun-tattvanun je svarūp kaī rīte chhe te rīte ī samajamān na āve,
to ī rakhaḍī marashe. āhā...! bhale ī vrat ne tap karato hoy to ya ī rakhaḍī marashe. āhā... hā!
nathī.” em koṇe kīdhun tane? em kahe chhe. dravya ūpaje chhe, padārtha (ūpaje chhe), dravya nāsh pāme chhe,
dravya dhrauvya rahe chhe em koṇe kīdhun tane? ame to enā paryāyanā traṇ prakār pāḍīe (ne kīdhun ke)
ek samayamān traṇ (chhe.)
Page 322 of 540
PDF/HTML Page 331 of 549
single page version
“paryāyonā ja utpādādik chhe.” avasthānā ja utpādādik chhe lyo! avasthānā ja dravyanā (nahīn).
dravya je chhe kāyamī chīj enī ā traṇ avasthāo chhe. traṇ avasthā thaīne ākhun dravya chhe. e dravya
pote ūpaje ne dhrauvyapaṇe ṭake ne nāsh pāme em koṇe kahyun tane em kahe chhe. e to paryāyo chhe. traṇ.
paryāy ūpaje e vakhate pūrvanī paryāyano vyay thāy, ane ūpaje chhe ne (vyay thāy chhe) emānthī e
dhrauvya chhe. ek samayamān traṇe ya rahe chhe. āhā... hā!
āhā... hā! emān paryāy āvī jāy. e paryāy trikāḷī gnāyak bhagavānano āshray kare, tyāre
gnāyakabhāv āvī jāy ne ā traṇ paryāy āvī jāy. nirṇay kare tyāre “hun to paramātmā nij
paramātma dravya chhun’ hun paryāy chhun em nahīn. āhā... hā! ‘hun to nij paramātma dravya chhun’ trikāḷ
nirāvaraṇ evī hun chīj chhun andar. āhā...! akhaṇḍ chhun, ek chhun, pratyakṣhapratibhāsamay, gnānamān pratyakṣha
thāy te ja svarūp chhe e. avinashvar chhun shuddha pāriṇāmik sahaj svabhāvabhāv lakṣhaṇ te nij
paramātmadravya
āvī gyun! draṣhṭi paḍī dhruv upar. ī dhruv chhe te hun chhun. āhā... hā! āvī vātun chhe! vītarāganā gharanī.
paryāyamān paryāy pote (eṭale) avasthā (nā utpādādik chhe.) vastunī ek avasthā utpanna thāy chhe.
vastu utpanna thatī nathī, vastu to anādi chhe. enī paryāy ek samayamān utpanna thāy chhe, te ja samaye
pūrvanī paryāyano vyay thāy chhe, te ja samaye ṭakatun tattva chhe. to em kīdhun utpanna-vyay vachche dhrauvya chhe.
ūpaje thoḍīvār ṭake pachhī vyay thāy. em kīdhun ne...? (shaṅkākāre) prashna paṇ jhīṇo lyo! ūpaje, thoḍī
vār ṭake ke pādharun nāsh thāy? paṇ pachhī nāsh thāy. nāsh ne utpād vachche dhrauvya hoy. kāḷ ho kāḷ.
kahe (chhe) em nathī. ame to paryāyonā utpād-vyayane dhrauvya kahyā chhe. dravyanā utpād-vyay-dhrauvya
kahyā nathī. āhā... hā! “em svīkāravāmān (ane siddha karavāmān āvyun)” tyān kṣhaṇabhed kyāthī
hoy? jyān paryāyanā traṇ (bhed) svīkāravāmān āvyā chhe tyān kāḷabhed, kṣhaṇabhed, samayabhed kyāthī
hoy? dravyanā svīkāravāmān āvyā hoy to te kadāpi hoy, paṇ (ahīnyān to paryāyanā utpādādik
svīkāravāmān ane siddha karavāmān āvyā chhe.) dravya to kadī paṇ ūpajatun nathī, vyay thatun nathī ne dravya
dhrauvya (ṭakatun) nathī. ī to ek ansh ūpaje chhe, ek ansh
Page 323 of 540
PDF/HTML Page 332 of 549
single page version
viṣhay traṇ nathī. āhā... hā! ā to, gnān karāvyun chhe. (samakitano) viṣhay to dhruv chhe.
