Pravachansar Pravachano (Gujarati).

< Previous Page   Next Page >


Page 376 of 540
PDF/HTML Page 385 of 549

 

background image
ગાથા – ૧૦૬ પ્રવચનસાર પ્રવચનો ૩૭૬
સદ્ભાવ છે.” લ્યો! આમ હોવા છતાં ઈ તો પૂર્વમાં ગ્યું. ઈ દ્રવ્યગુણ એક છે એમ હોવા છતાં એમ.
(એટલે કે) દ્રવ્યગુણ એક (મેક) છે. ગુણ અને ગુણી બે એકપણે નથી. પ્રદેશ ભેદ નથી, પણ ગુણ-
ગુણીનો ‘ભાવ’ એકપણે નથી. આહા... હા... હા! અરે.. રે! જ્યાં ગુણીથી ગુણી પણ અન્યત્વ છે,
ગુણથી ગુણી અન્યત્વ છે, તો પછી શરીર, કર્મ ને આ બધી ચીજો મકાન ને બંગલા એ તો ક્યાં’ય
રહી ગયા, એ તો પ્રદેશભેદ છે એને તો. જેના પ્રદેશભેદ નથી છતાં તે અન્યત્વ છે આહા... હા... હા!
કેમ કે સત્તા નામનો ગુણ છે ને ગુણી પોતે (છે.) ભલે સત્તાથી તેને સિદ્ધ કર્યું એમ હોવા છતાં,
સંજ્ઞા, સંખ્યા, નામ આદિ લક્ષણથી ગુણ ને ગુણીના ભેદ છે એથી તે બે વચ્ચે અન્યપણું છે. આહા..
હા! તો આ બાયડી-છોકરાં, પૈસા-ધંધાપણે અન્યપણું ક્યાં આવ્યું! એક-એકનું કરવા આહા.. હા.. હા!
તો દેરાસર બનાવવા ને પૂજા-ભક્તિ કરવી ને ઈ તો અનેરાપણે છે. અનેરાપણાને તું અનેરો કેમ કરી
શકે? આહા.. હા! આવી વાત છે. હોશું ઊડી જાય એવું છે. અમે આમ કરીએ છીએ ને અમે આમ
કરી દઈએને, બે લાખ રૂપિયા આપ્યા ને પાંચ લાખ આપ્યા ને.. હમણાં પાંચ લાખ આપ્યા ને...
મિશ્રિલાલ ગંગવાલ!
(શ્રોતાઃ) પૈસાવાળા, પૈસા આપે તો જ કામ થાય ને..! (ઉત્તરઃ) ધૂળ માંય
નથી, પૈસાથી કામ ચાલતું જ નથી, જે તત્ત્વ છે એની પર્યાયને તે દ્રવ્ય પહોંચી વળે છે ને એનાથી તે
કામ ચાલે છે. કડિયો એને પહોંચી વળતો નથી, કડિયો એની પર્યાયને (પોતાની ઈચ્છાને) પહોંચી
વળે છે આહા... હા! અને તે પર્યાય, દ્રવ્ય ને ગુણથી ઉત્પન્ન થાય છે. એ પર્યાય પરથી (ઉત્પન્ન) થાય
છે એમ નથી. બહુ ફેર ભાઈ!! આવું વીતરાગનું સ્વરૂપ હશે?! જિનેશ્વર દેવની આ વાણી છે બાપુ!
આહા.. હા! જેના પ્રદેશ ભિન્ન છે એની તો વાત શું કહીએ. પણ જેના પ્રદેશ એક છે ગુણ-ગુણીના,
એને પણ અન્યત્વ લાગુ પડે છે. આહા... હા... હા!
(કહે છે) છે? (પાઠમાં) “કારણ કે તેમને અન્યત્વના લક્ષણનો સદ્ભાવ છે.” સત્તા ગુણને
આત્મા ગુણી, એ બંન્ને વચ્ચે અન્યત્વ લક્ષણનો સદ્ભાવ છે. અનેરાપણાના લક્ષણનો બે વચ્ચે સદ્ભાવ
છે. આહા... હા! (વળી) અનેરાપણાના લક્ષણનો સદ્ભાવ છે, ઓલામાં એકપણાનો સદ્ભાવ હતો.
આહા...હા...હા! પછી આ વાંચ્યું છે કે નહીં કોઈ દી’?
(શ્રોતાઃ) એમ ને એમ સમજાય એવું નથી...
(ઉત્તરઃ) ગજબ વાત છે બાપુ!! શું કહે!!
કહે છે કેઃ તું આત્મા છો પ્રભુ! અને એમાં આત્મા છો ઈ આત્મા સત્તાથી છે. સત્તા ન હોય
તો, આત્માનું હોવાપણું-ધ્રુવપણું હોઈ શકે નહીં. એમ હોવા છતાં-આમ હોવા છતાં ગુણ-ગુણીના ભેદનું
અન્યત્વલક્ષણ લાગુ પડે છે.
“અન્યત્વના લક્ષણનો સદ્ભાવ છે.” આહા... હા! “અતદ્ભાવ
અન્યત્વનું લક્ષણ છે” છે? (પાઠમાં નીચે ફૂટનોટમાં) અતદ્ભાવ (કથંચિત્ ‘તે’ નહિ હોવું તે;
(કથંચિત્) તે-પણે નહિ હોવું તે; (કથંચિત્) અતત્પણું.
[દ્રવ્ય (કથંચિત્) સત્તાપણે નથી અને સત્તા
(કથંચિત્) દ્રવ્યપણે નથી માટે તેમને અતદ્ભાવ છે.] અર.. ર! ચીરી-ચીરીને વાત ક્યાં લઈ ગ્યા!
આ બીજાનું કાંઈ કરી શકું ને બીજામાંથી કાંઈ જાણું એ વાત તો ક્યાં’ય રહી ગઈ,