આવવું જોઈએ (ભેદથી) વિકલ્પ ઊઠે છે. દ્રવ્ય જે ત્રિકાળ છે, એકરૂપ છે એવી (દ્રવ્ય) દ્રષ્ટિમાં જે
કંઈ વિકલ્પ ઊઠે છે તો કહે છે પદ્મપ્રભમલધારિદેવ (શ્લોક ૧૯૪માં “જે યોગપરાયણમાં કદાચિત
ભેદભાવો ઉત્પન્ન થાય છે (અર્થાત્ જે યોગનિષ્ઠ યોગીને ક્યારેક વિકલ્પો ઊઠે છે), તેની અર્હત્ના
મતમાં મુક્તિ થશે કે નહિ તે કોણ જાણે છે..? ૧૯૪.) આહા... હા..! આવા જે વિકલ્પ ઊઠે છે, એવી
ભેદબુદ્ધિવાળાની મુક્તિ થશે કે નહીં, એ અર્હંત્ના મતમાં કોણ જાણે...? અર્થાત્ અર્હતના મતમાં
ભેદનો વિકલ્પ ઊઠે એની મુક્તિ થશે નહીં. સમજાણું...?
નથી તેમ સત્ ને સત્તા પર્યાયથી વ્યતિરિકત (પણ) નથી. દ્રવ્ય છે તો તેની સત્તા (અતદ્ભાવે)
વ્યતિરિકત છે. ભિન્ન ભિન્ન છે પણ ધ્યાનમાં જ્યારે અભેદદ્રષ્ટિ થાય છે ત્યારે દ્રવ્યને સત્તા ભિન્ન છે
પેલું પર્યાય નયથી દેખાય છે તે (દ્રવ્યદ્રષ્ટિ) અંતદ્રષ્ટિ કરવાથી દ્રવ્યને સત્તા ભિન્ન છે એવું ભાસતુંનથી
(દેખાતું નથી). દ્રવ્ય ને સત્તા અભિન્ન છે, એકાકાર છે. (ધ્યાનમાં બન્ને નય પ્રગટ થાય છે.) આવી
અંતરમાં (અભેદ) દ્રષ્ટિ કરવી એ સમ્યગ્દર્શનનું કારણ છે. આહા... હા..! દયા-દાન-વ્રત - ભક્તિથી
સમ્યગ્દર્શન થતું નથી. અહીંયાં જ્યાં તત્ત્વની દ્રષ્ટિ જાય છે. અંદર ત્યારે તો દ્રવ્ય જે સત્ - વસ્તુ સત્
છે એની સત્તા (જે) ગુણ છે એ ભેદ પણ નિમગ્ન થઈ જાય છે. અભેદ ઉપર દ્રષ્ટિ થવાથી
સમ્યગ્દર્શન થાય છે. આહા... હા... હા... સમજાણું કાંઈ...?
ખરેખર પરસમય જ માનવો.” તે વાસ્તવમાં પરસમય - મિથ્યાદ્રષ્ટિ છે, એમ માનવું. આહા... હા....
હા.. દ્રવ્ય સ્વયમેવ સત્ય છે. સ્વયમેવ સત્ (વળી) દ્રવ્ય સત્ અને સત્તા ભિન્ન છે માટે દ્રવ્ય સત્
નથી એવું નથી, સ્વયમેવ સત્ છે. સત્તાને કારણે સત્ સ્વયમેવ સત્ છે એમ નથી. આહા... હા..! હવે
આવો વિચાર..! ને વાણિયાને ક્યાં નવરાશ ન મળે, ધંધાની ખબર ન મળે (કે ક્યો ધંધો સાચો).
જાય છે કે ગુણ - ગુણીના ભેદ ઉપર લક્ષ જાય છે તો એની મુક્તિ થશે કે નહિ તે કોણ જાણે..?
એનો અર્થ એ કે અર્હત્ના માર્ગમાં- (મતમાં) એની મુક્તિ થતી નથી (એમ કહ્યું છે). આહા...
હા...! સમજાણું કાંઈ...?