paramapāriṇāmik sahajātmasvarūp bhagavān (ātmā) sahajātmasvarūp! paramātmasvarūp! pūraṇaānand
gnānādithī bharelo gnānaparamātmā, pote paramātmā chhe ī samyagdarshanano viṣhay chhe. ane emān
samyagdarshan (ādinī) paryāy āvī gaī. pūrvanī paryāyano vyay āvyo, samyagdarshananī utpatti
āvī, mithyātvano vyay āvyo (eṭale ke) samakitanī utpatti āvī ne dhrauvya āvyun paṇ enā
viṣhayamān utpād-vyay na āve. āhā... āvo kaī jātano dharam hashe ā...! sthānakavāsī apāsare
jāy to sāmāyik karo ne paḍikakamaṇ karo ne poṣhā karo ne... saparame ām karo ne... e vaḷī evun
hoy. derāsaramān (derāvāsī) jāy to bhakti karo, jātrā karo, pūjā karo ne ane digambaramān jāy to
lūgaḍān chhoḍo ne paḍimā laī lyo (dharam thashe.) paṇ bāpā! mūḷ tattvanī draṣhṭi vinā - khabar vinā
shun (tattva) chhe bhāv bhāsan (to nathī.) pahelā gnānamān, ā sthiti chhe (enun) bhāsan thayā vinā,
tenī pratīti kaī rīte thashe? je vastu jaṇāṇī nathī, enī pratīti kevī rīte (āve)? āpaṇe
āvī gayun chhe. gadheḍānā shiṅgaḍān nathī dekhātā nathī to enī pratīti shī rīte? (‘samayasār’ gāthā
17-18). āhā... hā!
nathī tene shraddhavun? shī rīte shraddhavun? vāḍo ām bāndhīne anantakāḷathī rakhaḍe chhe bichārān! āhā... vāḍā
bāndhī beṭhā re... potānun (peṭ bharavā.) vastu bhagavān! jineshvaradev, kegaḷagnānīe je joyun padārthanun
svarūp, te rīte na samajatān - samajyān vinā (ā) goṭā ūṭhayā ne sāmāyik thaī gaī (kriyākāṇḍ
karīne em māne paṇ) dhūḷamān ya nathī. sāmāyike ya nathī ne paḍikakamaṇā ya nathī. (vaḷī) varasītap
kare chhe, mīṇḍān kare chhe ekaḍā vinānā mīṇḍā! āhā... hā! (khoṭā abhiprāyathī) mithyātvanun pāp
vadhāre chhe. paranā tyāg-grahaṇ ātmāmān nathī chhatān men chhoḍayun - āṭalun me mūkayun! badhun mithyātva chhe.
āhā...! ākarī vāt chhe.
(eṭale) pūrvanī paryāy e upādān (chhe.) ‘svāmī kārtikey’ (anuprekṣhā) mān āvyun chhe.
samakitanun mithyātva upādān! paṇ eno kṣhay - upādānano kṣhay e (samakitanī paryāyanī utpattinun)
kāraṇ chhe. bhāṣhā evī chhe. avratano bhāv pachhī je vrat (no utpād chhe) sthiratā (nī utpatti chhe)
enun upādān
Page 324 of 540
PDF/HTML Page 333 of 549
single page version
(shrotāḥ) pūrva paryāyano vyay te utpādanun kāraṇ... (uttaraḥ) te āve ja te utpanna thāy to āgalī
paryāyano vyay thāy ja te. tethī traṇene ‘sat’ kahyun chhe ne...! bhale utpād ek ja samayano chhe paryāy,
ek ja samay utpād rahe chhe chhatān utpādane ne dhrauvyane sat kahyun chhe em nahīn.
ekalā utpādane ya sat kahyun nathī, ekalā vyayane ya sat kahyun nathī. āhā... hā!
kumbhār, daṇḍ, chakra (chākaḍo) ane dorī vaḍe karavāmān āvatā sanskāranī hājarīmān” e nimitta chhe.
