જેને એ સિદ્ધિની ખબર નથી, એ બધા અસાધ્ય (અભાન) છે. આહા... હા.! એને અસાધ્યનો રોગ
લાગુ પડયો છે આહા...! કેટલા કાળથી (એ અસાધ્યરોગ) છે? કે તે તો અનંતકાળથી છે. આહા...
હા! (શ્રોતાઃ) હવે વીતરાગને સાંભળવા આવ્યાને...! (ઉત્તરઃ) એ તો હવે, ટાઈમ આવી ગ્યો હવે!
આહા... હા! શરીરના પરમાણુ- અસ્તિત્વ, પરમાણુનું અસ્તિત્વ આત્માથી જુદું છે અને પરમાણુમાં
અસ્તિત્વ ન હોય, પરમાણુ ટકી શકે નહીં. (પરમાણુ) દ્રવ્ય જ સિદ્ધ થાય નહીં. પણ પરમાણુ,
પોતાથી-સત્તાથી હોય, એના સત્તા નામના ગુણથી પોતે હોય, તો્ર દ્રવ્ય (પરમાણુ) સિદ્ધ થાય.
ધ્રૌવ્યપણું સિદ્ધ થાય. પોતાથી ધ્રૌવ્યપણું સિદ્ધ થાય. આહા... હા... હા!
નામના ગુણને લઈને ‘છે’ એકલાથી હોય તો સત્તા વિનાનો અસત્ થઈ જાય. ‘નથી દ્રવ્ય’ એમ થઈ
જાય. આહા... હા... હા! ન્યાય સમજાય છે? ‘આત્મા છે’ પરમાણુ છે’ એ ‘છે’ એમાં દ્રવ્યમાં સત્તા
જો ન હોય, તો ‘દ્રવ્ય છે’ એવું ટકવું જ ત્યાં રહે નહીં. ન રહે તો દ્રવ્યોનો જ અભાવ થાય. આહા...
હા!
બીજી અપેક્ષા જુદી આવશે. અત્યારે તો અહીંયાં એટલું જ સિદ્ધ કરવું છે કે સત્તાવાન ને સત્તાનો
ધરનાર દ્રવ્ય, ભાવવાન “અપૃથક પણા વડે અન્યપણું છે.” (બંને) જુદા નથી એથી અનેરાપણું નથી.
અનન્યપણું છે. સત્તાને દ્રવ્યને અનન્યપણું છે, અનન્યપણું નથી. (અર્થાત્) અનન્યપણું છે અન્યપણું
નથી. આહા... હા! હેઠે કહયું છે (ફૂટનોટમાં-૪) સત્તાનું કાર્ય એટલું જ છે કે તે દ્રવ્યને હયાત રાખે.
જો દ્રવ્ય સત્તાથી ભિન્ન રહીને પણ હયાત રહે-ટકે, તો પછી સતાનું પ્રયોજન જ રહેતું નથી અર્થાત્
સત્તાના અભાવનો પ્રસંગ આવે છે.
અને અન્યત્વનો ભેદ જે અપેક્ષાએ છે તે અપેક્ષા લઈને તેમના ખાસ (જુદા) અર્થો હવેની ગાથામાં
કહેશે, તે અર્થો અહીં લાગુ ન પાડવા.
(એટલે) સત્તા ને આત્મા વચ્ચે અન્યપણું છે. અનન્ય નથી. આહા... હા! કેમ કે દ્રવ્ય છે એનું નામ