અનુસ્યૂતિથી રચાયેલા.” પણ કોઈની અપેક્ષા નથી (ધ્રૌવ્યને) છેછેછેછેછેછેછે “એક પ્રવાહપણા વડે
અનુભયસ્વરૂપ છે.” અનુભયસ્વરૂપ (છે) બેમાંથી એકેય સંબંધ નથી. (ઉત્પન્ન કે વિનષ્ટ.) એ દ્રષ્ટાંત
થયો પ્રદેશનો. હવે પરિણામની વાત કરે છે. આહા...હા...!
વિનષ્ટ કહેવાય, અને પૂર્વના પરિણામની અપેક્ષાએ તેને ત્યારપછીનો (અંશ) કહેવાય. ઉત્પન્ન કહેવાય.
અને તેને જ આ છે, આ છે, આ છે તેને ધ્રૌવ્ય કહેવાય. (શ્રોતાઃ) એકના ત્રણ નામ? (ઉત્તરઃ)
એકના ત્રણ. (નામ). (‘સમયસાર’ ગાથા) ૭૬ માં એકના ત્રણ આવ્યા ને...! પ્રાપ્ય, વિકાર્ય,
નિર્વિર્ત્ય... ભાઈ! જે પર્યાય પ્રગટ થઈ અને ધ્રૌવ્ય છે ઈ ધ્રૌવ્ય છે. ધ્રૌવ્ય (એટલે) થવાની છે તે
કાળે તે થઈ તે ધ્રૌવ્ય. એ અપેક્ષા તેને પ્રાપ્ય કહ્યું. અને પૂર્વની અપેક્ષાએ તેને... ક્યાં ગયા’તા?
ખરેખર ગયું આજ તો. ખરું હતું ને ગયું! આહા.. હા! તદ્ન નવું છે. સમજાણું કાંઈ? પ્રદેશનું તો ગયું
હવે. હવે પરિણામ ઉપર લઈએ છીએ. કે પરિણામ છે જીવના, જે સમયે જે થવાના તે. તે પરિણામ
પૂર્વના પરિણામની અપેક્ષાએ વિનષ્ટ, અને ત્યારપછીની અપેક્ષાએ ઉત્પન્ન ત્યારપછી એટલે પૂર્વની
અપેક્ષા જે વિનષ્ટ કહ્યું’ તું એ પૂર્વની અપેક્ષા પછીનું એ ઉત્પન્ન. આહા...હા..! (પંડિતજી!) આવું
ઝીણું છે. ધીમે-ધીમે (વ્યાખ્યા) થાય છે બાપા! આહા...! આકરો. વીતરાગ મારગ છે. આહા...હા!
અપેક્ષાએ ઉત્પન્ન. ત્યારપછીના એટલે? એ જે પૂર્વનો પ્રદેશ હતો, તેના પછીની અપેક્ષાએ તે ઉત્પન્ન છે
(એટલે ત્યારપછીના કહ્યું છે) અને છે, છે, છે, છે, છે, છે, છે, છે, છે, છે એ અપેક્ષાએ ધ્રૌવ્ય છે.
આહા... હા!
‘પ્રાપ્ય’, એક અવસ્થાથી બીજી અવસ્થા જે બદલવાપણું આવ્યું’ તે ‘વિકાર્ય’, અને નવી અવસ્થાનું
જે નીપજવું થાય તે નિર્વર્ત્ય. - સમયસાર પ્રવચનો ભાગ-૪ પાનું- ૧૦૦
પર્યાય થવાની છે - દ્રવ્યની કે આત્માની કે બીજા દ્રવ્યોની. તે પયાય ધ્રૌવ્ય છે. ધ્રૌવ્ય એટલે