enī hājarīmān, (paṇ) ghaḍo-paryāy enāthī thayo nathī. ane enī hājarīmān! āhā... hā! kumbhār,
daṇḍ, chākaḍo ane dorī e vaḍe karavāmān āvatā sanskār enī hājarīmān (eṭale) sanskāranī
hājarīmān,
ā kāīk (maraṇ ṭāṇe) rāmanun nām lye ne... eṭale ene shakorun batāvyun ānun shun (nām?) ānun
shun (nām?) bā ānun nām shun ke te (kahe) shakorun! ene kaherāvavun’ tun rām (pātra), e lokomān
āve chhe. rām (to) mokṣha padhāryā chhe. āhā...! paṇ ī to kartā māne. to (antasamaye) rāmanun nām
(mukhe) āve to enun ṭhīk thāy. shakorun batāvyun ke bā ā shun chhe bā? rāmapātra chhe em to bolī
nahīn (shakorun chhe em bolī.) āhā... hā!
ane kumbhār enāthī ghaḍāthī paryāy thaī nathī. paṇ (enī) upasthiti chhe. pahelān āvī gayun (gāthā
- 9panī ṭīkāmān
kīdhun. tyān pakaḍe ke ā juo! e ahīnyān virodh āvyo! ‘nimittathī thāy nahīn’ nimittathī thāy
nahīn ekānt kare chhe. āhā... hā! ‘karuṇādīp’ (patrikā) mān ī ja āve chhe ne...! nimitta hoy chhe.
e (nimitta) parane aḍatun nathī ne kumbhārathī ghaḍo thato ja nathī, tem daṇḍ, chakra (ke -
Page 325 of 540
PDF/HTML Page 334 of 549
single page version
hā! māṭīnī paryāy chhe ghaḍo! māṭīthī ghaḍo thyo chhe. māṭīnī paryāy chhe ī (ghaḍo), ī paryāy, dravyathī
paryāy thaī chhe. kumbhār (māṭī) dravya chhe ke enī paryāy thāy ī (ghaḍo.) shun kīdhun? samajāṇun? kumbhār
(paramāṇu) dravya chhe ke enī paryāy ā ghaḍo chhe? āhā... hā!
“te ja mr̥uttikāpiṇḍanī nāshakṣhaṇ hoy chhe.” rāmapātra ūpajayun te ja kṣhaṇamān māṭīnā piṇḍano vyay hoy.
māṭīnā piṇḍano vyay-nāsh thaī ane rāmapātranī paryāy thāy. ī daṇḍane chakakarane chākaḍo (ghaḍānī)
rāmapātranī paryāyane ūpajāve nahīn. paṇ tenī hājarī hoy. āhā... hā! “ane te ja banne koṭimān
rahelā māṭīpaṇānī sthitikṣhaṇ hoy chhe.” je rāmapātranī janmakṣhaṇ te ja mr̥uttikāpiṇḍanī nāshakṣhaṇ ane
“te ja banne koṭimān rahelā māṭīpaṇānī sthitikṣhaṇ hoy chhe.” (nīche phūṭanoṭamān juo) koṭi =
prakār olo (shiṣhya) kaheto’ to ke utpād ne vyay vachche dhrauvya hoy. ūpaje, kanīk ṭake pachhī nāsh
thāy ne...! ahīnyān kahe chhe tun vāt kare chhe dravyanī ne ahīnyān to paryāyanī vāt chhe. traṇ paryāy chhe
ī. (utpād-vyay-dhrauvya). āhā... hā! ī paryāy vinānun dravya na hoy. vyay vinānun dravya na hoy,
dhrauvya vinānun dravya na hoy, (utpād vinānun dravya na hoy) ī traṇanī kṣhaṇ ta ek ja chhe. āhā...
hā! (loko bole chhe ne...) āmān dharam shun āvyo paṇ? bāpu! jeṇe āvun (vastusvarūp) jāṇyun
ene ātmāno dharam eṭale samyagdarshananī paryāy, svanā lakṣhe, utpanna thāy chhe (e) paryāy, e
paryāy, paryāy svatantra chhe! e paryāy utpanna thaī e kṣhaṇe mithyātvano vyay chhe, ane te ja samaye
ātmānī-dhrauvya-hayātī chhe emān lakṣha thayun enāthī thyun nahīn paṇ enā lakṣhe thayun! āhā... hā... hā!
(shrotāḥ) dhruvanun lakṣha hatun tyāre thayun ne? (uttaraḥ) ī to enī janmakṣhaṇ hatī. tethī dhruvamānthī thyun?
