સામે, રોટલીપણે ઘણાં પરમાણુઓ સમાનજાતીય (દ્રવ્યપર્યાય) છે. હવે એ રોટલીનું બટકું થયું. તો
(આખી રોટલીની) પર્યાયનો વ્યય થયો, નવી બટકાની (કટકાની) પર્યાય ઉત્પન્ન થઈ, પરમાણુ
કાયમ રહ્યા. ઈ કોને લઈને બટકું કર્યું, એને (હાથ ને દાંત) ને લઈને નહીં, પુદ્ગલને લઈને ઈ
(બટકાની પર્યાય થઈ છે.) આ... રે! આવી વાતું! વાણિયાને નવરાશ ન મળે ને આવી વાતું એને
(સમજવી) ઝીણી! આહા... હા!
પરમાણુ કાયમ રહે. આંગળીથી એ વસ્ત્ર આમ ઊંચું થ્યું એમ નહીં. (શ્રોતાઃ) આંગળીથી નહીં પણ
એની મદદથી...! (ઉત્તરઃ) આંગળીથી નહીં, પણ એ (કપડાંના) અનંત પરમાણુ (ની પર્યાયપણે
(પોતાથી) ઊંચા થયા. આહા... હા! આમ છે ભગવાન! શું આ તો વાતું! જગતથી જુદી છે!
તીર્થંકરદેવ! ત્રિલોકનાથ, જિનેશ્વરદેવ! જેણે એકસમયમાં ત્રણ કાળ, ત્રણ લોક જોયાં, એ પ્રભુની
વાણીમાં આ (વસ્તુસ્વરૂપ) આવ્યું!
લાકડી, આ નાક, જીભ એ અનંતપરમાણુની પર્યાય છે ઈ સમાનજાતીય (છે.) સરખી છે ને...
બધાની! છે ને પરમાણુ - પરમાણુમાં. ઈ જે સમયે ઉત્પન્ન થઈ એ સમયે તે અનંત પરમાણુની પર્યાય
છે. બીજે સમયે અનંત પરમાણુમાંથી કેટલાક પરમાણુ નીકળી ગ્યા. તો એ પરમાણુની (નવી) પર્યાય
ઉત્પન્ન થઈને પરમાણુ કાયમ રહ્યા. ઈ કાઢી નાખ્યા પોતે (સ્કંધમાંથી) એમ નહીં. રોટલી (કોઈ)
ખાય છે. અને કાંકરી આવીને આમ (કોળિયો) કાઢી નાખ્યો, ઈ આત્માથી થ્યું નથી એમ કહે છે.
(શ્રોતાઃ) પણ ઈ કાંકરીવાળો કોળિયો કાઢયોને એણે... (ઉત્તરઃ) કાઢયા. (કાઢયા!) એ...
મીઠાલાલજી! આવી વાતું છે! ગાંડી-ઘેલી જેવી વાતું છે! દુનિયા પાગલ, કાંઈખબર ન મળે
(વસ્તુતત્ત્વની) ક્યાં જાઈએ છીએ ને શું કરીએ છીએ! (ભાન ન મળે કાંઈ!) પાંચ હજારનો પગાર
હોય મહિને પણ ભાન ન મળે કાંઈ! આહા... હા!
થાય છે પરંતુ સમાનજાતિ દ્રવ્યો તો અવિનષ્ટ અને અનુત્પન્ન જ રહે છે.” અવિનષ્ટ