Purusharth Siddhi Upay-Gujarati (English transliteration). Shlok: 133-134.

< Previous Page   Next Page >


Page 103 of 186
PDF/HTML Page 115 of 198

 

puruShArthasiddhiupAy ] [ 103 apekShAe adhik rAgabhAv chhe tethI rAtanun bhojan bahu ochhA mANasone hoy chhe. e svAbhAvik vAt chhe ke divase bhojan karavAthI jeTalun sArI rIte pAchan thAy chhe ane jeTalun sArun svAsthya rahe chhe teTalun rAtre khAvAthI kadI rahI shakatun nathI. mATe rAtribhojanano tyAg karavo joIe ane divase ja khAvun joIe. tethI shankAkAranI je shankA hatI tenun nirAkaraN thayun. 132.

rAtribhojanamAn dravyahinsA

अर्कालोकेन विना भुञ्जानः परिहरेत् कथं हिंसाम्।
अपि बोधितः प्रदीपे
भोज्यजुषां सूक्ष्मजीवानाम्।। १३३।।

anvayArtha– tathA [अर्कालोकेन विना] sUryanA prakAsh vinA rAtre [भुञ्जानः] bhojan karanAr manuShya [बोधितः प्रदीपे] saLagAvelA dIvAmAn [अपि] paN [भोज्यजुषां] bhojanamAn maLelA [सूक्ष्मजीवानाम्] sUkShma jantuonI [हिंसा] hinsA [कथं] kevI rIte [परिहरेत्] chhoDI shake?

TIkA– ‘बोधिते प्रदीपे अपि अर्कालोकेन विना भुञ्जानः भोज्यजुषां सूक्ष्मजन्तूनाम् हिंसां कथं परिहरेत्’–artha–rAtre dIvo saLagAvavA chhatAn paN sUryanA prakAsh vinA rAtre bhojan karanAr manuShya, bhojanamAn prIti rAkhanAr je sUkShma jantuo vagere chhe tenI hinsAthI bachI shakato nathI.

bhAvArtha– je puruSh rAtre dIvA vinA bhojan kare chhe tenA AhAramAn jo moTA moTA undar vagere paN AvI jAy toy khabar paDatI nathI, ane je puruSh rAtre dIvo saLagAvI bhojan kare chhe tenA bhojanamAn dIvAnA sambandhathI tathA bhojyapadArthanA sambandhathI AvanArA nAnAn nAnAn patangiyAn, phUdAn vagere avashya bhojanamAn paDe chhe ane temanI avashya hinsA thAy chhe. te kAraNe em sAbit thayun ke rAtre bhojan karanAr manuShya dravyahinsA ane bhAvahinsA–e banne prakAranI hinsAne rokI shakato nathI. mATe ahinsAvrat pALanAre rAtribhojan avashya tyAgavun joIe. je manuShya rAtre shingoDAnnAn bhajiyAn vagere banAvIne khAy chhe teo paN banne prakAranI hinsA kare chhe. 133.

किं वा बहुप्रलपितैरिति सिद्धं यो मनोवचनकायैः।
परिहरति रात्रिभुक्तिं
सततमहिंसां स पालयति।। १३४।।