ātmāmānthī (thyun.) ne pūrvano mithyātvano vyay thayo. āvun ahīnyān hāle! bahāramān...! āhā... hā!
vāṇiyāne navarāsh na maḷe ekalā pāp āḍe ākho di’ dhandho... dhandho... dhandho... dhandho... ekalā pāpanā
poṭalā bāndhe ane navaro thāy to bāyaḍī-chhokarān hāre... ramatun kare ne pachhī chha-sāt kalāk ūṅghe. ā
majur jevī dashā chhe! āhā... hā! bhagavān shun kahe chhe ne kayun tattva chhe? ene nirṇay karavāno vakhat
na maḷe! sāmbhaḷavā maḷe nahīn ne nirṇay kyāre kare! āhā... hā! ā to dayā pāḷo ne... vrat karo
vrat karo, brahmacharya laī lyo! paṇ brahmacharya lye ī e ya shubhabhāv chhe. dharam kyān hato. kāyāthī
jāvajajīv brahmacharya pāḷavun eto shubhabhāv - puṇyabhāv chhe. e kāī dharam nathī. āhā...! ākarun paḍe
jagatane!
Page 326 of 540
PDF/HTML Page 335 of 549
single page version
hā!
asatgnān thyun. gnān sāchun hovā chhatān prayojan bījun chhe. men jāṇyun, bījāne (samajāvun) (loko kahe
ke) āne āvaḍe chhe ā. e evī yuktithī bījāne kahe, e paṇ mithyāgnān chhe. āhā... hā! (ā
gnān to) vītarāg! vītarāg! vītarāg!
ho, paṇ enāthī ūpaje nahīn. have ātmā upar-dravya upar ūtāre chhe. “tem antaraṅg ane bahiraṅg
sādhano vaḍe.” chhe? bahiraṅg sādhan...! ahā... hā! ek antaraṅg sādhan chhe ek bahiraṅg sādhan
(eṭale) nimitta chhe ene sādhanano ārop āpyo. āhā... hā... hā! antaraṅg ātmānī sthiti
(athavā) darek dravyanī potānī ane bahiraṅg-bahāranā nimitta e sādhano vaḍe “karavāmān āvatā
sanskāranī hājarīmān.” dekho!n sanskāranī hājarī chhe tyān. kumbhārane khyāl hoy chhe ne...! ghaḍo ām
karavo. bījāne khyāl hoy ke. ām-ām (bījāno) sīsapenane ām karavī, hāthane ām karavun,
phalāṇun ām karavun, makān ām karavun evo khyāl hoy chhe, sanskār hoy chhe. (paṇ) e sanskāranī
hājarīmān kārya thāy chhe svatantra. sanskārane laīne (kārya) nahīn. āhā... hā! ā bīḍīnā vepārī,
bīḍīmān hushiyār hoy. baṭananā vepārī, baṭan (hoy chhe ne e temān hushiyār hoy.) emān hushiyārī
chhe e sanskār chhe. paṇ ī sanskārathī āmān kāī thāy chhe em nahīn paṇ sanskāranī ‘hājarī’ hoy chhe.
āhā... hā! āvun chhe! āmān vāndhā ūṭhāve...!
ane dorī vaḍe karavāmān āvatā sanskāranī hājarīmān” rāmapātramān, āhā... ātmā rāmapātra chhe.
āhā... hā! ātamarām chhe. ene nimittapaṇe guruādi sanskāravāḷā ho, paṇ utpanna thavun samyagdarshan
ī potāthī thāy chhe. e pachhī thatun e ātamarām
ī harām kahīe. āhā...! āvun chhe.
(uttaraḥ) hen! ī prashna ja nathī ne...! ānhī to thāvā kāḷ
Page 327 of 540
PDF/HTML Page 336 of 549
single page version
(vāt) āvī gaī. janamakṣhaṇ chhe. e tyāre tyān āvā nimitta hoy chhe. nimitta ene kahīe ke anukūḷ
hoy ene. anukūḷ chhe māṭe parane kāī kare chhe em nathī. thoḍā phere moṭo pher chhe. āhā... hā!
(potāne) laīne thāy chhe. antaraṅgakāraṇathī. āhā... hā! “antaraṅg ane bahiraṅg sādhano vaḍe.” ā
badhī takarāro ahīnyān āve chhe ne...! sonagaḍhavāḷā bāhya sādhan mānatā nathī, ane bāhya sādhan
vinā kārya thāy nahīn, be (kāraṇ-sādhan) vinā kārya thāy nahīn. paṇ antaraṅg sādhan je chhe ī
vakhate bāhya sādhan hoy chhe. hoy chhe paṇ tenāthī ahīnyān (kārya) thātun nathī. ī to kailāsachandajīe
chhāpāmān nakakī karyun chhe. ī to viruddha hato. teranī sāl. have nakakī karyun ke sonagaḍhavāḷā nimitta
mānatā nathī em nahīn, nimitta māne chhe paṇ nimittathī kārya thatun nathī em māne chhe. em chhāpāmān
āvyun chhe!
mahārāj! je pramāṇ, jāv (rakhaḍavā.) āhā... hā! “antaraṅg ane bahiraṅg sādhan vaḍe.”
joyun?
chhe” ane te ja banne koṭimān rahelā dravyapaṇānī sthitikṣhaṇ hoy chhe.” āhā... hā! keṭalun āchāryoe
karuṇā karīne sahelī bhāṣhā sādī bhāṣhā. ām to sanskr̥it banāvelun! ā sanskr̥it nathī gujarātī chhe!
chhe. āhā... hā! jem rāmapātra utpanna thāy, mr̥uttikāpiṇḍano vyay thāy, māṭīpaṇun anvay - kāyam rahe.
ām utpād-vyayane dhrauvya pr̥uthakapaṇe ek ek chhūṭān chhūṭān vartatān hovā chhatān - judā judā lakṣhaṇothī
vartatān chhatān - ek kāḷe judī judī jāt, utpādanun lakṣhaṇ judun, vyayanun judun ne dhrauvyanun lakṣhaṇ judun!
āhā... hā! ek samayamān (traṇ) jovāmān āve chhe. māṭīnā piṇḍano nāsh, ghaḍānī utpatti ne māṭīnun
kāyam rahevun.
paryāyamān” eṭale utpanna thāy ī paryāyamān “pūrva paryāyamān” pūrvanī vyay paryāyamān “ane
dravyapaṇāmān” (dhrauvyapaṇāmān) “utpād, vyay ane dhrauvya pratyek paṇe (ekek) vartatān hovā chhatān”
ek ja samayamān bhinna bhinna vartatān hovā chhatān āhā... hā!
Page 328 of 540
PDF/HTML Page 337 of 549
single page version
paryāyo dravya nathī. ī traṇ paryāyo traṇ dravya nathī. traṇ paryāyo dravyamān chhe ek dravyamān chhe. paryāy,
paryāyane āshrit kīdhī, pachhī paryāy dravyane āshrit kīdhī. āhā... hā!
dravya” āhā... hā! traṇe svabhāvane sparshanārun dravya. dravya, utpād, vyay ane dhrauvya e traṇe svabhāvane
dhāre chhe. ā svabhāvane dravya dhāre chhe. āhā... hā! chhe? ek ātmā! samyagdarshananī utpatti, vyay
mithyātvano, vastunun dhruv rahevun (dhrauvya) ī traṇ hovā chhatān - pratyekapaṇe traṇ hovā chhatān ek dravyanun
svarūp chhe. bījā dravyanun svarūp emān, ī enā dravyanun svarūp chhe. samajāṇun kāī? āhā... hā!
dravya varte chhe. em āvī gayun chhe pahelun! (gāthā-99) utpād-vyay ne dhrauvya svabhāv chhe ane
svabhāvamān sadāy dravya varte chhe. āhā... hā! em ahīnyān utpād-vyay ne dhrauvya pratyek traṇ hovā
chhatān, trisvabhāvasparshī dravyane pote sparshe chhe-aḍe chhe.
chhe. āhā... hā! āvun have! olun to michchhāmi paḍikakamāmi iriyā vahīyā tassa utarīkaraṇeṇan thaī
gyun lyo! pāṇakakamaṇe thaī gaī sāmāyik! dhūḷe ya nathī kāī! bhāṣhā bolāy chhe ī jaḍ (paramāṇunī
paryāy) chhe. andar vikalpa ūṭhe chhe ī rāg chhe. bhagavān (ātmā) bhāṣhāne rāgathī bhinna chhe. enī
to khabar nathī. āhā... hā! ene sāmāyik kyāthī thayo? samatāno lābh sāmāyik eṭale.
samatāno lābh kyāre thāy? ke dhruv, vītarāgasvarūp ātmā chhe, ane tenā upar lakṣha karīne je
utpatti vītarāganī thāy, tyāre tūṭe rāg (eṭale) rāg paryāyano vyay thāy ne vītarāgapaṇānī
utpattinī thāy, pahelun samakit thāy pachhī emān ṭhare - svarūpamān ṭhare tyāre sāmāyik thāy. āhā...
hā! āvun chhe!
judo, ane dhrauvyano samay judo (em) ten kahyun’ tun em nathī. āhā... hā! dravyanun e trisparshī bhāv
ī dravya chhe. āhā...! ante tyān laī gyā pāchhā. eṭalun badhun kahī-kahīne trisparshī dravya chhe.
Page 329 of 540
PDF/HTML Page 338 of 549
single page version
āhā... hā... hā! have ek kalāk āvun āve emān sāmbhaḷyun no’ hoy koī di’ bāpadādāe! “ek
samayamān ‘ja’ jovāmān āve chhe.” shemān? tri... svabhāv... sparshī... dravyamān! traṇ svabhāvathī sparshelun
dravya! āhā... hā!
āhā... hā! em samyagdarshananī utpatti, mithyātvano vyay, ane ātmānun dhruvapaṇun e traṇe ātmā ja
chhe. traṇey ātmā ja chhe. le! (ā shun kīdhun!) 38 gāthāmān (‘niyamasār’) em kahe ke trikāḷī
ātmā te ja kharo ātmā chhe. ‘shuddhaadhikār’ pahelī gāthā (‘niyamasār’)
ne dhrauvya trisparshī dravya ja chhe. em ā māṭīpaṇāmān vartanārān māṭī ja chhe. āhā... hā! āmān yād
keṭalun’ ka rākhe! kaī jātano upadesh? olu to kāī samajāy kharun! (paṇ enāthī bhavabhramaṇ nahīn
maṭe) ene māṭe are... re! bhavabhramaṇane ṭāḷavā, bhavano ant lāvavā, (ā samajīne) chorāshīnā
avatār karī karīne marī gyo! (bhav karyā kevā-kevā) kāgaḍānā...kūtarānān...mindaḍānnā... āhā...hā!
narakanā bhav karī-karīne (duḥkhī duḥkhī thayo) e bhavanā abhāv e samyagdarshan vinā nahīn thāy.
ane ī samyagdarshan ātmāmān, dravyanā āshraye thāy, bījāne āshraye na thāy. āhā...hā...hā!
ja nathī. anya vastuthī e (utpād-vyay-dhrauvya) thayun nathī āhā... hā!
dravyapaṇāmān vartanārān” (dhrauvya) “utpād–vyay ane dhrauvya dravya ja chhe.” ī utpanna ne vyay ne dhrauvya
te vastu ja chhe. bījī chījanī (nimittanī) hājarī ho, paṇ ī hājarī chhe, ī vastu ā vastu chhe
em nahīn. āhā... hā! bhāre vāt bhāī!
Page 330 of 540
PDF/HTML Page 339 of 549
single page version
दव्वस्स तं पि दव्वं णेव पणट्ठं ण उप्पणं ।। १०३।।
द्रव्यस्य तदपि द्रव्यं नैव प्रणष्टं नोत्पन्नम् ।। १०३।।
paṇ dravya to nathī naṣhṭa ke utpanna dravya nathī tahīn. 103.
dravyaparyāyo vinaṣhṭa thāy chhe ane utpanna thāy chhe parantu samānajāti dravyo to avinaṣhṭa ane anutpanna
ja rahe chhe. (-dhruv chhe.)
anutpanna ja rahe chhe, tem badhāy asamānajātīy dravyaparyāyo vinaṣhṭa thāy chhe ane utpanna thāy chhe
parantu asamānajāti dravyo to avinaṣhṭa anutpanna ja rahe chhe.
2. ‘dravya’ shabda mukhyapaṇe be arthamān vaparāy chhe. (1) ek to, sāmānya visheṣhanā piṇḍane arthāt vastune dravya kahevāmān āve chhe; jem
ke - ‘dravya utpādavyayadhrauvyasvarūp chhe, (2) bījun, vastunā sāmānya anshane paṇ dravya kahevāmān āve chhe; jem ke - ‘dravyārthik nay’
arthāt sāmānya anshagrāhī nay, jyān je artha ghaṭato hoy tyān te artha samajavo.